27 MAYIS 1960
| İç: | Türk Milletine Darbe18 Mayıs tarihinde mecliste, CHP hakkında Tahkikat Komisyonu kurulması ve Komisyonun görevine başlaması üzerine, Ankara ve İstanbul'da örgütlenen öğrenci eylemleri bahane edilerek seçilmiş meşru hükümete karşı askeri darbe yapıldı. 27 Mayıs 1960'da, başkanlığı sonradan emekli Orgeneral Cemal Gürsel'e verilen ve Milli Birlik Komitesi adı altında toplanan bir grup genç subay tarafından, Ankara ve İstanbul'daki bazı önemli yerler ele geçirildi ve Türk Silahlı Kuvvetleri adına yönetime doğrudan el koyulduğu açıklandı. Darbeden bir kaç gün önce İnönü, "ihtilal meşru bir haktır, sizi ben bile kurtaramam" sözleri ile darbeyi ve darbeci grubu desteklediğini zaten açıklamıştı. .gg27..aa5..yy1960..aaMAYIS.|Türk Milletine Darbe|İÇ|Celal Bayar|Adnan Menderes|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Demokrasi|Terör|CHP|Darbe|Amerika| |
|
30 MAYIS 1960 5 OCAK 1961 | İç: | 1. Cemal Gürsel Darbe HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 24. Hükümeti | Başbakan : | Cemal Gürsel | Unvanı : | Milli Birlik Komitesi Başkanı | Görev Veren : | Darbe / 30 Mayıs 1960 | TBMM : | Yok | Güvenoyu : | Gerek Duyulmadı | Bakan Sayısı : | 20 Bakan | Görev Sonu : | 5 Ocak 1961 / Gürsel, dönemin şartlarına uygun yeni hükümet kurulabilmek için istifa etti. | .gg30..aa5..yy1960..aaMAYIS.|1. Cemal Gürsel Darbe Hükümeti|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yönetim|Ankara|Demokrasi|Hükumet|Terör|Amerika| |
| 30 MAYIS 1960
| Dış: | ABD, Darbe Hükümetini Tanıdığını İlan Etti.gg30..aa5..yy1960..aaMAYIS.|ABD, Darbe Hükümetini Tanıdığını İlan Etti|DIŞ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Terör|Amerika| | | 10 HAZİRAN 1960
| İç: | Yassıada MahkemesiCelâl Bayar ve Adnan Menderes, yargılanmak üzere Yassıada'ya götürüldü. .gg10..aa6..yy1960..aaHAZİRAN.|Yassıada Mahkemesi|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Terör|Amerika| |
| 12 HAZİRAN 1960
| İç: | Milli Birlik Komitesi27 Mayıs Darbesini yapanlar, 12 Haziran 1960 günü, geçiş dönemini düzenleyen bir nevi "geçici anayasa" niteliğinde olan 1 sayılı Kanunu yayınladılar. Bu Kanun ile Millî Birlik Komitesi resmiyet kazandı. Komite, Orgeneral Cemal Gürsel başkanlığında ve 37 subaydan oluşuyordu ve "Türk milleti adına hakimiyet hakkını kullanıyordu", Türkiye Büyük Millet Meclisinin yetkilerine sahipti. Millî Birlik Komitesinin 14 üyesi 13 Kasım 1960 tarihinde tasfiye edildi. Bir üye ise kendiliğinden istifa etti. .gg12..aa6..yy1960..aaHAZİRAN.|Milli Birlik Komitesi|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yönetim|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Anayasa| |
| 20 HAZİRAN 1960
| Dünya: | Mali ve SenegalMali ve Senegal bağımsızlığını ilan etti. .gg20..aa6..yy1960..aaHAZİRAN.|Mali ve Senegal|DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Bağımsızlık-Özerklik||Fransa| |
| 26 HAZİRAN 1960
| Dünya: | MadagaskarMadagaskar, Fransa'dan bağımsızlığını kazandı. .gg26..aa6..yy1960..aaHAZİRAN.|Madagaskar|DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Bağımsızlık-Özerklik||Fransa| |
| 28 HAZİRAN 1960
| İç: | Ruhsatsız silah taşıyanlara ilişkin af. Ruhsatsız silah taşıyanlara ilişkin af. .gg28..aa6..yy1960..aaHAZİRAN.||İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Af| |
| 28 HAZİRAN 1960
| İç: | 27 Mayısçıların affı. Hürriyet Mücadelesi Uğrunda İşlenen Bazı Suçların Affına Dair Geçici Kanun. 27 Mayısçıların affı. Hürriyet Mücadelesi Uğrunda İşlenen Bazı Suçların Affına Dair Geçici Kanun. .gg28..aa6..yy1960..aaHAZİRAN.||İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Af| |
| 30 HAZİRAN 1960
| Dünya: | KongoBelçika Kongosu, Belçika'dan bağımsızlığını kazandı. .gg30..aa6..yy1960..aaHAZİRAN.|Kongo|DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Bağımsızlık-Özerklik|Afrika|Belçika|Kongo|| |
| 1 TEMMUZ 1960
| Dünya: | SomaliSomali bağımsızlığını ilan etti. .gg1..aa7..yy1960..aaTEMMUZ.|Somali|DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Bağımsızlık-Özerklik||| |
| 4 TEMMUZ 1960
| Dünya: | Hawai'nin 50. Eyalet olarak Amerika Birleşik Devletleri'ne katılmasından sonra ABD'nin 50 yıldızlı bugünkü resmi bayrağı Philadelphia, Pennsylvania'da yurttaşlara tanıtıldı. 49. yıldızlı bayrak daha 10 ay önce kabul edilmişti. Hawai'nin 50. Eyalet olarak Amerika Birleşik Devletleri'ne katılmasından sonra ABD'nin 50 yıldızlı bugünkü resmi bayrağı Philadelphia, Pennsylvania'da yurttaşlara tanıtıldı. 49. yıldızlı bayrak daha 10 ay önce kabul edilmişti. .gg4..aa7..yy1960..aaTEMMUZ.||DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Amerika||ABD| |
| 13 TEMMUZ 1960
| Kişi: | Said Nursi’nin mezarı açıldı, naaşı Barla, Isparta civarında bilinmeyen bir yere gömüldü. Said Nursi’nin mezarı açıldı, naaşı Barla, Isparta civarında bilinmeyen bir yere gömüldü. .gg13..aa7..yy1960..aaTEMMUZ.||KİŞİ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||| |
| 3 AĞUSTOS 1960
| İç: | Eminsular Tasfiyesi27 Mayıs Darbesinin ardından, Ordudan, mevcut subayların yarısından fazlası olan, 235 general ve 4171 subay emekliye sevk edildi. Buna gerekçe olarak subayların gençleştirilmesi, rütbe enflasyonunun önlenmesi, kadro fazlalığının giderilmesi ve orduda rütbe sıralamasının yeniden kurulması gösterildi. Emekliye sevkedilen subaylar kısa sürede örgütlenerek orduya geri dönmek için Emekli İnkılap Subayları adında bir dernek kurdular ve bu çerçevede faaliyette bulundular. Ancak bu dernek Eylül 1961 tarihinde askeri yönetim tarafından kapatıldı. Kitlesel biçimde emekliye ayrılacak subayların mağdur olmasını önlemek amacıyla da, emekli olacak subaylara muvazzaflık aylıklarının eskiden olduğu gibi yüzde ellisi değil, yüzde yetmişi oranında emekli aylığı bağlanacaktı. Yeni uygulamanın doğuracağı mali yükü karşılamak için 25 Temmuz'da ivedilikle Ankara'ya davet edilen NATO başkomutanı General Norstad, ABD'nin bu konuda 12 milyon dolarlık yardım yapacağına ilişkin güvence verdi. Bu tasfiyelerin gerçekte nedeni; NATO kontrolünde olan Milli Birlik Komitesine tam olarak bağlı bir Ordu tesis etmekti. Diğer bir taraftan da, Atatürk'ün sağlığında görevde olan tüm kadrolar emekli edilmiş oldu. Daha sonra Adalet Partisi hükümetleri döneminde çıkartılan bir yasayla emekli inkılap subaylarının, emsalleri muvazzaf subayların rütbelerine intibakları yapıldı ve özlük haklarından doğan alacakları kendilerine ödendi. .gg3..aa8..yy1960..aaAĞUSTOS.|Eminsular Tasfiyesi|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Ordu-Savunma|Terör| |
| 5 AĞUSTOS 1960
| Dünya: | Burkına FasoBurkina Faso, (eski adıyla Yukarı Volta), Fransa'dan bağımsızlığını ilan etti. .gg5..aa8..yy1960..aaAĞUSTOS.|Burkına Faso|DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Bağımsızlık-Özerklik||Fransa| |
| 6 AĞUSTOS 1960
| Dünya: | Küba DevrimiKüba Devrimi: ABD ambargosuna misilleme olarak, ülkedeki tüm Amerikan ve yabancı mülkiyet millileştirildi. .gg6..aa8..yy1960..aaAĞUSTOS.|Küba Devrimi|DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Amerika| |
| 7 AĞUSTOS 1960
| Dünya: | Fildişi SahiliFildişi Sahili bağımsızlığını ilan etti. .gg7..aa8..yy1960..aaAĞUSTOS.|Fildişi Sahili|DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Bağımsızlık-Özerklik||| |
| 11 AĞUSTOS 1960
| Dünya: | ÇadÇad bağımsızlığını ilan etti. .gg11..aa8..yy1960..aaAĞUSTOS.|Çad|DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Bağımsızlık-Özerklik||Fransa| |
| 12 AĞUSTOS 1960
| Dünya: | Haberleşme Uydusuİlk Amerikan haberleşme uydusu Echo 1 fırlatıldı. .gg12..aa8..yy1960..aaAĞUSTOS.|Haberleşme Uydusu|DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Bilim Tarihi|ABD| |
| 13 AĞUSTOS 1960
| Dünya: | Orta Afrika CumhuriyetiOrta Afrika Cumhuriyeti, Fransa'dan bağımsızlığını ilan etti. .gg13..aa8..yy1960..aaAĞUSTOS.|Orta Afrika Cumhuriyeti|DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Bağımsızlık-Özerklik||Fransa| |
| 16 AĞUSTOS 1960
| Dış: | Kıbrıs ile İlgili Temel Antlaşma.gg16..aa8..yy1960..aaAĞUSTOS.|Kıbrıs ile İlgili Temel Antlaşma|DIŞ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Antlaşma|Ortadoğu|Kıbrıs|İngiltere| | | 10 EYLÜL 1960
| İç: | Varlık vergisi Kaldırıldı.gg10..aa9..yy1960..aaEYLÜL.|Varlık vergisi Kaldırıldı|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||| | | 10 EYLÜL 1960
| İç: | Millî korunma suçları affı. Millî korunma suçları affı. .gg10..aa9..yy1960..aaEYLÜL.||İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Af| |
| 29 EYLÜL 1960
| İç: | Demokrat Parti Kapatıldı.gg29..aa9..yy1960..aaEYLÜL.|Demokrat Parti Kapatıldı|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|STK ve Partiler|Demokrasi|Terör| | | 26 EKİM 1960
| İç: | Darbe Affı27 Mayıs 1960'ta gerçekleştirilen askerî darbe sonrasında 26 Ekim 1960'ta genel af yasası çıkarıldı. Yasayla, kusurdan doğan suçlarla üst sınırı beş yılı geçmeyen hürriyeti bağlayıcı cezalar hakkında takibat yapılmaması hükmü getirildi; beş yıldan fazla olan cezaların üçte biri indirildi ancak bu sürenin beş yıldan aşağı olamayacağı hükme bağlandı. Bu af yasasında, "devlet aleyhine, ırza yönelik ve Atatürk aleyhine işlenen suçlar" gibi bazı suçlara verilen cezalar af kapsamı dışında bırakıldı. .gg26..aa10..yy1960..aaEKİM.|Darbe Affı|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Af| |
| 13 KASIM 1960
| İç: | 13 Kasım TasfiyesiMilli Birlik Komitesi içerisinden 14 üyenin vazifesine son verildiği duyurulmuştur. Cemal Gürsel, 13 Kasım 1960 günü MBK içerisinden 14 üyenin, komiteden "affedilmelerinin" mucip sebeplerini şu cümlelerle açıklamıştır: "Arkadaşlar, komite arkadaşlarımızın hepsi feragat sahibi, hepsi fevkalade çalışkan...fakat zaman zaman o kadar birbirinden ayrı fikirler, uzlaşmaz kanaatler ortaya çıkıyor ki, bir meseleyi halletmekten ziyade, bir meydan muharebesini kazanmak şekline giriyordu... Biz çatlaklığa meydan vermeden işi düzeltmek ve hatta hatta görünüşü kurtarmak adına gayri samimi beyanlar vermek mecburiyetinde kaldık... Fakat, son onbeş yirmi gün içinde hal öyle bir manzara ve mahiyet aldı ki komiteden sağlam karar çıkmak şöyle dursun, vatandaş efkarında şüpheler, ıstıraplar ve hatta endişeler başladı... Tabii, bütün memleket çocukları da, münevverleri de bizim kadar vatanperver oldukları için bu gidişin tehlikelerini görmeye ve ıstıraplarını duymaya başlamıştı. Ben, bütün dünyaya ve milletime karşı üzerime aldığım vazifenin mahiyetini ve icaplarını ciddi surette düşünmek mecburiyetindeydim... Bütün bu düşünüş ve görüşler çerçevesi içerisinde, yolumuzu aydınlatmak ve bu aydınlığı temin edecek kararları vermek durumunda idik. Öyle yaptık.." 13 Kasım harekâtının askeri anlamda lideri Cemal Madanoğlu olmuştur.
İngiliz belgelerinde, tasfiye edilen isimlerin ortak noktasının "CHP düşmanı olmaları" ve İnönü'nün Gürsel'i bu hamleyi gerçekleştirmesi yönünde teşvik ettiği noktasında doğrulanmayan raporların bulunduğu beyan edilmektedir. Mürted Hava Üssünde bir süre nezaret altında kalan 14 subayın, yurtdışı tayinleri kararlaştırılmıştır. Karara göre;
Alparslan Türkeş Yeni Delhi'ye,
Orhan Kabibay Ottowa'ya,
Münir KöseoğluStockholm'a,
Orhan Erkanlı Mexico City'ye,
Mustafa Kaplan Lizbon'a,
Muzaffer Karan Oslo'ya,
Şefik Soyuyüce Kopenhag'a,
Fazıl Akkoyunlu Kabil'e,
Rıfat Baykal Tel Aviv'e,
Dündar Taşer Rabat'a,
Numan Esin Madrid'e,
İrfan Solmazer Lahey'e,
Muzaffer Özdağ Tokyo'ya ve
Ahmet Er Trablus'a tayin edilmiştir. .gg13..aa11..yy1960..aaKASIM.|13 Kasım Tasfiyesi|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|STK ve Partiler|A.Türkeş|Terör|CHP|Kafkas Türkleri| |
| 18 KASIM 1960
| İç: | .gg18..aa11..yy1960..aaKASIM.||İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Af| |
| 13 ARALIK 1960
| İç: | Kurucu MeclisKurucu Meclis, Millî Birlik Komitesi ve Temsilciler Meclisinden oluşuyordu. Millî Birlik Komitesinin üyesi sayısı 23'e inmişti. Temsilciler Meclisi için şu kurum ve örgütler temsilci gönderecekti:
• Devlet Başkanı 10,
• Millî Birlik Komitesi 18,
• İller 75,
• CHP 49,
• CKMP 25,
• Barolar 6,
• Basın 12,
• Eski Muhripler Birliği 2,
• Esnaf kuruluşları 6,
• Gençlik 1,
• İşçi sendikaları 6,
• Odalar 10,
• Öğretmen kuruluşları 6,
• Tarım kuruluşları 6,
• Üniversiteler 12,
• Yargı organları 12. Bu seçimlerde haliyle genel oy ilkesi uygulanmıyordu. Ayrıca "faaliyetleri, yayınları ve davranışlarıyla 27 Mayıs Devrimine kadar Anayasaya ve insan haklarına aykırı icraat ve siyaseti desteklemeye devam etmiş olanlar"ın Temsilciler Meclisine üye seçilmeleri yasaklanmıştı. .gg13..aa12..yy1960..aaARALIK.|Kurucu Meclis|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||| |
| 14 ARALIK 1960
| Dış: | Oecd'ye Katılındı.gg14..aa12..yy1960..aaARALIK.|Oecd'ye Katılındı|DIŞ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Demokrasi|Uluslararası Organizasyonlar|Amerika| | | 1 OCAK 1961
| Dış: | IMF ile Stand-By -1-IMF ile 1.stand-by antlaşması. 1 yıl süreli 38 milyon dolar atlaşma yapıldı… 16 milyon dolar kullanıldı. .gg1..aa1..yy1961..aaOCAK.|IMF ile Stand-By -1-|DIŞ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Demokrasi|Dış Borç| |
| 5 OCAK 1961 20 KASIM 1961 | İç: | 2. Cemal Gürsel Darbe HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 25. Hükümeti | Başbakan : | Cemal Gürsel | Unvanı : | Milli Birlik Komitesi Başkanı | Görev Veren : | Darbe / 5 Ocak 1961 | TBMM : | Yok | Güvenoyu : | Gerek Duyulmadı | Bakan Sayısı : | 20 Bakan | Görev Sonu : | 20 Kasım 1961 / Darbe Hükümeti, 1961'de yapılan genel seçimlere kadar sürdü. | .gg5..aa1..yy1961..aaOCAK.|2. Cemal Gürsel Darbe Hükümeti|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yönetim|Ankara|Demokrasi|Hükumet|Terör| |
| 6 OCAK 1961
| İç: | 3. Meclis Binası
TBMM, bugüne kadar 3 meclis binası kullanmıştır.
• Birinci TBMM binası, 23 Nisan 1920'de Türkiye Büyük Millet Meclisinin açılmasından, 15 Ekim 1924 tarihine kadar hizmet vermiştir. 23 Nisan 1981 tarihinde ise "Kurtuluş Savaşı Müzesi" olarak ziyarete açılmıştır. Binanın günün ihtiyaçlarını karşılayamaması üzerine TBMM, iki yüz metre yakınında bulunan ve 1923 yılında Mimar Vedat Tek tarafından Cumhuriyet Halk Fırkası mahfeli (Genel Merkezi ve Hukuk Mektebi) olarak tasarlanan binaya taşınmıştır. • İkinci TBMM binası, 18 Ekim 1924 tarihinden 1960 darbesine kadar hizmet vermiştir. Bina, bodrum üzerine iki kat olarak kesme taştan inşa edilmiştir. Pencerelerde görülen kemerler, cephelerdeki çini panolar, geniş saçaklar, Osmanlı ve Selçuklu motiflerinin kullanıldığı kalemişi süslemeli ahşap tavanlar Cumhuriyet dönemi mimarisini yansıtmaktadır. Bina 30 Ekim 1981 tarihinde "Cumhuriyet Müzesi" olarak ziyarete açılmıştır. • Doğrudan Meclis binası olarak tasarlanan bugünkü TBMM binasının yapımına Mustafa Kemal Atatürk döneminde karar verilmiştir. 04 Aralık 1936 tarihli Riyaset Divanı (Başkanlık Divanı) Kararı ve 11 Ocak 1937 tarihli 3090 sayılı Kanunla yeni bir meclis binasının yapımına karar verilmiştir. 1960 yılında inşaatı tamamen bitirilen bugünkü TBMM binası, 6 Ocak 1961 tarihinde Kurucu Meclis toplantısıyla hizmete açılmıştır. Açıldığı tarihte iki meclisli sisteme göre tasarlanmış olan TBMM binası, 1982 yılında tek meclis sistemine göre yeniden düzenlenmiştir. .gg6..aa1..yy1961..aaOCAK.|3. Meclis Binası|İÇ|Kalkınma|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Yatırımlar|Terör| |
| 11 ŞUBAT 1961
| İç: | Adalet Partisi Kuruldu
27 Mayıs 1960 askeri darbesinden sonra kapatılan DP'nin devamı olarak kurulan muhafazakar-liberal bir partidir. İlk Genel Başkanı, Darbe döneminin Genel Kurmay Başkanı olan ve Eminsular tasfiyesinde emeki edilen Ragıp Gümüşpala, 1964 yılına kadar partiyi yönetmiştir.
.gg11..aa2..yy1961..aaŞUBAT.|Adalet Partisi Kuruldu|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|STK ve Partiler|Demokrasi|Terör| |
| 13 ŞUBAT 1961
| İç: | Yeni Türkiye Partisi.gg13..aa2..yy1961..aaŞUBAT.|Yeni Türkiye Partisi|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|STK ve Partiler||Terör| | | 14 ŞUBAT 1961
| Dünya: | LavrensiyumLavrensiyum elementi (103 numaralı element) Kaliforniya üniversitesinde ilk defa sentezlendi. .gg14..aa2..yy1961..aaŞUBAT.|Lavrensiyum|DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Bilim Tarihi| |
| 17 ŞUBAT 1961
| Dış: | Almanya'ya İşçi GönderilmesiTürk ve Alman İş ve İşçi Bulma Kurumları arasında yapılan antlaşmaya göre, her yıl Almanya'ya çeşitli iş kollarında çalıştırılmak üzere Türk işçileri gönderilmesi kararlaştırıldı. .gg17..aa2..yy1961..aaŞUBAT.|Almanya'ya İşçi Gönderilmesi|DIŞ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Ekonomi||Almanya| |
| 2 MART 1961
| Dış: | Avrupa'ya GüvenceTürkiye demokratik özgürlükler konusunda Avrupa Konseyi'ne güvence verdi. .gg2..aa3..yy1961..aaMART.|Avrupa'ya Güvence|DIŞ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Avrupa||Uluslararası Organizasyonlar|Avrupa Birliği| |
| 3 NİSAN 1961
| Dış: | Zirai Mahsul Fazlalıkları Antlaşması 22 Aralık 1959 tarihli anlaşma: ZİRAİ MADDELER TİCARETİNİN ÇELİŞTİRİLMESİ VE YARDIM HAKKINDAKİ MUADDEL KANUNUN I. BÖLÜMÜ GEREĞİNCE AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ HÜKÜMETİ ÎLE TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ARASINDA AKDEDİLEN ZİRAİ MAHSUL FAZLALIKLARI ANLAŞMASI .gg3..aa4..yy1961..aaNİSAN.|Zirai Mahsul Fazlalıkları Antlaşması |DIŞ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Antlaşma||Amerika| |
| 12 NİSAN 1961
| Dünya: | Uzaya İlk İnsanSovyetler Birliği, uzaya ilk insanı gönderdi. Vostok 1 ile uzaya giden Yuri Gagarin, uzayda 108 dakika kaldı. .gg12..aa4..yy1961..aaNİSAN.|Uzaya İlk İnsan|DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Bilim Tarihi|Rusya| |
| 23 NİSAN 1961
| İç: | İlk TBMM Müze Olduİlk TBMM binası müze haline getirildi. .gg23..aa4..yy1961..aaNİSAN.|İlk TBMM Müze Oldu|İÇ|Kalkınma|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Yatırımlar|Terör| |
| 26 NİSAN 1961
| İç: | YSKYüksek Seçim Kurulu oluşturuldu. .gg26..aa4..yy1961..aaNİSAN.|YSK|İÇ|Kalkınma|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Terör| |
| 27 NİSAN 1961
| Dünya: | Sıerra LeoneSierra Leone (Batı Afrika), İngiltere'den bağımsızlığını kazandı. .gg27..aa4..yy1961..aaNİSAN.|Sıerra Leone|DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Bağımsızlık-Özerklik||İngiltere| |
| 27 MAYIS 1961
| İç: | AnayasaAnayasa, Kurucu Meclis'te oylamaya katılan 262 üyeden 260'ının oyuyla kabul edildi. .gg27..aa5..yy1961..aaMAYIS.|Anayasa|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yönetim|Demokrasi|Anayasa| |
| 28 MAYIS 1961
| Dünya: | Af ÖrgütüUluslararası Af Örgütü, Londra'da kuruldu. .gg28..aa5..yy1961..aaMAYIS.|Af Örgütü|DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Uluslararası Organizasyonlar| |
| 2 HAZİRAN 1961
| İç: | Yurt Dışında EğitimYurtdışında öğrenim görmek serbest bırakıldı. .gg2..aa6..yy1961..aaHAZİRAN.|Yurt Dışında Eğitim|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Eğitim||| |
| 13 HAZİRAN 1961
| İç: | Almanya'ya İşçi KafilesiFederal Almanya'ya işçi gönderilmesinin esaslarını düzenleyen protokol imzalandı. İlk işçi kafilesi, 24 Haziran'da trenle yola çıktı. .gg13..aa6..yy1961..aaHAZİRAN.|Almanya'ya İşçi Kafilesi|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Ekonomi||Almanya| |
| 19 HAZİRAN 1961
| Dünya: | KuveytKuveyt, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını ilan etti. .gg19..aa6..yy1961..aaHAZİRAN.|Kuveyt|DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Bağımsızlık-Özerklik|Ortadoğu|Ortadoğu|Kuveyt|İngiltere| |
| 1961
| Dünya: | Çin'de ilk nükleer santral inşa edildi. Çin'de ilk nükleer santral inşa edildi. .gg..aa7..yy1961..aa.||DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Çin| |
| 1961
| Dünya: | Suriye1961 Suriye'nin Birleşik Arap Cumhuriyeti'nden ayrılması .gg..aa7..yy1961..aa.|Suriye|DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Ortadoğu|Ortadoğu|Arap|Suriye|| |
| 1961 1963 | Dünya: | Devlet yönetimini eline alan Şah altı noktaya dayanan Beyaz Devrimi başlatmıştır. Özellikle toprak reformuna girişilmiştir. Devlet yönetimini eline alan Şah altı noktaya dayanan Beyaz Devrimi başlatmıştır. Özellikle toprak reformuna girişilmiştir. .gg..aa7..yy1961..aa.||DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Ortadoğu||İran|Pehleviler| |
| 9 TEMMUZ 1961
| İç: | 1961 Anayasası ve Halk OylamasıEn genel tanımlama ile Güçler Ayrılığı ilkesine sahip olan yeni Anayasa tasarısı 27 Mayıs 1961'de yapılan Kurucu Meclis birleşik toplantısında 260 kabul ve 2 çekimser oyla kabul edildi. 157 sayılı Kanun, Anayasanın halk oylamasına sunulmasını öngörüyordu.
Halkoylaması 9 Temmuz 1961 günü yapıldı. Katılma oranı % 80'in üzerindeydi.
Geçerli oyların % 61. 5'i "Evet", % 38. 5 "Hayır" yönünde çıktı.
Yeni Anayasa 20 Temmuz 1961 tarih ve 10859 sayılı Resmî Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi. .gg9..aa7..yy1961..aaTEMMUZ.|1961 Anayasası ve Halk Oylaması|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yönetim|Yasama-Hukuk|Anadolu|Demokrasi|Anayasa|Terör| |
| 20 TEMMUZ 1961 12 EYLÜL 1980 | İç: | Cumhuriyet Senatosu KurulduSenato, 3 grup üyeden meydana geliyordu. 150 kişiden oluşan grup halk tarafından seçiliyordu. 15 kişi Cumhurbaşkanı tarafından atanıyordu… bunlara kontenjan senatörü denilmekteydi. Ayrıca eski cumhurbaşkanları ve milli birlik komitesi üyeleri doğal olarak ölünceye kadar üye sayılıyorlardı. Diğer üyelerin görev süreleri 6 yıldı. Seçimler 2 yılda bir yapılıyor... her seçimde senatonun üçte biri değişiyordu. .gg20..aa7..yy1961..aaTEMMUZ.|Cumhuriyet Senatosu Kuruldu|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||| |
| 11 AĞUSTOS 1961
| İç: | Yassı Ada Duruşmaları BittiYassıada duruşmaları, 9 ay 25 gün sonra sona erdi. .gg11..aa8..yy1961..aaAĞUSTOS.|Yassı Ada Duruşmaları Bitti|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Terör| |
| 13 AĞUSTOS 1961 9 KASIM 1989 | Dünya: | Berlin DuvarıBerlin Duvarı (Almanca: Berliner Mauer), Doğu Almanya vatandaşlarının Batı Almanya'ya kaçmalarını önlemek için Doğu Alman meclisinin kararı ile 13 Ağustos 1961 yılında Berlin'de yapımına başlanan 46 km uzunluğundaki duvar. Batı'da yıllarca "Utanç duvarı" olarak da anılan ve Batı Berlin'i abluka altına alan bu betondan sınır, 9 Kasım 1989'da Doğu Almanya'nın, isteyen vatandaşlarin Batı'ya gidebileceğini açıklamasının ardından tüm tesisleriyle birlikte yıkıldı. .gg13..aa8..yy1961..aaAĞUSTOS.|Berlin Duvarı|DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Almanya| |
| 24 AĞUSTOS 1961
| Dış: | İzmit Rafinerisi - İpraşTürkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ile ülkemizde akaryakıt dağıtımı alanında faaliyet gösteren California Texas Oil Corp. (CALTEX) şirketi arasında yapılan antlaşma uyarınca İstanbul'dan 80 kilometre uzaklıktaki İzmit Körfezi'nin kuzey kıyısındaki Tütünçiftlik yöresinde kurulması düşünülen rafinerinin temeli 23 Nisan 1960 tarihinde atılmış, 16 ay sonra 24 Ağustos 1961 tarihinde ise işletmeye alınmıştır. TPAO ve Caltex arasındaki 10 yıl süreli ortaklık anlaşması 12 Mart 1972'de sona ermiş ve bu tarihte Caltex'in hisse senetleri, TPAO tarafından satın alınarak rafineri tümüyle ulusal bir kuruluş haline getirilmiştir. İPRAŞ'ın Ana Sözleşmesi 25 Ekim 1983 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul Toplantısında TÜPRAŞ Ana Sözleşmesine dönüştürülmüş ve TÜPRAŞ'ın tescil ve ilanı 16 Kasım 1983 tarihinde tamamlanmıştır. O tarihe kadar TPAO'na bağlı olarak faaliyet gösteren İzmir ve Batman Rafinerileri ile yapımı devam eden Kırıkkale Rafinerisi TÜPRAŞ'a devredilmiştir. .gg24..aa8..yy1961..aaAĞUSTOS.|İzmit Rafinerisi - İpraş|DIŞ|Kalkınma|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Yatırımlar|Terör| |
| 17 EYLÜL 1961
| İç: | İdam: Adnan Menderes1899 yılında Koçarlı'da doğan Ali Adnan Menderes, 1950 yılından itibaren 1960 darbesine kadar Başbakan olarak Türkiye Cumhuriyeti'nin yönetiminde görev aldı. Darbe sonucunda devrilen DP'lilerin yargılanmasına dair, Millî Birlik Komitesi'nin bir kararı yoktu. Öğretim üyelerinden oluşan bir komisyonun yargılanma önerisi daha sonra kabul edildi ve Yassıada mahkemeleri kuruldu. Yüksek Adalet Divanı Yassıada duruşmalarına 14 Ekim 1960'ta başladı. 11 ay süren yargılamalar Köpek, Bebek, Barbara gibi dava isimleri ile tarihe geçti. Adına yargılama dense de aslında yapılan şey yargısız infazdı. Sanıkların sürekli aşağılandığı, hakarete uğradığı, azarlandığı duruşmalarda en temel hakları olan kendilerini savunmalarına da izin verilmiyordu. Adnan Menderes itiraz ettiğinde Mahkeme Başkanı Salim Başol'un "Sizi buraya tıkan kuvvet böyle istiyor" sözleri kayıtlara geçiyordu. Polatkan'ın sözlü savunması ise Başol'un "Öyle şey olmaz, kısa kes, az konuş!, Sizi on beş dakikadan fazla dinleyemeyiz." sözleri ile son bulmuştu. Menderes'in 6 Ağustos 1961 tarihli, Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu'nun 26 Temmuz 1961 tarihli ve Hasan Polatkan'ın 2 Ağustos 1961 tarihli yapamadıkları son savunmaları sonradan çeşitli vesilelerle ortaya çıkacaktı. İdama mahkum edilen Maliye Bakanı Hasan Polatkan'ın 175 sayfalık savunması yıllar sonra, dönemin Yassıada İrtibat Bürosu Müdürü albay Ömer Faruk Erus'un kasasında bulunmuştu. Kararın en başından belli olduğu davada, 15 Eylül 1961 tarihinde mahkemenin "idam" kararı açıklandı. .gg17..aa9..yy1961..aaEYLÜL.|İdam: Adnan Menderes|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Demokrasi|Terör| |
| 23 EYLÜL 1961
| İç: | Uçak KazasıTHY'nin Adana-Ankara seferini yapan Fokker F27 tipi Tay adlı uçağı, Etimesgut Havaalanı yakınlarında Karanlıktepe'ye çarparak düştü, 28 kişi öldü. .gg23..aa9..yy1961..aaEYLÜL.|Uçak Kazası|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Kaza ve Felaketler|Anadolu||Terör| |
| 15 EKİM 1961
| İç: | 1961 Genel SeçimlerDönem : | 12. Dönem | Açıklama : | Olağan Genel Seçim | Seçim tarihi : | 15 Ekim 1961. | Toplam Vekil : | 450 | Oy Dağılımı % : | CHP 36.74; AP 34.80; CKMP 13.95; YTP 13.72 | MV Dağılımı : | CHP 173; AP 158; CKMP 54; YTP 65 | | TBMM’de sandalye dağılımı sonucunda hiç bir parti tek başına iktidar olamadı.
DP’nin siyasi mirasçısı konumundaki AP ve YTP, CKMP’yle de anlaştığı takdirde, anayasayı dahi değiştirebilecek bir vekil ve senatör sayısına ulaşmış oldu.
Bu sonuçlar, darbeyi planlayan ve uygulamaya koyan sözde "elit"ler tarafından kabul edilebilir sonuçlar değildi. |
Millet Meclisi ve Senato seçimleri. .gg15..aa10..yy1961..aaEKİM.|1961 Genel Seçimler|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yönetim|Anadolu|Demokrasi|Seçimler|Terör| |
| 21 EKİM 1961
| İç: | 21 Ekim Protokolü15 Ekim 1961 tarihinde Demokrat Parti'nin devamı niteliğindeki Adalet Partisi, Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi ve Yeni Türkiye Partisi oyların % 62'sini alarak 277 milletvekili çıkardı. Buna karşı Cumhuriyet Halk Partisi 173 milletvekili çıkarabildi. Bu sonuçlar "Menderes'in seçim zaferi" olarak nitelendirildi ve İnönü güdümünde ki Ordu, bu başarısızlıktan çok rahatsız oldu. Ordu içinde Milli Birlik Komitesi kadar etkili olmaya başlayan cuntalardan birisi olan Silahlı Kuvvetler Birliği, seçimlerin milli iradeyi tam olarak yansıtmadığını ve yeni bir darbenin gerektiğini savunmaya başladı ve "seçim sonuçlarını feshederek, iktidarı, milletin hakiki ve ehliyetli mümessillerine tevdi edeceğini" beyan eden, "Zabıt Varakası" başlıklı bir ültimatom hazırlayıp zamanın Genelkurmay Başkanı Orgeneral Cevdet Sunay'a verdiler. Cevdet Sunay da "Genişletilmiş Komuta Konseyi" adını verdiği ama kanunlarda ve yönetmeliklerde yeri olmayan bir generaller grubunu toplayarak 21 Ekim ültimatomunu daha ılımlı hale getirip parti başkanlarına gönderdi. 22 Ekim'de Milli Birlik Komitesi'nin Ankara kanadından bir cunta da, aynı içerikteki "Mürted Protokolü"nü imzaladı. Fakat Silahlı Kuvvetler Birliği onursal başkanı durumunda bulunan Cevdet Sunay'ın müdahalesiyle protokoller askıya alındı ve siyasi parti liderleriyle pazarlık edilerek uzlaşma yoluna gidildi. .gg21..aa10..yy1961..aaEKİM.|21 Ekim Protokolü|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|STK ve Partiler|Demokrasi|Terör|Darbe| |
| 24 EKİM 1961
| İç: | Çankaya Protokolü24 Ekim'de Çankaya Köşkünde Adalet Partisi Başkanı Ragıp Gümüşpala, Yeni Türkiye Partisi Başkanı Ekrem Alican, Cumhuriyet Halk Partisi Başkanı İsmet İnönü, Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi Başkanı Osman Bölükbaşı, Cevdet Sunay, Cemal Gürsel ve kuvvet komutanlarının önünde, TBMM'nin açılışını güvence altına alan bir protokol/taahhütname siyasi parti liderlerine imzalattırıldı. Siyasi parti liderlerine imzalatılan protokolün ilk maddesi:
"Partiler, cumhurbaşkanlığı için namzet göstermeyecekler. Gürsel'e oy verilmesi için elden gelen gayreti gruplarında sarf edeceklerdir. "
şeklindeydi. Ayrıca,
• Yassıada mahkumlarına af çıkarılmayacağı,
• Emekli İnkılap Subaylar Derneğine bağlı subayların orduya geri alınmayacağı ve • kurulacak hükümetin İsmet İnönü başkanlığında olacağı
garanti altına alındı. Bu garantilerin alınmasından sonra, 1961 seçimlerinde oluşan meclisin toplanmasına izin verildi. .gg24..aa10..yy1961..aaEKİM.|Çankaya Protokolü|İÇ|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Demokrasi|Terör|CHP| |
| 27 EKİM 1961
| İç: | Cemal Gürsel Cumhurbaşkanı OlduUnvanı : | T.C. 4. Cumhurbaşkanı | Dönemi : | 27 Ekim 1961 / 28 Mart 1966 | Seçim Şekli : | TBMM Oylaması | | | | Cemal Gürsel, Cumhurbaşkanlığının beşinci yılında, tedavi için gittiği ABD'den 26 Mart 1966 tarihinde yurda getirildi ve aynı tarihte toplanan Gülhane Askeri Tıp Akademisi Komutanlığı’nda kendisini muayene eden 37 uzman hekimin hazırladığı raporla, görev ve yetkilerini yerine getirebilecek bir durumda olmadığı belirti. Cumhurbaşkanlığı görevi,
28 Mart 1966 tarihinde TBMM tarafından sona erdirildi. | | | Doğum : | 10 Haziran 1895 / Erzurum | Ölüm : | 14 Eylül 1966 / Ankara | Mesleği : | Asker | Önceki İşi : | Milli Birlik Komitesi Başkanı, Genel Kurmay Başkanı | Eşi : | Melahat Gürsel | Çocukları : | Muzaffer |
Askeri Darbe'nin ardından yapılan genel seçimlerle göreve başlayan 12. dönem TBMM'nin 25 Ekim 1961 tarihli toplantısında Cumhurbaşkanı seçimi yapıldı.
Cumhurbaşkanlığına aday olan Ali Fuat Başgil, MBK üyeleri tarafından ölümle tehdit edilerek çekilmesi sağlandı. Başgil, senatörlükten de istifa ederek Ankara'dan temelli ayrıldı. Askeri darbe rejimi altında Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olma düşüncesi, bir siyasetçiye memleket terkettiriyordu. .gg27..aa10..yy1961..aaEKİM.|Cemal Gürsel Cumhurbaşkanı Oldu|İÇ|Cemal Gürsel|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yönetim|Ankara|Devlet Adamı|Demokrasi|Cumhurbaşkanı|Terör| |
| 29 EKİM 1961
| İç: | Devrim Otomobili16 Haziran 1961 günü 20 kişilik mühendis kadrosuna ilk defa duyurularak çalışmalarına başlanılan ve motoru da dahil olmak üzere tamamen yerli olarak üretilen Devrim Otomobilleri, 29 Ekim günü Hipodromda yapılan geçit resmine katıldı. Aynı gün Cemal Gürsel, bir başka Devrim Otomobili ile Anıtkabir ziyaretine gitti. Eskişehir Demiryolu Farikalarında 4 adet otomobil üretilmesi için planlanan ve 129 günde tamamlanan proje için 1.400.000.TL ödenek ayrıldı. Aynı yıl, "at neslinin ıslahı" faaliyetleri için 25.000.000.TL ödenek çıkarılmıştı. Başarıya ulaşan bu proje, Türkiye için gerçek bir Devrim olduğu halde, mandacı ziyniyetin bürokratik engellemelerinden ötürü devam ettirilmedi. .gg29..aa10..yy1961..aaEKİM.|Devrim Otomobili|İÇ|Kalkınma|Cemal Gürsel|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Demokrasi|Yatırımlar|Terör| |
| 20 KASIM 1961 25 HAZİRAN 1962 | İç: | 8. İsmet İnönü Koalisyon HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 26. Hükümeti | Başbakan : | İsmet İnönü | Unvanı : | CHP Malatya Milletvekili | Görev Veren : | Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel / 20 Kasım 1961 | TBMM : | 15 Ekim 1961 / 12. Dönem | Ortakları : | CHP ve AP | Güvenoyu : | 2 Aralık 1961 / Toplam 450; Katılım 351; Kabul 269; Red 4; Çekimser 78 | Bakan Sayısı : | 22 Bakan | Görev Sonu : | 25 Haziran 1962 / İnönü, ''Af Kanunu'' tartışmalarının hükümeti çalışamaz hale getirdiği gerekçesiyle istifa etti. | .gg20..aa11..yy1961..aaKASIM.|8. İsmet İnönü Koalisyon Hükümeti|İÇ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yönetim|Ankara|İ.İnönü|Demokrasi|Hükumet| |
| 1962
| Kişi: | ö: Reşit Süreyya Gürsey .gg..aa..yy1962..aa.|ö: Reşit Süreyya Gürsey |KİŞİ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Bilim Tarihi| |
| 22 ŞUBAT 1962
| İç: | Talat Aydemir 1.Darbe Girişimi.gg22..aa2..yy1962..aaŞUBAT.|Talat Aydemir 1.Darbe Girişimi|İÇ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Darbe| | | 8 MART 1962
| İç: | Uçak KazasıTHY'ye ait Ankara-Adana seferini yapan Fokker F27 tipi Kop uçağı, Toroslar'a çakıldı. 8'i yolcu, 3'ü mürettebat olmak üzere toplam 11 kişi öldü. .gg8..aa3..yy1962..aaMART.|Uçak Kazası|İÇ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Kaza ve Felaketler|Anadolu||| |
| 30 MART 1962
| Dış: | IMF ile Stand-By -2-IMF ile 2.stand-by antlaşması. 1 yıl süreli 31 milyon dolar atlaşma yapıldı… 15 milyon dolar kullanıldı. .gg30..aa3..yy1962..aaMART.|IMF ile Stand-By -2-|DIŞ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Demokrasi|Dış Borç| |
| 22 NİSAN 1962
| İç: | Hakimler KuruluYüksek Hakimler Kurulu'nun kurulmasına karar verildi. .gg22..aa4..yy1962..aaNİSAN.|Hakimler Kurulu|İÇ|Kalkınma|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yasama-Hukuk||| |
| 25 NİSAN 1962
| İç: | Anayasa MahkemesiAnayasa Mahkemesi kuruldu. .gg25..aa4..yy1962..aaNİSAN.|Anayasa Mahkemesi|İÇ|Kalkınma|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yasama-Hukuk||| |
| 10 MAYIS 1962
| İç: | 22-23 Şubatçıların affı. Asker kişiler tarafından 22-23 Şubat 1962 darbe kalkışması dolayısıyla ve daha önce bu olaylara esas oluşturacak kovuşturmalara ilişkin af. 22-23 Şubatçıların affı. Asker kişiler tarafından 22-23 Şubat 1962 darbe kalkışması dolayısıyla ve daha önce bu olaylara esas oluşturacak kovuşturmalara ilişkin af. .gg10..aa5..yy1962..aaMAYIS.||İÇ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Af| |
| 6 HAZİRAN 1962
| Dünya: | Ruanda ve BrundiBirleşmiş Milletler'de yapılan görüşmeler doğrultusunda Ruanda ve Burundi'yi ayrı devletler olarak bağımsızlığa bırakılmasını kararlaştırıldı. .gg6..aa6..yy1962..aaHAZİRAN.|Ruanda ve Brundi|DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Bağımsızlık-Özerklik||| |
| 25 HAZİRAN 1962 25 ARALIK 1963 | İç: | 9. İsmet İnönü Koalisyon HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 27. Hükümeti | Başbakan : | İsmet İnönü | Unvanı : | CHP Malatya Milletvekili | Görev Veren : | Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel / 25 Haziran 1962 | TBMM : | 15 Ekim 1961 / 12. Dönem | Ortakları : | CHP, YTP, CKMP ve Bağımsızlar | Güvenoyu : | 7 Temmuz 1962 / Katılım 397; Kabul 259; Red 134; Çekimser 4 | Bakan Sayısı : | 24 Bakan | Görev Sonu : | 25 Aralık 1963 / Koalisyon ortaklarından CKMP ve YTP'nin kabineden çekilmesi üzerine İnönü istifa etti. | .gg25..aa6..yy1962..aaHAZİRAN.|9. İsmet İnönü Koalisyon Hükümeti|İÇ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yönetim|Ankara|İ.İnönü|Demokrasi|Hükumet| |
| 5 TEMMUZ 1962
| Dünya: | CezayirCezayir, Fransa'dan bağımsızlığını ilan etti. 1962 Fransa'da halkoyu yoklamasının Cezayir'e bağımsızlıktan yana sonuç verdi. .gg5..aa7..yy1962..aaTEMMUZ.|Cezayir|DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Bağımsızlık-Özerklik|Ortadoğu|Ortadoğu|Cezayir|Fransa| |
| 10 TEMMUZ 1962
| Dünya: | İlk ABD Tv Uydusu - Telstar 1ABD'de ilk TV uydusu olan TELSTAR uzaya fırlatıldı. Bu uyduyla kıtalar arası telefon konuşmaları, telefaks, teleks haberleşmeleri ve TV, radyo yayınları yapılması mümkün hale geldi. .gg10..aa7..yy1962..aaTEMMUZ.|İlk ABD Tv Uydusu - Telstar 1|DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Bilim Tarihi|Amerika| |
| 11 TEMMUZ 1962
| Dünya: | Uydu YayınıAtlantik ötesine ilk kez uydu aracılığıyla televizyon yayını gerçekleştirildi. .gg11..aa7..yy1962..aaTEMMUZ.|Uydu Yayını|DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Bilim Tarihi| |
| 6 AĞUSTOS 1962
| Dünya: | JamaikaJamaika bağımsızlığını kazandı. .gg6..aa8..yy1962..aaAĞUSTOS.|Jamaika|DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Bağımsızlık-Özerklik||| |
| 30 AĞUSTOS 1962
| Dünya: | Yerli Füze Denemeleriİstanbul Teknik Üniversite'sinde Makine Mühendisliği akademisyeni olan Divarcı, Bandırma Havacılık ve Uzay Araştırma Derneği (HUZAD) bünyesine katıldıktan sonra;
Marmara - 1, 30 Ağustos 1962'de Bandırma'da havalandı ve Türk uzay tarihinde bir ilke imza attı. Roket, Yaklaşık 900 metreye yükseldi.
Bu fırlatmadan 4 gün sonra, 3 Eylül'de yapılan yeni deneme ise daha büyük bir başarıya imza attı. Marmara - 2'nin yaklaşık 15 kilometre yol aldı ve başlığı Fener Adası'na paraşütle iniş yaptı.
Marmara - 4 ise 5.415 metreyi aşan bir yüksekliğe ulaştı. .gg30..aa8..yy1962..aaAĞUSTOS.|Yerli Füze Denemeleri|DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Bilim Tarihi| |
| 16 EKİM 1962
| İç: | Demokrat Partililerin (DP) affı. Anayasayı ihlal suçundan Yüksek Adalet Divanınca mahkûm edilenlerin cezalarının kısmen affı hakkında kanun. Demokrat Partililerin (DP) affı. Anayasayı ihlal suçundan Yüksek Adalet Divanınca mahkûm edilenlerin cezalarının kısmen affı hakkında kanun. .gg16..aa10..yy1962..aaEKİM.||İÇ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Af| |
| 23 EKİM 1962
| Dış: | Küba KriziKüba bunalımı dahilinde Sovyetler Birliği'nin ABD'den Küba'daki füzelerine karşılık Türkiye'deki Jüpiter füzelerinin sökülmesini ister, ABD bu isteğe olumlu yanıt verir. .gg23..aa10..yy1962..aaEKİM.|Küba Krizi|DIŞ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Amerika|Rusya| |
| OCAK 1963
| Dünya: | İran'da Beyaz Devrim 1963 yılında yapılan büyük çaplı ekonomik ve sosyal reformlar BEYAZ DEVRİM olarak anılmıştır. 1925-1979 arası yıllarda Pehlevi Hanedanı İran'da hüküm sürmüştü. Şah, şii mollaların kendisine karşı başlattıkları muhalif hareketlere karşı, 1963 yılının ilk günlerinde kamuoyuna açıkladığı altı maddelik bir planı "Beyaz Devrim" etiketiyle tanıttı. ABD'nin desteklediği plan, kapsamlı bir toprak reformunun yanında, kadınların sosyal hayata daha fazla katılımını, özelleştirilmenin yaygınlaştırılmasını ve yabancı yatırımların teşvik edilmesini öngörüyordu. Elbette tüm bunlar, Şah'ın iktidarının sağlamlaştırılması ve ulema sınıfının gücünün kırılmasına hedefine matuf adımlardı. .gg..aa1..yy1963..aaOCAK.|İran'da Beyaz Devrim |DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Ortadoğu||İran|Pehleviler| |
| 22 OCAK 1963
| Dünya: | İran'da Şia Hareketi İran'da reformlara karşı dini muhalefet başladı. Humeynî, ulemanın önemli temsilcilerini Kum'da topladı ve hepsinin onayını aldıktan sonra, 22 Ocak 1963 günü oldukça sert bir bildiri yayımlayarak Şah'ın politikalarını açıkça kınadı. Ardından, 21 Mart günü düzenlenecek Nevruz kutlamalarının da hükümeti protesto için iptalini sağlayan Humeynî, 3 Haziran'da yaptığı bir konuşmada, Şah'la Yezîd arasında paralellik kurarak, "ABD ve İsrail yanlısı" mevcut politikalar değiştirilmediği takdirde, İran halkının günün birinde Şah'a elveda demekten mutlu olacağını duyurdu. .gg22..aa1..yy1963..aaOCAK.|İran'da Şia Hareketi |DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Ortadoğu|Ortadoğu|İran|Pehleviler| |
| 1 ŞUBAT 1963
| İç: | Uçak KazasıMiddle East Airlines'a ait Vickers Viscount tipi yolcu uçağı Ankara üzerinde, Türk Hava Kuvvetlerine ait C-47 Skytrain askeri yolcu uçağıyla çarpıştı. İki uçaktaki toplam 17 personel ile uçaklar Ulus'a düştü ve olayda 87 kişi hayatını kaybetti. .gg1..aa2..yy1963..aaŞUBAT.|Uçak Kazası|İÇ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Kaza ve Felaketler|Anadolu||| |
| 15 ŞUBAT 1963
| Dış: | IMF ile Stand-By -3-IMF ile 3.stand-by antlaşması. 1 yıl süreli 22 milyon dolar atlaşma yapıldı… tamamı kullanıldı. .gg15..aa2..yy1963..aaŞUBAT.|IMF ile Stand-By -3-|DIŞ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Demokrasi|Dış Borç| |
| 21 ŞUBAT 1963
| Dış: | ABD ile Zirai Maddeler Antlaşması.gg21..aa2..yy1963..aaŞUBAT.|ABD ile Zirai Maddeler Antlaşması|DIŞ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Antlaşma||Amerika|ABD| | | 23 ŞUBAT 1963
| İç: | Ceza İndirimi Kanunu23 Şubat 1963'te çıkarılan bir başka genel af yasasıyla; beş yılı geçmeyen hapis cezaları için af getirildi, değişik oranlarda ceza indirimi sağlandı ve bazı suç ve cezalar kapsam dışında tutuldu. 3 Ağustos 1966'daki genel af yasasıyla da benzeri doğrultuda düzenlemeler öngören af ve ceza indirimi getirildi. .gg23..aa2..yy1963..aaŞUBAT.|Ceza İndirimi Kanunu|İÇ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Af| |
| 21 MAYIS 1963
| İç: | Talat Aydemir 2.Darbe Girişimi23 Şubat 1962 tarihindeki ilk darbe girişiminden sonra affedilerek emekli edilen Aydemir, 21 Mayıs 1963 tarihinde tekrar, darbe girişiminde bulundu. Ekonomi ve medya çevrelerinden verilen destekle başladığı bu ikinci kalkışmada 8 kişi öldü 26 kişi yaralandı. Ölenlerden ikisi harbiye öğrencisiydi. 20-21 Mayıs olayları üzerine İstanbul, Ankara ve İzmir'de 21 Mayıs 1963 ile 20 Temmuz 1964 tarihleri arasında sıkıyönetim ilan edilmiştir. 22 Şubat 1962 ve 21 Mayıs 1963 tarihlerinde iki kez darbe teşebbüsünde bulunan Kara Harp Okulu eski Komutanı Talat Aydemir, 5 Temmuz 1964 tarihinde; Süvari Birliği Komutanı Fethi Gürcan 27 Haziran 1964 tarihinde idam edildiler. .gg21..aa5..yy1963..aaMAYIS.|Talat Aydemir 2.Darbe Girişimi|İÇ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Darbe| |
| 25 MAYIS 1963
| Dünya: | Afrika Birliği32 Afrika ülkesi bir araya gelerek Afrika Birliği Örgütü'nü kurdu. 9 Temmuz 2002'den itibaren Afrika Birliği adını aldı. .gg25..aa5..yy1963..aaMAYIS.|Afrika Birliği|DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Uluslararası Organizasyonlar| |
| 17 TEMMUZ 1963
| İç: | TübitakTürkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) kuruldu. .gg17..aa7..yy1963..aaTEMMUZ.|Tübitak|İÇ|Kalkınma|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||| |
| 18 TEMMUZ 1963
| İç: | .gg18..aa7..yy1963..aaTEMMUZ.||İÇ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Af| |
| 1 AĞUSTOS 1963
| Dünya: | MaltaBüyük Britanya Malta'ya 1964'te bağımsızlığını vermeyi kabul etti. .gg1..aa8..yy1963..aaAĞUSTOS.|Malta|DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Bağımsızlık-Özerklik||İngiltere| |
| 8 AĞUSTOS 1963
| Dünya: | Nükleer AntlaşmaABD, Birleşik Krallık ve SSCB, nükleer denemelerin durdurulması konusunda yaptıkları antlaşmayı Kremlin'de imzaladılar. .gg8..aa8..yy1963..aaAĞUSTOS.|Nükleer Antlaşma|DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Antlaşma||Amerika|İngiltere|Rusya| |
| 11 AĞUSTOS 1963
| Dünya: | Çatalhöyük KazılarıÇatalhöyük'te milattan önce 8000'de yapılmış buluntulara rastlandığı açıklandı. .gg11..aa8..yy1963..aaAĞUSTOS.|Çatalhöyük Kazıları|DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Bilim Tarihi| |
| 28 AĞUSTOS 1963
| Dünya: | Bir Hayalim Var2 Temmuz 1964'te dönemin ABD başkanı Lyndon Johnson tarafından imzalanarak yürürlüğe giren yasa ile, ırkçı ayrımcılık yasa dışı kılınmıştır.
Bu yasanın çıkması ve bu hakların kazanılmasında kuşkusuz en büyük paylardan biri de Amerikan medeni haklar hareketinin önderi Martin Luther King'e aittir. King'in bu konu hakkında 28 Ağustos 1963'te düzenlenen İş ve Özgürlük İçin Washington'a Yürüyüş eyleminde yaptığı "Bir Hayalim Var" konuşması çok ses getirmiş ve tarihteki önemli söylevler arasına girmiştir. .gg28..aa8..yy1963..aaAĞUSTOS.|Bir Hayalim Var|DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Amerika|ABD| |
| 12 EYLÜL 1963
| Dış: | Ankara AntlaşmasıAET Bakanlar Konseyi, Türkiye'nin yapmış olduğu başvuruyu kabul ederek üyelik koşulları gerçekleşinceye kadar geçerli olacak bir ortaklık anlaşması imzalanmasını önermiştir. Söz konusu Anlaşma 12 Eylül 1963 tarihinde imzalanmış ve 1 Aralık 1964 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Ankara Anlaşması, Türkiye ile Avrupa Birliği ilişkilerinin hukuki temelini oluşturmaktadır. Anlaşma'ya imza atan dönemin Başbakanı İsmet İnönü, Avrupa Birliği'ni, "Beşeriyet tarihi boyunca insan zekâsının vücuda getirdiği en cesur eser" olarak tanımlamıştır. Türkiye-AET ortaklık ilişkisinin nihai hedefi Türkiye'nin Topluluğa tam üyeliğidir. Ankara Anlaşması, Türkiye'nin AET'ye entegrasyonu için hazırlık dönemi, geçiş dönemi ve nihai dönem olmak üzere üç devre öngörmüştür. .gg12..aa9..yy1963..aaEYLÜL.|Ankara Antlaşması|DIŞ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Antlaşma|Avrupa||Uluslararası Organizasyonlar|Avrupa Birliği| |
| 30 KASIM 1963
| Dış: | Makarıos ve EnosısZamanın Cumhurbaşkanı Makarios, Zürih-Londra Andlaşmalarının Kıbrıslı Türklere adil olanın ötesinde haklar verdiğini ve 1960 Anayasasının işlemez olduğunu öne sürmeye başlamış ve 30 Kasım 1963'te anayasanın tadili için, Türk Cumhurbaşkanı Yardımcısının veto hakkının kaldırılmasını da içeren 13 maddelik önerilerini Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dr.Küçük'e iletmiştir. Bu öneriler, 16 Aralık 1963'te Kıbrıs Türk tarafı ve Türkiye tarafından reddedilmiştir. Kıbrıs Rum tarafı 21 Aralık 1963 tarihinde Kıbrıs Türk toplumuna karşı kapsamlı ve sistematik saldırılara geçmiştir. Kıbrıslı Türkler devlet kurumlarından uzaklaştırılmıştır. Kıbrıs Türk tarihine "Kanlı Noel" adıyla geçen bu kampanya önceden hazırlanmış olan "Akritas Planı"na dayandırılmıştır. Türklerin imhası veya Ada'dan atılmasını öngören Akritas Planı, basit bir örgütün eylem planı olmayıp, Rum yetkililerce hazırlanan bir etnik temizlik girişimidir. Akritas planının uygulanması sonucunda, 30.000 Kıbrıslı Türk 103 köyü terk etmek zorunda kalmıştır. Kıbrıs Türk nüfusu yerlerini terk etmek zorunda kalmış, ada yüzölçümünün %3'üne tekabül eden, adada denize çıkışı olmayan ve sürekli kuşatma altında tutulan küçük bölgelere sığınmıştır. Dolayısıyla, "Kıbrıs Cumhuriyeti," Kıbrıslı Rumların 1963 yılında tek taraflı olarak güç kullanımıyla anayasayı feshetmelerinden sonra ortadan kalkmıştır. .gg30..aa11..yy1963..aaKASIM.|Makarıos ve Enosıs|DIŞ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Ortadoğu|Yunan|Kıbrıs|İngiltere| |
| 21 ARALIK 1963
| Dış: | Kanlı NoelKıbrıs'ta, 21 Aralık 1963 sabahı başlatılan toplumlararası çatışmaların ada sathına yayılmasından ve Rumların devlet gücünü kullanarak Kıbrıslı Türklere SOYKIRIM uygulamaya başlamasından sonra Kıbrıs'ta yaşanan çatışmaların artması ve Rum tarafının silahlanma kararı alması üzerine 2 Haziran 1964 tarihinde Türkiye hükümeti Kıbrıs'a çıkarma yapma kararını açıkladı ve gerekli hazırlıklara başladı. .gg21..aa12..yy1963..aaARALIK.|Kanlı Noel|DIŞ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Ortadoğu|Kıbrıs|Terör|Katliam| |
| 25 ARALIK 1963 20 ŞUBAT 1965 | İç: | 10. İsmet İnönü Koalisyon HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 28. Hükümeti | Başbakan : | İsmet İnönü | Unvanı : | CHP Malatya Milletvekili | Görev Veren : | Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel / 25 Aralık 1963 | TBMM : | 15 Ekim 1961 / 12. Dönem | Ortakları : | CHP ve Bağımsızlar | Güvenoyu : | 4 Ocak 1964 / Katılım 401; Kabul 225; Red 175; Çekimser 1 | Bakan Sayısı : | 23 Bakan | Görev Sonu : | 20 Şubat 1965 / Hazırladığı bütçenin mecliste reddedilmesi üzerine İnönü, istifa etti. | .gg25..aa12..yy1963..aaARALIK.|10. İsmet İnönü Koalisyon Hükümeti|İÇ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yönetim|Ankara|İ.İnönü|Demokrasi|Hükumet| |
| 26 ARALIK 1963
| Dış: | Yeşil Hat21 Aralık 1963 günü yaşanan "Kanlı Noel" ile Türklere karşı Soykırıma başladılar. Türk uçakları 25–26 Aralık 1963'de Kıbrıs semalarında uyarı uçuşlarını gerçekleştirdi. 26 Aralık 1963'de Lefkoşa, tarihinde ilk kez "Yeşil Hat" ile İngilizler tarafından ikiye bölündü. Durumun ciddiyetini anlayan BM Güvenlik Konseyi, 4 Mart 1964 tarihinde Kıbrıs'ta Barış Gücü görevlendirmek zorunda kaldı. .gg26..aa12..yy1963..aaARALIK.|Yeşil Hat|DIŞ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Ortadoğu|Kıbrıs|İngiltere| |
| 1964
| Dünya: | TibetTibet'e özerklik verildi. .gg..aa..yy1964..aa.|Tibet|DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Bağımsızlık-Özerklik||Çin| |
| 1964
| Dünya: | İlk Kelime İşlemciIBM şirketi ilk kelime-işlemciyi üretti. .gg..aa..yy1964..aa.|İlk Kelime İşlemci|DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Bilim Tarihi| |
| 3 ŞUBAT 1964
| İç: | Uçak KazasıTHY'ye ait Douglas DC-3 tipi Eti adlı uçağı, Ankara yakınlarında düştü. 3 mürettebat yaşamını kaybetti. .gg3..aa2..yy1964..aaŞUBAT.|Uçak Kazası|İÇ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Kaza ve Felaketler|Anadolu||| |
| 15 ŞUBAT 1964
| Dış: | IMF ile Stand-By -4-IMF ile 4.stand-by antlaşması. 1 yıl süreli 22 milyon dolar atlaşma yapıldı… 19 milyon dolar kullanıldı. .gg15..aa2..yy1964..aaŞUBAT.|IMF ile Stand-By -4-|DIŞ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Demokrasi|Dış Borç| |
| 4 MART 1964
| Dış: | Bm Barış Gücü Kıbrıs'ta.gg4..aa3..yy1964..aaMART.|Bm Barış Gücü Kıbrıs'ta|DIŞ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Askeri|Ortadoğu|Kıbrıs|Amerika|İngiltere| | | 7 MART 1964
| Dış: | Yunanistan'ın İmtiyazları Kaldırıldı1930 anlaşmasına göre Yunanlılar bazı ve vergi ve rüsumdan muaf idi. .gg7..aa3..yy1964..aaMART.|Yunanistan'ın İmtiyazları Kaldırıldı|DIŞ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Ekonomi|Balkanlar|Yunan|| |
| 1 MAYIS 1964
| İç: | TRTTürkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT), özel yasayla özerk bir kamu tüzel kişiliğine sahip olarak kuruldu. .gg1..aa5..yy1964..aaMAYIS.|TRT|İÇ|Kalkınma|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Medya-Sanat|Yasama-Hukuk||| |
| 20 MAYIS 1964
| İç: | Merkezi Sınav Sistemiİstanbul Teknik Üniversitesi ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi dışında, üniversite ve yüksek okullara girişte merkezi sınav sistemi getirildi. .gg20..aa5..yy1964..aaMAYIS.|Merkezi Sınav Sistemi|İÇ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Eğitim||| |
| HAZİRAN 1964
| İç: | ABD'ye Halk Tepkisiİstanbul'da halk ve gençlik gösterilerinde "Yankee Go Home" sloganları atıldı. .gg..aa6..yy1964..aaHAZİRAN.|ABD'ye Halk Tepkisi|İÇ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Amerika| |
| 2 HAZİRAN 1964
| Dünya: | Filistin Kurtuluş ÖrgütüDemokratik, laik ve ulusal bir Filistin devleti kurmayı amaçlayan ve çeşitli ulusal örgütleri bir araya getiren Filistin Kurtuluş Örgütü kuruldu. Yaser Arafat, 3 Şubat 1968'de örgütün başına geçti. .gg2..aa6..yy1964..aaHAZİRAN.|Filistin Kurtuluş Örgütü|DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Ortadoğu|Ortadoğu|Filistin|| |
| 5 HAZİRAN 1964
| Dış: | Johnson Mektubu1963-1964 Kıbrıs bunalımı sırasında, Türkiye'nin Kıbrıs'a müdahale planları sırasında, ABD Başkanı Johnson, Başbakan İnönü'ye uyarıcı ve tehditkar nitelikte bir mektup gönderdi. Mektup uzun bir süre açıklanmadı ve saklandı. İnönü'den sonra göreve gelen Süleyman Demirel de mektubun açıklanmasına izin vermedi. Ancak bir buçuk yıl sonra, 13 Ocak 1966 tarihinde Hürriyet gazetesi mektubun tam metnini manşetten verdi. 1947 yılında ki Truman ve Marshall planlarından sonra Türkiye, ABD savaş uçakları kullanmaya başlamıştı. Türkiye'deki uçak yapımı dahil tüm askeri araç gereç ve silah üreten tesislerin kapatılması şartı getirilmişti. 6 Ekim 1926'da Atatürk tarafından Kayseri'de kurulan uçak fabrikası 1952'de, uçak motoru imal fabrikası da 1954'te kapatılmış. Amerikan uçakları Türkiye'ye gelmeye başladıklarında, Türk yapımı ve İkinci Dünya Savaşı döneminde tahıl, hammadde ve ham maden karşılığında Almanya'dan gönderilen tüm mevcut uçaklar da o zamanki adı Kayseri Askeri Havalimanı olan, günümüz Kayseri Hava İkmal Bakım Merkez Komutanlığı arazisi içine gömülmüştü. Bu nedenle de Kıbrıs olaylarının başladığı 1963'te Türk Hava Kuvvetleri'nin bütün gücü de sadece ABD yapımı uçaklardan oluşmaktaydı. Söz konusu mektup ve tehditlerin ardından İnönü, Kıbrıs'a müdahale planından ve düşüncesinden vazgeçti. Dönemin gazetelerinden Cumhuriyet "Johnson, İnönü'yü Washington'a davet etti" ve Milliyet de "İnönü ABD'ye davet olundu" manşetleri ile mektubun gelişini Türk kamuoyuna duyurdular. .gg5..aa6..yy1964..aaHAZİRAN.|Johnson Mektubu|DIŞ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Ortadoğu|Kıbrıs|Amerika|ABD| |
| 7 HAZİRAN 1964
| İç: | Cumhuriyet Senatosu C Grubu yenileme seçimi. Dönem : | 12. Dönem | Açıklama : | Olağan Genel Seçim | Seçim tarihi : | 15 Ekim 1961. | Toplam Vekil : | 450 | Oy Dağılımı % : | CHP 36.74; AP 34.80; CKMP 13.95; YTP 13.72 | MV Dağılımı : | CHP 173; AP 158; CKMP 54; YTP 65 | | TBMM’de sandalye dağılımı sonucunda hiç bir parti tek başına iktidar olamadı.
DP’nin siyasi mirasçısı konumundaki AP ve YTP, CKMP’yle de anlaştığı takdirde, anayasayı dahi değiştirebilecek bir vekil ve senatör sayısına ulaşmış oldu.
Bu sonuçlar, darbeyi planlayan ve uygulamaya koyan sözde "elit"ler tarafından kabul edilebilir sonuçlar değildi. |
Cumhuriyet Senatosu C Grubu yenileme seçimi. .gg7..aa6..yy1964..aaHAZİRAN.||İÇ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yönetim|Anadolu|Demokrasi|Seçimler|Terör| |
| 18 HAZİRAN 1964
| Dış: | ABD ile Kredi Antlaşması.gg18..aa6..yy1964..aaHAZİRAN.|ABD ile Kredi Antlaşması|DIŞ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Antlaşma|Demokrasi|Dış Borç|Amerika|ABD| | | 1964
| Dünya: | VietnamVietnam'da Amerikan askeri etkinliklerinin başladı. .gg..aa7..yy1964..aa.|Vietnam|DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Amerika| |
| 6 TEMMUZ 1964
| Dünya: | MalawiMalawi, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını ilan etti. .gg6..aa7..yy1964..aaTEMMUZ.|Malawi|DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Bağımsızlık-Özerklik||İngiltere| |
| 17 TEMMUZ 1964
| İç: | SSKİşçi Sigortalar Kurumu, SSK'ya dönüştürüldü. (17.7.1964 tarihli ve 506 sayılı kanun). .gg17..aa7..yy1964..aaTEMMUZ.|SSK|İÇ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|SGK||| |
| 21 TEMMUZ 1964
| Dış: | Bölgesel Kalkınma ve İşbirliği Antlaşması.gg21..aa7..yy1964..aaTEMMUZ.|Bölgesel Kalkınma ve İşbirliği Antlaşması|DIŞ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Antlaşma||| | | 22 TEMMUZ 1964
| Dış: | RCD Bölgesel İşbirliği ÖrgütüTürkiye, İran, Pakistan arasında Kalkınma İçin Bölgesel İşbirliği Örgütü (RCD) kuruldu. .gg22..aa7..yy1964..aaTEMMUZ.|RCD Bölgesel İşbirliği Örgütü|DIŞ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Ortadoğu|Pakistan|Uluslararası Organizasyonlar|İran|Pehleviler| |
| 1 AĞUSTOS 1964
| Dünya: | Belçika Kongosu'nun adı Demokratik Kongo Cumhuriyeti olarak değiştirildi. Belçika Kongosu'nun adı Demokratik Kongo Cumhuriyeti olarak değiştirildi. .gg1..aa8..yy1964..aaAĞUSTOS.||DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||| |
| 8 AĞUSTOS 1964
| Kişi: | Cengiz Topel8–9 Ağustos 1964 tarihinde Rumlar tarafından Erenköy saldırısı yapıldı. Ada Türkleri bu baskına direndiler. Bu sırada Hükümetin düşmesi sebebiyle Türkiye'deki siyasi istikrarsızlıktan da yararlanan Makarios Yönetimindeki Rumlar, Boğaziçi ve Geçitkale'ye saldırdılar. Kıbrıs'a düzenlenen harekat sırasında uçağı isabet alan pilot yüzbaşı Cengiz Topel, Rum kesimindeki hastanede hayatını kaybetti. Türk Hava Kuvvetleri'nin Kıbrıs'taki ilk şehit pilotudur. 12 Ağustos günü Türkiye, BM Güvenlik Konseyi'nin çağrısı üzerine Kıbrıs üzerindeki askeri uçuşlara son verdi. Konsey, adada iki toplum arasında, Barış Gücü'nün tampon bölge oluşturmasını kararlaştırdı. .gg8..aa8..yy1964..aaAĞUSTOS.|Cengiz Topel|KİŞİ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Askeri|Ortadoğu|Kıbrıs|| |
| 6 EKİM 1964
| İç: | Manyas Depremi6 Ekim 1964 tarihinde Balıkesir'in Manyas ilçesinde oluşan deprem 6.6 büyüklüğünde gerçekleşti. Manyas ve köylerinde 23 kişi öldü, birçok kişide yaralandı. 5.523'ü ağır olmak üzere toplam 10.048 yapı hasar gördü. .gg6..aa10..yy1964..aaEKİM.|Manyas Depremi|İÇ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Kaza ve Felaketler|Anadolu||| |
| 28 KASIM 1964
| Kişi: | Süleyman Demirel Ap Genel Başkanı OlduSiyasete 1962 yılında Adalet Partisi (AP) İdare Kurulu üyesi olarak başlayan Demirel, iki yıl içinde, 28 Kasım 1964'te genel başkanlığa seçildi. Kurulmasını sağladığı ve Şubat-Ekim 1965 aylarında görev yapan koalisyon hükumetinde Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı olarak görev alan Demirel, 10 Ekim 1965'te gerçekleştirilen seçimlerde ilk kez milletvekili oldu. .gg28..aa11..yy1964..aaKASIM.|Süleyman Demirel Ap Genel Başkanı Oldu|KİŞİ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|STK ve Partiler|S.Demirel|Demokrasi|| |
| 1 ARALIK 1964
| Dış: | AET Ortaklık Başvuru Kabulü ve Ankara AntlaşmasıAET Bakanlar Konseyi, Türkiye'nin yapmış olduğu üyelik başvurusunu kabul ederek üyelik koşulları gerçekleşinceye kadar geçerli olacak bir ortaklık anlaşması imzalanmasını önermiştir. Söz konusu Anlaşma 12 Eylül 1963 tarihinde imzalanmış ve 1 Aralık 1964 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Ankara Anlaşması, Türkiye ile Avrupa Birliği ilişkilerinin hukuki temelini oluşturmaktadır. .gg1..aa12..yy1964..aaARALIK.|AET Ortaklık Başvuru Kabulü ve Ankara Antlaşması|DIŞ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Antlaşma||Uluslararası Organizasyonlar|Avrupa Birliği| |
| 1965
| Dünya: | Kozmik IşımaArno PENZIAS ve Robert WILSON kozmik mikrodalga ışımasını keşfetti. .gg..aa..yy1965..aa.|Kozmik Işıma|DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Bilim Tarihi| |
| 1965
| İç: | Kürtaj ve Doğum KontrolüGebeliği önleyici araçların satış ve dağıtımının serbest bırakılmasını ve tıbbi zorunluluk halinde kürtaj hakkı tanınmasını düzenleyen Nüfus Planlaması Hakkında Kanun çıkarıldı. .gg..aa..yy1965..aa.|Kürtaj ve Doğum Kontrolü|İÇ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yasama-Hukuk|Anadolu|Kadın|| |
| 1 ŞUBAT 1965
| Dış: | IMF ile Stand-By -5-IMF ile 5.stand-by antlaşması. 1 yıl süreli 22 milyon dolar atlaşma yapıldı. .gg1..aa2..yy1965..aaŞUBAT.|IMF ile Stand-By -5-|DIŞ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Demokrasi|Dış Borç| |
| 20 ŞUBAT 1965 27 EKİM 1965 | İç: | Suat Hayri Ürgüplü Koalisyon HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 29. Hükümeti | Başbakan : | Suat Hayri Ürgüplü | Unvanı : | Cumhuriyet Senatosu Kayseri Üyesi | Görev Veren : | Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel / 20 Şubat 1965 | TBMM : | 15 Ekim 1961 / 12. Dönem | Ortakları : | AP, YTP, CKMP ve MP | Güvenoyu : | 4 Mart 1965 / Katılım 432; Kabul 231; Red 200; Çekimser 1 | Bakan Sayısı : | 23 Bakan | Görev Sonu : | 27 Ekim 1965 / 1965 genel seçimleri ile hükümet sona erdi. | .gg20..aa2..yy1965..aaŞUBAT.|Suat Hayri Ürgüplü Koalisyon Hükümeti|İÇ|Cemal Gürsel|Suat Hayri Ürgüplü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yönetim|Ankara|Demokrasi|Hükumet| |
| 21 ŞUBAT 1965
| Dünya: | Suikast: Malcolm XMalcolm X (Malik El Şahbaz), New York'ta uğradığı bir suikast sonucu öldürüldü. .gg21..aa2..yy1965..aaŞUBAT.|Suikast: Malcolm X|DÜNYA|Cemal Gürsel|Suat Hayri Ürgüplü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Din Tarihi|Suikast|Amerika| |
| 31 MART 1965
| Dünya: | Vietnam SavaşıABD, Vietnam'a 3 bin 500 deniz piyadesi göndererek sıcak savaşa girdi. .gg31..aa3..yy1965..aaMART.|Vietnam Savaşı|DÜNYA|Cemal Gürsel|Suat Hayri Ürgüplü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Amerika| |
| 3 NİSAN 1965
| İç: | PetkimPetrokimya sektörünün Türkiye'de kurulması ve gelişmesine öncülük etmesi amacıyla 3 Nisan 1965 tarihinde bir kamu kuruluşu olarak Petkim kurulmuş ve Pektim, ilk kompleks olan Yarımca Petrokimya'yı 1970 yılında devreye almıştır. Hızla artan yurtiçi talep nedeniyle Yarımca kompleksinde bulunan fabrikaların kapasiteleri yüzde yüze varan oranlarda artırılmasına rağmen artış, hızla artmaya devam eden yurtiçi talep karşısında yetersiz kalmıştır. III. Beş Yıllık Kalkınma Planı döneminde Petkim'in ikinci kompleksi Aliağa'da kurulmuş ve 1985 yılında işletmeye alınmıştır. .gg3..aa4..yy1965..aaNİSAN.|Petkim|İÇ|Kalkınma|Cemal Gürsel|Suat Hayri Ürgüplü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi||Yatırımlar| |
| 8 NİSAN 1965
| İç: | Demokrat Partililerin (DP) affına ilişkin kanuna ek. Demokrat Partililerin (DP) affına ilişkin kanuna ek. .gg8..aa4..yy1965..aaNİSAN.||İÇ|Cemal Gürsel|Suat Hayri Ürgüplü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Af| |
| 8 NİSAN 1965
| Dünya: | Füzyon AntlaşmasıBrüksel Antlaşması ya da Füzyon Antlaşması ya da Birleşme Antlaşması, 8 Nisan 1965 tarihinde Belçika'nın Brüksel kentinde imzalanan ve o dönemin üç Avrupa topluluğu olan Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu, Avrupa Ekonomik Topluluğu ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu'nu tek çatı altında birleştiren antlaşmadır. .gg8..aa4..yy1965..aaNİSAN.|Füzyon Antlaşması|DÜNYA|Cemal Gürsel|Suat Hayri Ürgüplü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Antlaşma|Avrupa||Uluslararası Organizasyonlar|Avrupa Birliği| |
| 24 NİSAN 1965
| Dış: | Sözde 1915 olaylarının 50. yıldönümü münasebetiyle Erivan'da gösteri düzenlendi. Sözde 1915 olaylarının 50. yıldönümü münasebetiyle Erivan'da gösteri düzenlendi. .gg24..aa4..yy1965..aaNİSAN.||DIŞ|Cemal Gürsel|Suat Hayri Ürgüplü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Kafkaslar|Ermenistan|Ermeniler| |
| 15 MAYIS 1965
| İç: | Ereğli Demir Çelik - ErdemirCumhuriyetin ilk yıllarında Türkiye'de bir demir çelik fabrikası yapımına karar verilir ve Karadeniz Ereğli uygun yer olarak belirlenir. Ancak, Ereğli'yi askeri açıdan savunmanın zor olacağı düşünülerek tesisin Karabük'e kurulması genel kabul görür. 28 Şubat 1960 tarihinde kabul edilen kanunla, Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. (ERDEMİR) adı altında bir anonim şirket kurulması için Bakanlar Kurulu'na yetki verilir. Bakanlar Kurulu bu yetkiye dayanarak 21 Nisan 1960'da 4-12975 sayılı kararname ile şirketin kurulmasını kararlaştırır ve 1 Mayıs 1960 tarihinde şirketin kurulması resmen tescil edilir. Haziran 1961'de ilk hafriyat çalışmaları başlatılır, inşaat ve montajlar 42 aylık bir süre içinde tamamlanarak 15 Mayıs 1965 tarihinde tesisler işletmeye açılır. .gg15..aa5..yy1965..aaMAYIS.|Ereğli Demir Çelik - Erdemir|İÇ|Kalkınma|Cemal Gürsel|Suat Hayri Ürgüplü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yasama-Hukuk||Yatırımlar| |
| 16 TEMMUZ 1965
| Dünya: | Fransa ve İtalya'yı birbirine bağlayan "Mont Blanc Tüneli" açıldı. Fransa ve İtalya'yı birbirine bağlayan "Mont Blanc Tüneli" açıldı. .gg16..aa7..yy1965..aaTEMMUZ.||DÜNYA|Cemal Gürsel|Suat Hayri Ürgüplü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Avrupa|İtalya|Fransa| |
| 22 TEMMUZ 1965
| İç: | MİTMilli Emniyet Hizmeti (MEH) Teşkilatı 19 Aralık 1926 tarihli kararnameyle Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal'in imzasıyla kurulmuş ve 21 Aralık 1926 tarihli ve yine Atatürk'ün imzalamış olduğu bir kararnameyle MEH Teşkilatı Başkanlığı'na Kurma Yarbay Şükrü Ali Bey getirilmiştir. Devletin millî güvenlik politikasının hazırlanmasıyla ilgili her konuda istihbaratın tek elde toplanabilmesi amacıyla, 22 Temmuz 1965 tarihinde TBMM tarafından kabul edilmiş olan 644 sayılı Kanun ile kuruluşun adı Millî İstihbarat Teşkilâtı (MİT) olarak değiştirilmiştir.
.gg22..aa7..yy1965..aaTEMMUZ.|MİT|İÇ|Kalkınma|Cemal Gürsel|Suat Hayri Ürgüplü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yasama-Hukuk||Ordu-Savunma| |
| 1 AĞUSTOS 1965
| Kişi: | Alparslan Türkeş Cmkp Genel Başkanı OlduYapılan Genel Kurulda Alparslan Türkeş Cumhuriyetçi Milli Köylü Partisi Genel Başkanı seçildi. .gg1..aa8..yy1965..aaAĞUSTOS.|Alparslan Türkeş Cmkp Genel Başkanı Oldu|KİŞİ|Cemal Gürsel|Suat Hayri Ürgüplü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|STK ve Partiler|A.Türkeş|Demokrasi|| |
| 9 AĞUSTOS 1965
| Dünya: | SingapurSingapur, Malezya'dan ayrılarak bağımsızlığını kazandı. .gg9..aa8..yy1965..aaAĞUSTOS.|Singapur|DÜNYA|Cemal Gürsel|Suat Hayri Ürgüplü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Bağımsızlık-Özerklik||| |
| 10 EKİM 1965
| İç: | 1965 Genel SeçimlerDönem : | 13. Dönem | Açıklama : | Olağan Genel Seçim | Seçim tarihi : | 10 Ekim 1965. | Toplam Vekil : | 450 | Oy Dağılımı % : | AP 52,9; CHP 28,7; Millet 6,3; YTP 3,7; TİP 3; CKMP 2,2; | MV Dağılımı : | AP 240; CHP 134; Millet 31; YTP 19; TİP 14; CKMP 11; Bğsz 1 | .gg10..aa10..yy1965..aaEKİM.|1965 Genel Seçimler|İÇ|Cemal Gürsel|Suat Hayri Ürgüplü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Yönetim|Anadolu|Demokrasi|Seçimler| |
| 27 EKİM 1965 3 KASIM 1969 | İç: | 1. Süleyman Demirel HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 30. Hükümeti | Başbakan : | Süleyman Demirel | Unvanı : | AP Isparta Milletvekili | Görev Veren : | Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel / 27 Ekim 1965 | TBMM : | 10 Ekim 1965 / 13. Dönem | Ortakları : | | Güvenoyu : | 11 Kasım 1965 / Toplam 450; Katılım 434; Kabul 252; Red 172; Çekimser 10 | Bakan Sayısı : | 25 Bakan | Görev Sonu : | 3 Kasım 1969 / 1969 genel seçimleri ile hükümet sona erdi. | .gg27..aa10..yy1965..aaEKİM.|1. Süleyman Demirel Hükümeti|İÇ|Cemal Gürsel|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yönetim|Ankara|S.Demirel|Demokrasi|Hükumet| |
| 25 ARALIK 1965
| Dış: | Brezilya'nın Sao Paulo kentinde, Ermeniler tarafından Türkiye aleyhine gösteri düzenlendi. Brezilya'nın Sao Paulo kentinde, Ermeniler tarafından Türkiye aleyhine gösteri düzenlendi. .gg25..aa12..yy1965..aaARALIK.||DIŞ|Cemal Gürsel|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Amerika|Brezilya|Ermeniler| |
| 1966
| Kişi: | ö: Mehmet Fuad Köprülü .gg..aa..yy1966..aa.|ö: Mehmet Fuad Köprülü |KİŞİ|Cemal Gürsel|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 1966
| Dünya: | Transistörlü BellekTek transistörlü bellek yongası yapıldı. .gg..aa..yy1966..aa.|Transistörlü Bellek|DÜNYA|Cemal Gürsel|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 1 ŞUBAT 1966
| Dış: | IMF ile Stand-By -6-IMF ile 6.stand-by antlaşması. 1 yıl süreli 22 milyon dolar atlaşma yapıldı… tamamı kullanıldı. .gg1..aa2..yy1966..aaŞUBAT.|IMF ile Stand-By -6-|DIŞ|Cemal Gürsel|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Demokrasi|Dış Borç| |
| 2 ŞUBAT 1966 28 MART 1966 | İç: | İbrahim Şevki Atasagun CB vekaletiUnvanı : | T.C. 5. Cumhurbaşkanı | Dönemi : | 28 MART 1966 / 28 Mart 1973 | Seçim Şekli : | TBMM Oylaması | | | Doğum : | 10 Şubat 1899 / Çaykara | Ölüm : | 22 Mayıs 1982 / İstanbul | Mesleği : | Asker | Önceki İşi : | Genel Kurmay Başkanı | Eşi : | Atıfet Sunay | Çocukları : | Aysel, Argun, Atilla | .gg2..aa2..yy1966..aaŞUBAT.|İbrahim Şevki Atasagun CB vekaleti|İÇ|İbrahim Ş. Atasagun|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yönetim|Ankara|Devlet Adamı|Demokrasi|Cumhurbaşkanı| |
| 28 MART 1966
| İç: | Cevdet Sunay Cumhurbaşkanı Oldu Unvanı : | T.C. 5. Cumhurbaşkanı | Dönemi : | 28 MART 1966 / 28 Mart 1973 | Seçim Şekli : | TBMM Oylaması | | | Doğum : | 10 Şubat 1899 / Çaykara | Ölüm : | 22 Mayıs 1982 / İstanbul | Mesleği : | Asker | Önceki İşi : | Genel Kurmay Başkanı | Eşi : | Atıfet Sunay | Çocukları : | Aysel, Argun, Atilla | .gg28..aa3..yy1966..aaMART.|Cevdet Sunay Cumhurbaşkanı Oldu |İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yönetim|Ankara|Devlet Adamı|Demokrasi|Cumhurbaşkanı| |
| 7 NİSAN 1966
| Dış: | 1945-1965 yılları arasında Türkiye ile ABD'nin imzaladığı 54 ikili anlaşmanın konsolidasyonuna dair Türk hükümeti ABD hükümetine muhtıra verir. 1945-1965 yılları arasında Türkiye ile ABD'nin imzaladığı 54 ikili anlaşmanın konsolidasyonuna dair Türk hükümeti ABD hükümetine muhtıra verir. .gg7..aa4..yy1966..aaNİSAN.||DIŞ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Amerika| |
| 1966
| İç: | FETÖ ÖrgütüFETÖ TERÖR ÖRGÜTÜ KURUCU TEPE YÖNETİMİ: Fetullah Gülen
Kasım Gülek, CHP Gen. Sekrt. ve İçişleri Bakanı, Mason
Yaşar Tunagür, Edirne Müftüsü Ve 14'ü mason olan 21 kişilik İstişare Kurulunun geri kalanı: Abdullah Aymaz,
Mehmet Erdoğan Tüzün,
Nuri Metin,
M.İhsan Kalkavan,
Naci Tosun,
Ahmet Ak,
Demir Ali Bayraktar,
Nevzat Ayvacı,
İsmail Büyükçelebi,
İlhan İşbilen,
Mehmet Çelikel,
A.Rıza Tanrısever,
A.Kemal Turhan,
M.Deniz Katırcı,
Ömer Özgül,
Enver Özeren,
Ömer Uğur,
Cemil Koca. Ayrıca;
Ramiz (Gülen) Efendi (babası),
Fuat Doğu,
Turgut Sunalp,
Kasım Gülek,
Şükrü Paşa (edirne müdafii, dedesi),
Bülent Ecevit,
Rafet Sezgin,
Graham Fuller,
Dr.Esad Keşşafoğlu
isimleri hemen öne çıkar. FETÖ'nün kuruluş aşamasında ve bugüne gelmesinde, bilinçli ya da bilinçsiz, bu kişilerin de çok büyük katkısı olduğu iddia edilir. .gg..aa5..yy1966..aa.|FETÖ Örgütü|İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Din Tarihi|Terör|FETÖ|CHP| |
| 25 MAYIS 1966
| İç: | Mason LocasıBir loca yöneticisinin dönemin başbakanı Süleyman Demirel'e mason olmasına rağmen 'mason değildir' şeklinde bir belge vermesi üzerine localar birbirlerine girdi ve bir grup mason, 25 Mayıs 1966'da ayrı bir masonik örgüt kurdu. .gg25..aa5..yy1966..aaMAYIS.|Mason Locası|İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Din Tarihi| |
| 5 HAZİRAN 1966
| İç: | Cumhuriyet Senatosu B Grubu yenileme seçimi ve Millet Meclisi ara seçimi. Dönem : | 12. Dönem | Açıklama : | Olağan Genel Seçim | Seçim tarihi : | 15 Ekim 1961. | Toplam Vekil : | 450 | Oy Dağılımı % : | CHP 36.74; AP 34.80; CKMP 13.95; YTP 13.72 | MV Dağılımı : | CHP 173; AP 158; CKMP 54; YTP 65 | | TBMM’de sandalye dağılımı sonucunda hiç bir parti tek başına iktidar olamadı.
DP’nin siyasi mirasçısı konumundaki AP ve YTP, CKMP’yle de anlaştığı takdirde, anayasayı dahi değiştirebilecek bir vekil ve senatör sayısına ulaşmış oldu.
Bu sonuçlar, darbeyi planlayan ve uygulamaya koyan sözde "elit"ler tarafından kabul edilebilir sonuçlar değildi. |
Cumhuriyet Senatosu B Grubu yenileme seçimi ve Millet Meclisi ara seçimi. .gg5..aa6..yy1966..aaHAZİRAN.||İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yönetim|Anadolu|Demokrasi|Seçimler|Terör| |
| 5 HAZİRAN 1966
| İç: | Milletvekili Ara SeçimleriBoşalan 1 milletvekilliği için Hatay ilinde yapıldı. Meclise gelmeden 12 Ekim 1965 tarihinde vefat eden Budak Mursaloğlu'ndan boşalan yer için yapılan seçimde Şemsettin Mursaloğlu seçilmiştir. .gg5..aa6..yy1966..aaHAZİRAN.|Milletvekili Ara Seçimleri|İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yönetim|Anadolu|Demokrasi|Seçimler| |
| 12 HAZİRAN 1966
| İç: | Keban BarajıKeban Barajı'nın temeli atıldı. .gg12..aa6..yy1966..aaHAZİRAN.|Keban Barajı|İÇ|Kalkınma|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Yatırımlar| |
| 1966
| Dünya: | Fransa1966 De Gaulle Fransası'nın NATO'dan çekilerek mutlak egemenlik hakkını elinde tutmayı seçmesi. .gg..aa7..yy1966..aa.|Fransa|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Uluslararası Organizasyonlar|Fransa| |
| 3 AĞUSTOS 1966
| İç: | .gg3..aa8..yy1966..aaAĞUSTOS.||İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Af| |
| 13 AĞUSTOS 1966
| Dünya: | Çin'de Mao Kültür Devrimini ilan etti. Çin'de Mao Kültür Devrimini ilan etti. .gg13..aa8..yy1966..aaAĞUSTOS.||DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Çin| |
| 1967
| Kişi: | ö: Cavid Erginsoy .gg..aa..yy1967..aa.|ö: Cavid Erginsoy |KİŞİ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 1967
| Kişi: | ö: Mustafa İnan (d.1911-ö.1967). inşaat mühendisi .gg..aa..yy1967..aa.|ö: Mustafa İnan |KİŞİ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 1967
| Dünya: | İlk Kalp NakliGüney Afrikalı Christian BERNARD İlk kalp naklini gerçekleştirdi. .gg..aa..yy1967..aa.|İlk Kalp Nakli|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 1967
| Dünya: | PulsarJocelyn BELL ve Antony HEWISH, uzayda düzenli radyo dalgası atımları yapan, pulsarları keşfetti. .gg..aa..yy1967..aa.|Pulsar|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 1 OCAK 1967
| İç: | AnadolAnadol marka ilk Türk otomobili piyasaya çıktı. .gg1..aa1..yy1967..aaOCAK.|Anadol|İÇ|Kalkınma|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Yatırımlar| |
| 30 OCAK 1967
| İç: | TRTİlk resmi TV yayını Ankara'da yapıldı. .gg30..aa1..yy1967..aaOCAK.|TRT|İÇ|Kalkınma|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Yatırımlar| |
| ŞUBAT 1967
| İç: | Anadol OtomobilYerli üretim otomobil, özel bir şirket tarafından üretildi. 1984'e kadar üretimi devam etti. .gg..aa2..yy1967..aaŞUBAT.|Anadol Otomobil|İÇ|Kalkınma|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Yatırımlar| |
| 15 ŞUBAT 1967
| Dış: | IMF ile Stand-By -7-IMF ile 7.stand-by antlaşması. 1 yıl süreli 27 milyon dolar atlaşma yapıldı… tamamı kullanıldı. .gg15..aa2..yy1967..aaŞUBAT.|IMF ile Stand-By -7-|DIŞ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Demokrasi|Dış Borç| |
| 25 ŞUBAT 1967
| Dünya: | Amerika Birleşik Devletleri 25 bin askerle Vietkong'a saldırıya geçti. Amerika Birleşik Devletleri 25 bin askerle Vietkong'a saldırıya geçti. .gg25..aa2..yy1967..aaŞUBAT.||DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Amerika|ABD| |
| 21 NİSAN 1967
| Dünya: | Yunanistan'da DarbeYunanistan'da darbe yapıldı. George Papadopoulos liderliğindeki albaylar cuntası yönetime el koydu, yedi yıl sürecek olan askeri rejim başladı. .gg21..aa4..yy1967..aaNİSAN.|Yunanistan'da Darbe|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Balkanlar|Yunan|Dış Darbeler| |
| 5 HAZİRAN 1967
| Dünya: | II.Arap-İsrail Savaşıİsrail ile Arap ülkeleri arasında; tarihe "Altı Gün Savaşı" diye geçen çatışmalar başladı.
Çatışmalar sonrasında, kendi topraklarından daha fazla toprak elde eden İsrail, Gazze Şeridi'ni, Beytüllahim ve Hebron kentlerini, Batı Şeria'yı, Sina'yı ve Golan Tepeleri'ni ele geçirdi. Araplarla İsrail arasındaki gerginlik 1964 yılında tekrar yoğunlaştı.
Bu yılda bir Filistin Kurtuluş Teşkilatı ve bu teşkilata bağlı bir ordu kuruldu. Teşkilat gerilla faaliyetlerine başladı.
1967 Nisanında Suriye ve İsrail arasında sınır bölgesinde sabotaj hareketlerinin artması ve Birleşmiş Milletler askerlerinin denetimlerinde bulunan Sina Yarımadasını terk etmeleri ve burada üslenen Mısır birliklerinin Şarmel Şeyhi işgal etmeleri üzerine 5 Haziran 1967'de savaş başladı.
Çok kısa süren savaş, Arap ülkelerinin mağlubiyeti ile sonuçlandı. İsrail Kudüs'ün tamamını, Sina Yarımadasının ve Suriye'nin güneybatı kesimini ele geçirdi. Çatışmalar sürekli devam etti.
Ekim 1973'te Mısır birlikleri Süveyş Kanalındaki İsrail birliklerine sürpriz bir saldırı düzenleyerek yendi. .gg5..aa6..yy1967..aaHAZİRAN.|II.Arap-İsrail Savaşı|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Ortadoğu|Ortadoğu|Arap|Filistin|İsrail|Suriye|Din Tarihi|Kudüs|İran|Pehleviler| |
| 17 HAZİRAN 1967
| Dünya: | Hidrojen BombasıÇin ilk hidrojen bombasını test etti. .gg17..aa6..yy1967..aaHAZİRAN.|Hidrojen Bombası|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi|Çin| |
| 24 HAZİRAN 1967
| İç: | 6. Filo Prostestosuİstanbul'da üniversite öğrencileri, Amerika Birleşik Devletleri 6. Filosunun ziyaretini protesto etti. .gg24..aa6..yy1967..aaHAZİRAN.|6. Filo Prostestosu|İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Amerika| |
| 27 HAZİRAN 1967
| Dünya: | Dünyanın ilk bankamatiği Enfield-Londra'da hizmete girdi. Dünyanın ilk bankamatiği Enfield-Londra'da hizmete girdi. .gg27..aa6..yy1967..aaHAZİRAN.||DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi|İngiltere| |
| 19 TEMMUZ 1967
| İç: | .gg19..aa7..yy1967..aaTEMMUZ.||İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Af| |
| 13 AĞUSTOS 1967 3 EYLÜL 1969 | İç: | Doğu Mitingleri1960'lı yılların yasal koşulları, Kürtlerin kendi kimlikleriyle temsil edilmeleri bir yana, politik çalışma yapmalarına da izin vermiyordu. Kürt Grubu denilemediği için "Doğulular Grubu" olarak anılan Kürtler, 1967 yılı ortalarından itibaren kısmen muhafazakâr ve milliyetçi görüşlere sahip bulunan Kürt aydınlarıyla işbirliği yaparak; Silvan (13 Ağustos), Siverek (24 Eylül), Batman (8 Ekim), Dersim (15 Ekim), Ağrı (22 Ekim), Ankara (18 Kasım) mitingleri ve 1969 yılında da; Diyarbekir (13 Nisan), Suruç (17 Temmuz,), Hilvan (27 Temmuz, Varto (2 Ağustos), Siverek (2 Ağustos), Lice (24 Ağustos) ve yine Diyarbekir (3 Eylül) olmak üzere toplam 13 miting gerçekleştirildi. "Doğu Mitingleri" olarak adlandırılan bu toplu gösteriler, Kürtler için politik anlamda yeni bir noktaya gelindiğinin de DDKO'nun doğmasının sinyallerini vermekteydi. .gg13..aa8..yy1967..aaAĞUSTOS.|Doğu Mitingleri|İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||| |
| 9 EKİM 1967
| Dünya: | Che Guevara(14 Haziran 1928 - 9 Ekim 1967) Ernesto Che Guevara, kısaca Che Guevara ya da el-Che, Arjantinli Marksist-Leninist siyasetçi, Küba gerillaları ile Enternasyonalist gerillaların lideri ve devrimci. .gg9..aa10..yy1967..aaEKİM.|Che Guevara|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||| |
| 7 KASIM 1967
| Dış: | Sovyet Ermenistan Cumhuriyeti'nin başkenti Erivan'da Ermeni sözde "soykırım" anıtı dikildi. Sovyet Ermenistan Cumhuriyeti'nin başkenti Erivan'da Ermeni sözde "soykırım" anıtı dikildi. .gg7..aa11..yy1967..aaKASIM.||DIŞ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Kafkaslar|Ermenistan|Ermeniler| |
| 22 KASIM 1967
| Dış: | Kıbrıs SorunuABD'nin eski Savunma Bakan Yardımcısı, Cyrus Vance Johnson tarafından Kıbrıs krizi çerçevesinde girişimlerde bulunmak üzere özel temsilci olarak görevlendirilir. .gg22..aa11..yy1967..aaKASIM.|Kıbrıs Sorunu|DIŞ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Ortadoğu|Kıbrıs|Amerika|İngiltere|Rusya| |
| 24 KASIM 1967
| Kişi: | Başbuğ Türkeş Dokuz Işık Doktrinini AçıkladıCKMP Genel Kurulunda bu açıklamadan sonra, partili gençler "Başbuğ Türkeş" sloganları attılar. Önceleri karşı çıktıysa da daha sonra Türkeş de bunu benimsedi. Dokuz Işık, dokuz ana ilkeye dayanır. Bunlar:
• (1). Milliyetçilik,
• (2). Ülkücülük,
• (3). Ahlâkçılık,
• (4). Toplumculuk,
• (5). İlimcilik,
• (6). Hürriyetçilik ve Şahsiyetçilik,
• (7). Köycülük,
• (8). Gelişmecilik ve Halkçılık,
• (9). Endüstricilik ve Teknikçilik .gg24..aa11..yy1967..aaKASIM.|Başbuğ Türkeş Dokuz Işık Doktrinini Açıkladı|KİŞİ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|STK ve Partiler|A.Türkeş|Demokrasi|| |
| 26 ARALIK 1967
| İç: | 20-21 Mayıs 1963 darbe kalkışmasından mahkûm edilenler için çıkarılan af kanunu. 20-21 Mayıs 1963 darbe kalkışmasından mahkûm edilenler için çıkarılan af kanunu. .gg26..aa12..yy1967..aaARALIK.||İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Af| |
| 28 ARALIK 1967
| Dış: | Kıbrıs Federe Devleti28 Aralık 1967 tarihinde kurulan Otonom Kıbrıs Türk Yönetimi'nin meclisi 13 Şubat 1975'te Kıbrıs Türk Federe Devleti'nin oy birliği ile kurulduğunu ilan etti. Meclis'te kuruluş bildirisini Otonom Kıbrıs Türk Yönetimi Meclisi'nde yönetim başkanı ve federe devletin ilk cumhurbaşkanı olan Rauf Denktaş okudu. Kıbrıs Türk Federe Devleti Meclisi, 15 Kasım 1983'de oy birliği ile aldığı bir kararla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kurulduğunu ilan ederek KTFD son buldu. .gg28..aa12..yy1967..aaARALIK.|Kıbrıs Federe Devleti|DIŞ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Ortadoğu|Kıbrıs|İngiltere| |
| 1968
| Dünya: | Sanal GerçeklikBilgisayar grafiklerinin babası olarak kabul edilen Ivan Sutherland, dünyanın ilk sanal gerçeklik başlığını icat etti. .gg..aa..yy1968..aa.|Sanal Gerçeklik|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 31 OCAK 1968
| İç: | TRTTRT Ankara Televizyonu deneme yayınına başladı. .gg31..aa1..yy1968..aaOCAK.|TRT|İÇ|Kalkınma|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Yatırımlar| |
| 16 MART 1968
| Dünya: | Mai Lai KatliamıMai Lai Katliamı ya da Son Mai Katliamı, Vietnam'ın Quang Ngai bölgesi'ndeki Mai Lai köyünde 16 Mart 1968'de Amerikan askerleri tarafından gerçekleştirilen katliam. Asıl olarak my lai, my khe ve son my köylerinde gerçekleşen 3 eş zamanlı katliamın ortak adıdır. Kendilerine Rangers 23. Piyade Taburu denilen ABD'li teröristler, 15 Mart günü, hiçbir şeyden haberi olmayan, masum insanların yaşadığı Mai Lai köyüne saldırdılar. Vietnam Halk Kurtuluş Ordusu gerillalarını öldürmek üzere yola çıkan ABD askerleri gerillaları bulma bahanesiyle bütün köyü ateşe tuttular. Kadınlara tecavüz edildi, bebekler, çocuklar ve yaşlılar vahşice öldürüldü. .gg16..aa3..yy1968..aaMART.|Mai Lai Katliamı|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Katliam|Amerika| |
| 1 NİSAN 1968
| Dış: | IMF ile Stand-By -8-IMF ile 8.stand-by antlaşması. 1 yıl süreli 27 milyon dolar atlaşma yapıldı… tamamı kullanıldı. .gg1..aa4..yy1968..aaNİSAN.|IMF ile Stand-By -8-|DIŞ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Demokrasi|Dış Borç| |
| MAYIS 1968
| Dünya: | 68 Kuşağı68 Fransız isyanı ve 1967 de Che Guevara'nın öldürülmesi ile tetiklenen, işçi ve öğrencilerin katıldığı, emperyalizmle mücadele akımıdır. II.Dünya Savaşını görmeyen ve etkilerini yaşamayan ilk nesildir.
68 kuşağının Türkiye'deki uzantısını ise Deniz Gezmiş, Mahir Çayan, İbrahim Kaypakkaya, Hüseyin İnan, Yusuf Aslan gibi solu kendi içinde çeşitli fraksiyonlara bölen devrimci ve eylemci öğrenciler oluşturmuştur.
68 kuşağının içinde bulunduğu özellikle göze çarpan olaylar "kanlı pazar" ve 6. Filo'ya karşı yapılan Amerikan askerlerinin denize atıldığı olaylardır. .gg..aa5..yy1968..aaMAYIS.|68 Kuşağı|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||| |
| 17 MAYIS 1968
| Dünya: | 68 Fransız Halk İsyanlarıParis'teki bazı lise ve üniversitelerde başlayan öğrenci hareketinin okul yönetimleri ve polis tarafından bastırılmak istenmesiyle patlak verdi. Charles de Gaulle yönetimi, öğrenci olaylarını polis kullanarak bastırmayı denedi; ancak bu durum, olayların daha da büyümesine sebep oldu. Olay büyüdükçe Latin Mahallesinde öğrenciler ile polis arasında sokak kavgaları çıktı ve nihayetinde olaylar, ülke genelindeki öğrencilerin ve yaklaşık 10 milyon kadar Fransız işçisinin, ki bu, o dönemdeki toplam iş gücünün üçte ikisine tekabül ediyordu, katıldığı genel bir isyana dönüştü. Sonunda isyan, de Gaulle'ün ayaklanmaları bastırmak için askeri müdahaleyi düşünmek zorunda kalacağı bir noktaya ulaştı. Gaulle, Ulusal Meclisi feshetti ve 23 Haziran 1968'de seçim yapılmasına karar verdi. .gg17..aa5..yy1968..aaMAYIS.|68 Fransız Halk İsyanları|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Fransa| |
| 31 MAYIS 1968
| Dış: | ABD ile Kredi Antlaşması.gg31..aa5..yy1968..aaMAYIS.|ABD ile Kredi Antlaşması|DIŞ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Antlaşma|Demokrasi|Dış Borç|Amerika|ABD| | | 2 HAZİRAN 1968
| İç: | Cumhuriyet Senatosu A Grubu yenileme seçimi ve Millet Meclisi ara seçimi. Dönem : | 12. Dönem | Açıklama : | Olağan Genel Seçim | Seçim tarihi : | 15 Ekim 1961. | Toplam Vekil : | 450 | Oy Dağılımı % : | CHP 36.74; AP 34.80; CKMP 13.95; YTP 13.72 | MV Dağılımı : | CHP 173; AP 158; CKMP 54; YTP 65 | | TBMM’de sandalye dağılımı sonucunda hiç bir parti tek başına iktidar olamadı.
DP’nin siyasi mirasçısı konumundaki AP ve YTP, CKMP’yle de anlaştığı takdirde, anayasayı dahi değiştirebilecek bir vekil ve senatör sayısına ulaşmış oldu.
Bu sonuçlar, darbeyi planlayan ve uygulamaya koyan sözde "elit"ler tarafından kabul edilebilir sonuçlar değildi. |
Cumhuriyet Senatosu A Grubu yenileme seçimi ve Millet Meclisi ara seçimi. .gg2..aa6..yy1968..aaHAZİRAN.||İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yönetim|Anadolu|Demokrasi|Seçimler|Terör| |
| 1968
| Dünya: | Vietnam Katliamı"Turuncu madde" son derece tehlikeli kimyasal bir silahtır ve ABD, Vietnam'a hava yoluyla tam 20 milyon galon Turuncu Madde bırakmıştır. Amerika Birleşik Devletleri tarafından Vietnam Savaşı sırasında kullanılan turuncu madde ile bitki örtüsünün yok edilmesi ve böylelikle komünist savaşçıların yerinin belirlenmesi hedefleniyordu. Ayrıca, bu zehirli madde içerisinde bulunan dioksinin, nesiller boyu devam eden kanser ve doğumdan gelen özürlere neden oldu. Bu katliamın sorumlusu, dönemin savunma bakanı olan, Robert McNamara bu eylemin suç olmadığını çünkü kanunlarda yazmadığını söyleyerek katliamı meşrulaştırdı. Katliamın baş mimarı Teğmen William Calley mecburen yargılandı ve ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı. Dönemin Başkanı Nixon ise Calley'in cezasını üç yıllık ev hapsine çevirdi. .gg..aa7..yy1968..aa.|Vietnam Katliamı|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Katliam|Amerika|ABD| |
| 1 TEMMUZ 1968
| Dünya: | AB'de Gümrük BirliğiAvrupa Birliği üyeleri arasında… mamul mallarda gümrük vergileri, planlanandan önce 1 Temmuz 1968'de kaldırıldı; özellikle tarım ve ticaret politikaları olmak üzere ortak politikalar 1960'ların sonunda yerli yerine oturmuştu. .gg1..aa7..yy1968..aaTEMMUZ.|AB'de Gümrük Birliği|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Avrupa||Uluslararası Organizasyonlar|Avrupa Birliği| |
| 1969
| Dünya: | UNIX İşletim SistemiBilgisayar platformlarında UNIX işletim sistemi çalıştırılmaya başlandı. .gg..aa..yy1969..aa.|UNIX İşletim Sistemi|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 9 OCAK 1969
| Dünya: | Ses Hızını Aşan İlk UçuşSes hızını aşan ilk yolcu uçağı Concorde deneme uçuşunu başarıyla gerçekleştirdi. .gg9..aa1..yy1969..aaOCAK.|Ses Hızını Aşan İlk Uçuş|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi|Fransa| |
| 9 ŞUBAT 1969
| İç: | MHP8 - 9 Şubat 1969 tarihinde Adana'da yapılan CKMP-Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi Genel Kurulunda partinin adı "Milliyetçi Hareket Partisi" olarak değiştirildi.
Partinin amblemi de "üç hilal" oldu.
Genel başkanlığa Alparslan Türkeş seçildi.
Türkeş için ilk kez bu kongrede "Başbuğ" sloganları atıldı. .gg9..aa2..yy1969..aaŞUBAT.|MHP|İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|STK ve Partiler|Demokrasi|| |
| 24 NİSAN 1969
| Dış: | Londra'da, Türk Elçiliği önünde Ermeniler tarafından gösteri yürüyüşü tertip edildi. Londra'da, Türk Elçiliği önünde Ermeniler tarafından gösteri yürüyüşü tertip edildi. .gg24..aa4..yy1969..aaNİSAN.||DIŞ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Ermeniler|İngiltere| |
| 2 MAYIS 1969
| İç: | Kadıköy'de, Bahaettin Dedeşan adlı bir ülkücü, Hayko Gulis adlı bir Ermeni tarafından öldürüldü. Kadıköy'de, Bahaettin Dedeşan adlı bir ülkücü, Hayko Gulis adlı bir Ermeni tarafından öldürüldü. .gg2..aa5..yy1969..aaMAYIS.||İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 15 MAYIS 1969
| İç: | .gg15..aa5..yy1969..aaMAYIS.||İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Af| |
| 20 MAYIS 1969
| İç: | 20 Mayıs 1969 Darbe TeşebbüsüTürkiye Cumhuriyeti tarihinde başarılı olamamış ve emir-komuta zinciri içerisinde gelişmiş bir askerî darbe teşebbüsüdür. .gg20..aa5..yy1969..aaMAYIS.|20 Mayıs 1969 Darbe Teşebbüsü|İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Demokrasi|Darbe| |
| 21 MAYIS 1969 26 NİSAN 1971 | İç: | Devrimci Doğu Kültür OcaklarıResmi Kuruluşu 21 Mayıs 1969 olsa da, kuruluşunun ilk nüveleri fiili olarak "1967 Doğu Mitingleri" ile başlamıştır.
16 Ekim 1970'te başlatılan tutuklamalarla birlikte DDKO'nun kapatılması, yönetici ve üyelerinin cezalandırılması talebiyle Ankara Ağır Ceza Mahkemesinde açılan dava devam ederken 12 Mart 1971 Askeri müdahalesi oldu. Sıkıyönetim ilanıyla birlikte DDKO Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı'nın 26 Nisan 1971 tarihli bildirisiyle süresiz olarak kapatıldı. Dava ise 1402 sayılı kanun uyarınca Diyarbekir Sıkıyönetim Askeri Mahkemesine devredildi. Birçok Kürt aydın ve siyaset insanına ağır hapis cezaları verildi. .gg21..aa5..yy1969..aaMAYIS.|Devrimci Doğu Kültür Ocakları|İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|STK ve Partiler||| |
| 1969 1970 | Dünya: | İran'ın petrol gelirleri yükselmeye başlamış; ordunun modernizasyonu ve güçlendirilmesi için çalışmalara girişilmiştir. İran'ın petrol gelirleri yükselmeye başlamış; ordunun modernizasyonu ve güçlendirilmesi için çalışmalara girişilmiştir. .gg..aa7..yy1969..aa.||DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Ortadoğu||İran|Pehleviler| |
| 1 TEMMUZ 1969
| Dış: | IMF ile Stand-By -9-IMF ile 9.stand-by antlaşması. 1 yıl süreli 27 milyon dolar atlaşma yapıldı… 10 milyon dolar kullanıldı. .gg1..aa7..yy1969..aaTEMMUZ.|IMF ile Stand-By -9-|DIŞ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Demokrasi|Dış Borç| |
| 3 TEMMUZ 1969
| Dış: | İkili anlaşmaların konsolidasyonu müzakereleri sonunda Türk - Amerikan Savunma İşbirliği Anlaşması imzalanır. İkili anlaşmaların konsolidasyonu müzakereleri sonunda Türk - Amerikan Savunma İşbirliği Anlaşması imzalanır. .gg3..aa7..yy1969..aaTEMMUZ.||DIŞ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Amerika|ABD| |
| 20 TEMMUZ 1969
| Dünya: | Ay'a Gidildiği YalanıABD, aya inildiğini iddia ettt. Neil ARMSTRONG ve Edwin ALDRIN Ay'a ayak basan ilk insan olarak lanse etti. .gg20..aa7..yy1969..aaTEMMUZ.|Ay'a Gidildiği Yalanı|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi|Sömürgecilik| |
| 25 EYLÜL 1969
| Dünya: | İslam İşbirliği Teşkilatı.gg25..aa9..yy1969..aaEYLÜL.|İslam İşbirliği Teşkilatı|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Din Tarihi|Uluslararası Organizasyonlar| | | 12 EKİM 1969
| İç: | 1969 Genel SeçimlerDönem : | 14. Dönem | Açıklama : | Olağan Genel Seçim | Seçim tarihi : | 12 Ekim 1969. | Toplam Vekil : | 450 | Oy Dağılımı % : | AP 46,6; CHP 27,4; GP 6,6; | MV Dağılımı : | AP 256; CHP 143; GP 15; Diğer 36 | .gg12..aa10..yy1969..aaEKİM.|1969 Genel Seçimler|İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yönetim|Anadolu|Demokrasi|Seçimler| |
| 12 EKİM 1969
| Kişi: | Necmettin Erbakan Necmettin Erbakan 1969 seçimlerinde bağımsız millet vekili olarak Konya'dan meclise girdi. .gg12..aa10..yy1969..aaEKİM.|Necmettin Erbakan |KİŞİ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|N.Erbakan|Demokrasi|| |
| 3 KASIM 1969 6 MART 1970 | İç: | 2. Süleyman Demirel HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 31. Hükümeti | Başbakan : | Süleyman Demirel | Unvanı : | AP Isparta Milletvekili | Görev Veren : | Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay / 3 Kasım 1969 | TBMM : | 12 Ekim 1969 / 14. Dönem | Ortakları : | | Güvenoyu : | 12 Kasım 1969 / Katılım 428; Kabul 263; Red 165 | Bakan Sayısı : | 25 Bakan | Görev Sonu : | 6 Mart 1970 / AP'li 41 milletvekilinin 14 Şubat 1970 tarihinde yapılan bütçe oylamasında aleyhte oy vermesi ve sonuçta bütçenin reddedilmesi üzerine istifa etti. | .gg3..aa11..yy1969..aaKASIM.|2. Süleyman Demirel Hükümeti|İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yönetim|Ankara|S.Demirel|Demokrasi|Hükumet| |
| 1970
| Kişi: | ö: Rudolf Carnap .gg..aa..yy1970..aa.|ö: Rudolf Carnap |KİŞİ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Felsefe Tarihi| |
| 1970
| Kişi: | ö: Bertrand Russell .gg..aa..yy1970..aa.|ö: Bertrand Russell |KİŞİ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Felsefe Tarihi| |
| 1970
| Kişi: | ö: Friedrich Pollock .gg..aa..yy1970..aa.|ö: Friedrich Pollock |KİŞİ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Felsefe Tarihi| |
| 1970
| Dünya: | FloppyIBM firması ilk floppy denilen esnek disketi üreti. .gg..aa..yy1970..aa.|Floppy|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 1970
| Dünya: | İlk NetworkABD'de üniversiteler arası bilgi iletişiminde kullanılmak üzere ARPA denilen yeni bir iletişim sistemi gerçekleştirildi. Bu sistemle ayrı şehirlerdeki bilgisayarların birbirlerine bağlanabilmeleri mümkün oldu. .gg..aa..yy1970..aa.|İlk Network|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi|Amerika| |
| 17 OCAK 1970 20 MAYIS 1971 | Kişi: | Milli Nizam Partisi KurulduNecmettin Erbakan Genel Başkanlığında Milli Nizam Partisi MNP kuruldu. 12 Mart Muhtırasının ardından 20 Mayıs 1971 tarihinde parti kapatıldı. .gg17..aa1..yy1970..aaOCAK.|Milli Nizam Partisi Kuruldu|KİŞİ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|STK ve Partiler|N.Erbakan|Demokrasi|| |
| 6 MART 1970 26 MART 1971 | İç: | 3. Süleyman Demirel HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 32. Hükümeti | Başbakan : | Süleyman Demirel | Unvanı : | AP Isparta Milletvekili | Görev Veren : | Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay / 6 Mart 1970 | TBMM : | 12 Ekim 1969 / 14. Dönem | Ortakları : | | Güvenoyu : | 15 Mart 1970 / Katılım 404; Kabul 232; Red 172 | Bakan Sayısı : | 24 Bakan | Görev Sonu : | 26 Mart 1971 / Başbakan Demirel, 12 Mart askeri darbe muhtırası ile istifa ettirildi. | .gg6..aa3..yy1970..aaMART.|3. Süleyman Demirel Hükümeti|İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yönetim|Ankara|S.Demirel|Demokrasi|Hükumet| |
| 28 MART 1970
| İç: | Gediz Depremi28 Mart 1970 yılında meydana gelen ve 7.1 büyüklüğünde olan bu depremde 1.086 kişi ölmüş, 1.250 kişi yaralanmış ve 9.456 bina yıkılmış ya da ağır hasar görmüştür. Depremden en çok etkilenen yer Gediz ilçe merkezi ile çevredeki bucak ve köylerdir.Ayrıca depremden sonra birçok artçı sarsıntı olmuştur. .gg28..aa3..yy1970..aaMART.|Gediz Depremi|İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Kaza ve Felaketler|Anadolu||| |
| 4 NİSAN 1970
| Dış: | Yunanistan ile Uluslar Arası Karayolu Ulaşımı Antlaşması.gg4..aa4..yy1970..aaNİSAN.|Yunanistan ile Uluslar Arası Karayolu Ulaşımı Antlaşması|DIŞ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Antlaşma|Balkanlar|Yunan|| | | 11 NİSAN 1970
| Dünya: | Apollo 13Apollo 13 uzaya fırlatıldı. .gg11..aa4..yy1970..aaNİSAN.|Apollo 13|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi|Amerika| |
| 15 NİSAN 1970
| Dünya: | Isıya Duyarlı KağıtJaponlar (Canon) hesaplama sonuçlarını ısıya duyarlı kâğıt üzerine yazan ilk elektronik hesap makinesini üretti. .gg15..aa4..yy1970..aaNİSAN.|Isıya Duyarlı Kağıt|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Doğu Asya|Japonya|Bilim Tarihi| |
| 15 HAZİRAN 1970
| İç: | 15/16 Haziran İşçi DirenişiSendika 15-16 Haziran kanununda yapılması planlanan değişiklik nedeniyle DİSK üyesi işçi grupları direniş başlattılar. İşçi olaylarının yaygınlaşması üzerine İstanbul, Kocaeli merkez ve Gebze'de 16 Haziran 1970 ile 16 Eylül 1970 tarihleri arasında sıkıyönetim ilan edildi. .gg15..aa6..yy1970..aaHAZİRAN.|15/16 Haziran İşçi Direnişi|İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|İstanbul||İstanbul|Terör| |
| 1970
| Dünya: | .gg..aa7..yy1970..aa.||DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Çin| |
| 1970
| Dünya: | Sovyet-Alman GörüşmeleriSovyetler Birliği, ticaret ve yatırım olanakları yolunda Federal Almanya ile görüşmelere başladı. .gg..aa7..yy1970..aa.|Sovyet-Alman Görüşmeleri|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Almanya|Rusya| |
| 14 TEMMUZ 1970
| İç: | Askerlik SüresiAskerlik süresi 20, yedek subaylık 18 aya indirildi. .gg14..aa7..yy1970..aaTEMMUZ.|Askerlik Süresi|İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yasama-Hukuk|Anadolu||| |
| 10 AĞUSTOS 1970
| İç: | Devalüasyon10 Ağustos 1970 tarihinde yapılan üçüncü devalüasyonla para biriminin değeri yüzde 70'e yakın düşerken, 1970-1980 arası dönem çeşitli kur ayarlamalarına sahne oldu. .gg10..aa8..yy1970..aaAĞUSTOS.|Devalüasyon|İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Ekonomi||| |
| 17 AĞUSTOS 1970
| Dış: | IMF ile Stand-By -10-IMF ile 10.stand-by antlaşması. 1 yıl süreli 70 milyon dolar atlaşma yapıldı… tamamı kullanıldı. 1971'den, 1978'e kadar IMF'ye sekiz yıllık bir ara veren ve bu süre içinde stand-by antlaşması yapmayan Türkiye, 1978 yılından, 1980 yılına kadar, IMF ile yeniden birer yıllık stand-by antlaşmaları gerçekleştirdi. .gg17..aa8..yy1970..aaAĞUSTOS.|IMF ile Stand-By -10-|DIŞ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Demokrasi|Dış Borç| |
| 13 KASIM 1970
| Dış: | Katma Protokol13 Kasım 1970 tarihinde imzalanan ve 1973 yılında yürürlüğe giren Katma Protokol ile birlikte, Ankara Anlaşması'nda öngörülen hazırlık dönemi sona ermiş ve "Geçiş Dönemi"ne ilişkin koşullar belirlenmiştir. Bu dönemde taraflar arasında sanayi ürünleri, tarım ürünleri ve kişilerin serbest dolaşımının sağlanması ve Gümrük Birliği'nin tamamlanması öngörülmüştür. 1971 yılı itibarıyla, Katma Protokol çerçevesinde, Topluluk, bazı petrol ve tekstil ürünleri dışında Türkiye'den ithal ettiği tüm sanayi mallarına uyguladığı gümrük vergileri ve miktar kısıtlamalarını tek taraflı olarak sıfırlamıştır. Buna karşılık, Türkiye'nin AB kaynaklı sanayi ürünlerinde gümrük vergilerini tedricen sıfırlaması öngörülmüş ve böylece Gümrük Birliği'nin fiilen yürürlüğe girmesi için 22 yıllık bir süre tanınmıştır. .gg13..aa11..yy1970..aaKASIM.|Katma Protokol|DIŞ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Avrupa||Uluslararası Organizasyonlar|Avrupa Birliği| |
| 1971
| Dünya: | İlk Ticari Mikroişlemci.gg..aa..yy1971..aa.|İlk Ticari Mikroişlemci|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| | | 1971
| Kişi: | ö: Broad .gg..aa..yy1971..aa.|ö: Broad |KİŞİ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Felsefe Tarihi| |
| 1971
| Dünya: | Taj-ul Mescid(Bhopal/Hindistan). Taj-ul Mescid, “Camilerin Tacı” anlamına gelir. Dış zemini pembe, iki minareli, oldukça görkemli bir yapıdır. 1868 yılında başlayan inşaat,maddi güçlükler nedeniyle ancak 1971 yılında tamamlanmıştır. Asya’nın en büyük camilerinden biri ve dünyanın en büyük dördüncü camisidir. Aynı zamanda İslami eğitim veren bir okul olarak da kullanılmaktadır. .gg..aa..yy1971..aa.|Taj-ul Mescid|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Din Tarihi| |
| 12 ŞUBAT 1971
| İç: | Murat 124Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.'nin (TOFAŞ) Bursa'daki otomobil fabrikası, Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay ve Başbakan Süleyman Demirel'in de katıldığı törenle açıldı. Fabrika, Fiat lisansıyla "Murat 124" tipi otomobillerin üretimine başladı. .gg12..aa2..yy1971..aaŞUBAT.|Murat 124|İÇ|Kalkınma|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Yatırımlar| |
| 9 MART 1971
| İç: | 9 Mart 1971 Darbe TeşebbüsüBaşarılı olamamış ve emir-komuta zinciri dışında gelişmiş bir askerî darbe teşebbüsüdür. .gg9..aa3..yy1971..aaMART.|9 Mart 1971 Darbe Teşebbüsü|İÇ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Demokrasi|Darbe| |
| 12 MART 1971
| Kişi: | 12 Mart MuhtırasıDemirel'in istifaya zorlanmasına, ABD iki nedenle gerek duymuştu. Birincisi Demirel'in haşhaş üretimini durdurmaması,
ikincisi de tıpkı Menderes gibi Sovyetler ile yakınlaşma politikasının işaretlerini vermesi. IMF, OECD, Dünya Bankası aracılığıyla Ford, Philips, Mobil, General Electric, ITT gibi dev tekellerin Türk ekonomisinin denetimini ele geçirmeye başladığı yıllarda, ülkesinde büyüyen krizin yaralarını, sömürgeleri üzerinden telafi etmeye çalışan ABD, dünyanın hammadde ve pazar vadeden bütün ülkeleri gibi Türkiye'ye karşı da "saldırgan" bir politika izlemeye başlamıştı. ABD belgelerinde 12 Mart öncesi tavan yapan ABD karşıtlığının 1961 Anayasası'na bağlandığı görülmektedir. ABD buradan yola çıkarak, sermaye gücünü ülkeye rahatlıkla sokabilmek, dilediği yatırımları, dilediği koşullarda yapabilmek için önce "yasa yapıcı"yı denetimi altında tutmak istiyordu. 12 Mart Hareketi'nin ardından İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Zonguldak, İzmir, Eskişehir, Ankara, Adana, Hatay, Diyarbakır ve Siirt illerinde 26 Nisan 1971-26 Eylül 1973 tarihleri arasında sıkıyönetim ilan edilmiştir. .gg12..aa3..yy1971..aaMART.|12 Mart Muhtırası|KİŞİ|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Demokrasi|Terör|Darbe|Amerika|Rusya| |
| 26 MART 1971 11 ARALIK 1971 | İç: | 1. Nihat Erim Darbe HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 33. Hükümeti | Başbakan : | Nihat Erim | Unvanı : | Kocaeli Bağımsız Milletvekili
"Görev verilmeden hemen önce CHP'den istifa ettirilmiştir." | Görev Veren : | Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay / 26 Mart 1971 | TBMM : | 12 Ekim 1969 / 14. Dönem | Ortakları : | Partiler Üstü Hükümet (!) | Güvenoyu : | 7 Nisan 1971 / Katılım 370; Kabul 321; Red 46; Çekimser 3 | Bakan Sayısı : | 27 Bakan | Görev Sonu : | 11 Aralık 1971 / Başbakan Erim, kabinesindeki 11 bakanın, 3 Aralık 1971 tarihinde ayrılması nedeniyle istifa etti. | .gg26..aa3..yy1971..aaMART.|1. Nihat Erim Darbe Hükümeti|İÇ|Cevdet Sunay|Nihat Erim|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Yönetim|Ankara|Demokrasi|Hükumet|Terör|Amerika| |
| 31 MART 1971
| İç: | Haşhaş Ekimin YasaklanmasıABD, Maliye Bakanı Mesut Erzen'in, uçak satın almak için yaptığı kredi başvurusunu da "haşhaş ekimi"ni gerekçe göstererek reddetmişti. 12 Mart Muhtırası'ndan sonra Erim hükümetinin ilk işi haşhaş ekimini yasaklamak oldu. ABD buna karşılık taahhüt ettiği bedel olan ilk tazminatı 8 Şubat 1972'de ödedi (35 milyon TL). Türkiye'de haşhaş ekimi yeniden 1 Temmuz 1974'te Bülent Ecevit'in Başbakan, Necmettin Erbakan'ın Başbakan Yardımcısı olduğu CHP-MSP koalisyonu döneminde başlatıldı. Haşhaş, Türkiye tarımının en büyük kazanç kaynaklarından birisidir. Haşhaş önemli bir yağ bitkisidir. Ülkemizin birçok yerinde oldukça kaliteli haşhaş yağı üretilir. Fakat afyon kellelerini çizerek, temmuz başlarında sakızını almak yasaklanınca, o sakızın da içinde kaldığı tohumlardan üretilen yağ, içinde uyuşturucu sütün etkisi kaldığı için, eski kalitesinde olmuyordu. Eskiden yağmursuz yaz başında kelle çizilir, iki gün içinde o çizikten sakız çıkar ve güneşte kururdu. Toplanan sakızlar yalnızca devlete satılırdı. Devlet tarafından, yurt dışındaki ilaç fabrikalarına ihraç edilirdi. Ameliyatlarda ve başka iyi yahut kötü amaçlarda kullanılacak bu ilacı; sömürgeci ülkeler laboratuarlarında sentetik olarak üretmeye başlayınca, bize ektirmemek ve ihraç ettirmemek için, ağır baskılarla tehditler yağdırdılar. Bizdeki üretimi, kendimize yasaklattırdılar. .gg31..aa3..yy1971..aaMART.|Haşhaş Ekimin Yasaklanması|İÇ|Cevdet Sunay|Nihat Erim|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Ekonomi|Demokrasi|Terör|CHP|Amerika| |
| 2 NİSAN 1971
| İç: | TusiadKısa adı TÜSİAD olan Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği kuruldu.
Derneğin asli unsurları, yabancı sermayeli kuruluşlar olup… amacı Türk Hükümetlerinin faiz ve sermaye karşıtı politikalarını engellemektir. Yerli ve milli kalkınmayı ve sanayileşmeyi önlemek için faaliyet göstermiştir.
Örgütün kuruluşu, 20 Mayıs 1971'de hükumet tarafından resmen kabul edildi. .gg2..aa4..yy1971..aaNİSAN.|Tusiad|İÇ|Cevdet Sunay|Nihat Erim|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|STK ve Partiler|Demokrasi|Terör|CHP| |
| 19 NİSAN 1971
| Dünya: | İlk Uzay İstasyonuİlk uzay istasyonu Salyut 1 uyduya fırlatıldı. .gg19..aa4..yy1971..aaNİSAN.|İlk Uzay İstasyonu|DÜNYA|Cevdet Sunay|Nihat Erim|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi||Bilim Tarihi|Rusya| |
| 26 NİSAN 1971
| İç: | Sıkıyönetim11 ilde sıkıyönetim ilan edildi. Adalet Bakanı İsmail Arar, gazetecilerin "Bir isyan mı var?" sorusunu cevapsız bıraktı. Bir ay süreyle sıkıyönetim ilan edilen iller şunlar: Ankara, İstanbul, İzmir, Adana, Diyarbakır, Eskişehir, Hatay, Kocaeli, Sakarya, Siirt, Zonguldak. .gg26..aa4..yy1971..aaNİSAN.|Sıkıyönetim|İÇ|Cevdet Sunay|Nihat Erim|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Demokrasi|| |
| 26 NİSAN 1971
| İç: | Balyoz Harekatı12 Mart darbesinin Genelkurmay Başkanı Tağmaç, 12 Mart darbesini gerekçelendirirken, "Sosyal hak arama eğilimlerinin ekonomik gelişmelerin çok ilerisine geçmesi karşısında milli nizamın korunabilmesi için" ifadelerini kullanmıştı. Harekat kapsamında İstanbul, Ankara ve İzmir başta olmak üzere 6 ilde sıkıyönetim ilan edildi, TİP ve DİSK kapatıldı. .gg26..aa4..yy1971..aaNİSAN.|Balyoz Harekatı|İÇ|Cevdet Sunay|Nihat Erim|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Askeri||| |
| 28 NİSAN 1971
| İç: | SıkıyönetimSıkıyönetim, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi. Cumhuriyet ve Akşam gazeteleri 10 gün süreyle kapatıldı. .gg28..aa4..yy1971..aaNİSAN.|Sıkıyönetim|İÇ|Cevdet Sunay|Nihat Erim|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi||| |
| 22 MAYIS 1971
| İç: | Bingöl Depremi22 Mayıs 1971'de meydana gelen bu deprem, Şiddeti Richter ölçeğine göre 6.8 büyüklüğündeydi ve 755 kişinin ölümüne, yaklaşık 5 bin konutun tümüyle yıkılmasına ya da oturulamayacak hale geldi. .gg22..aa5..yy1971..aaMAYIS.|Bingöl Depremi|İÇ|Cevdet Sunay|Nihat Erim|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Kaza ve Felaketler|Anadolu||| |
| 22 MAYIS 1971
| İç: | İsrail Başkonsolosu Cinayeti17 Mayıs 1971'de Ulaş Bardakçı, Hüseyin Cevahir, Mahir Çayan, Necmi Demir, Oktay Etiman ve Ziya Yılmaz, Türkiye Halk Kurtuluş Partisi Cephesi (THKP-C) adını verdikleri örgütün ilk eylemi olarak İsrail Başkonsolosu Ephraim Elrom'u kaçırdılar. Elrom'un hayatına karşılık, örgütün kuruluş bildirgesi ve taleplerini açıkladıkları bildirilerinin radyoda okunması, gazetelerde yayımlanması ve hapisteki Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu (THKO) üyelerinin serbest bırakılmasını talep ettiler. İstekleri yerine getirilmediğinde de 22 Mayıs 1971'de Elrom'u öldürdüler. Eylemleri sırasında kamuoyuna ulaşamayan bildirilerinde "Türkiye Halk Kurtuluş Cephesi, 1 Mayıs Harekâtı'nda, Ortadoğu halklarının baş düşmanı, Amerikan emperyalizminin maşası Siyonist İsrail'in Türkiye Başkonsolosu olan ve de ülkemizdeki Siyonist hareketlerin organizasyonunda önemli rolü olan Ephraim Elrom'u kaçırmıştır" deniyordu. Elrom'un suikastından sonraki süreçte 30 Mayıs günü kaçırılan 14 yaşındaki Sibel isimli bir kızın kurtarılması esnasında Elrom suikastına katılanların bir bölümü öldürüldü. Kızıltepe Operasyonu ile de aralarında Elrom'a kurşun sıktığı iddia edilen Mahir Çayan ve diğer tüm aranan zanlılar ölü ele geçirilirken operasyondan sağ kurtulmayı başaran tek kişi ise sonrasında hapis cezası alan şu anki HDP Milletvekili Ertuğrul Kürkçü olmuştu. .gg22..aa5..yy1971..aaMAYIS.|İsrail Başkonsolosu Cinayeti|İÇ|Cevdet Sunay|Nihat Erim|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Ortadoğu|Ortadoğu|İsrail|Demokrasi|Suikast| |
| 25 HAZİRAN 1971
| İç: | İlk Türk MuhribiGölcük Tersanesi'nde yapılan ilk Türk muhribi (harp gemisi, destroyer), törenle denize indirildi. .gg25..aa6..yy1971..aaHAZİRAN.|İlk Türk Muhribi|İÇ|Kalkınma|Cevdet Sunay|Nihat Erim|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi||Ordu-Savunma| |
| 10 TEMMUZ 1971
| Dünya: | Fas ordusunun bazı birlikleri krallık rejimine karşı ihtilal girişiminde bulundu. Ülkede cumhuriyet ilan edildi. Fas ordusunun bazı birlikleri krallık rejimine karşı ihtilal girişiminde bulundu. Ülkede cumhuriyet ilan edildi. .gg10..aa7..yy1971..aaTEMMUZ.||DÜNYA|Cevdet Sunay|Nihat Erim|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Ortadoğu|Ortadoğu|Fas|| |
| 5 AĞUSTOS 1971
| Dış: | Türkiye Çin'i TanıdıTürkiye, Çin'i resmen tanıdı. .gg5..aa8..yy1971..aaAĞUSTOS.|Türkiye Çin'i Tanıdı|DIŞ|Cevdet Sunay|Nihat Erim|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi||Çin| |
| 2 EYLÜL 1971
| İç: | Bağ-Kur1971 yılında Bağ-Kur kurularak, özel sermayeli esnafın da emeklilik kapsamına alınması sağlandı (2.9.71 tarih ve 1479 sayılı kanun). .gg2..aa9..yy1971..aaEYLÜL.|Bağ-Kur|İÇ|Cevdet Sunay|Nihat Erim|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|SGK||| |
| 11 ARALIK 1971 22 MAYIS 1972 | İç: | 2. Nihat Erim Darbe HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 34. Hükümeti | Başbakan : | Nihat Erim | Unvanı : | Kontenjan Senatörü
"10 Ekim 1971'de milletvekilliğinden istifa ederek, 14 Ekim 1971'de kontenjan Senatörlüğüne atandı" | Görev Veren : | Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay / 11 Aralık 1971 | TBMM : | 12 Ekim 1969 / 14. Dönem | Ortakları : | Partiler Üstü Hükümet (!) | Güvenoyu : | 22 Aralık 1971 / Katılım 349; Kabul 301; Red 45; Çekimser 3 | Bakan Sayısı : | 25 Bakan | Görev Sonu : | 22 Mayıs 1972 / Erim, 17 Nisan 1972'de sağlık nedeniyle istifa etti.
İstifa üzerine hükümeti kurma görevi Suat Hayri Ürgüplü'ye verildi.
Ancak Ürgüplü'nün hazırladığı hükümet listesi, Cumhurbaşkanı Sunay tarafından 12 Mart Muhtırasına uygun olmadığı gerekçesiyle reddedildi. | .gg11..aa12..yy1971..aaARALIK.|2. Nihat Erim Darbe Hükümeti|İÇ|Cevdet Sunay|Nihat Erim|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Yönetim|Ankara|Demokrasi|Hükumet|Terör|Amerika| |
| 1972
| Dünya: | Tomografiİngiliz Godfrey HOUNSFIELD bilgisayarlı tomografi cihazını üretti. .gg..aa..yy1972..aa.|Tomografi|DÜNYA|Cevdet Sunay|Nihat Erim|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi||Bilim Tarihi| |
| 11 OCAK 1972
| Dünya: | Doğu Pakistan, Bangladeş oldu. Doğu Pakistan, Bangladeş oldu. .gg11..aa1..yy1972..aaOCAK.||DÜNYA|Cevdet Sunay|Nihat Erim|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Güney Asya|Pakistan|| |
| 6 MAYIS 1972
| İç: | Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın İdamıİdam kararı, diğer partilerin yanı sıra, CHP milletvekillerinin kabul oyları ile mecliste onandı. .gg6..aa5..yy1972..aaMAYIS.|Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın İdamı|İÇ|Cevdet Sunay|Nihat Erim|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi||Terör|CHP| |
| 8 MAYIS 1972
| Kişi: | İnönü İstifa EttiCHP olağanüstü kurultayında delegelerin çoğunluğunun İsmet İnönü'nün isteğine karşı çıkıp çoğunluğu Ecevit yanlısı olan Parti Meclisi adaylarına oy vermesi üzerine CHP Genel Başkanı İsmet İnönü, 33,5 yıldır sürdürdüğü liderliğinden istifa etti. .gg8..aa5..yy1972..aaMAYIS.|İnönü İstifa Etti|KİŞİ|Cevdet Sunay|Nihat Erim|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|STK ve Partiler|B.Ecevit|Demokrasi|Terör|CHP| |
| 14 MAYIS 1972
| Kişi: | İsmet İnönüCHP Genel Başkanlığına Bülent Ecevit'in seçilmesi ile "Değişmez Genel Başkan" İsmet İnönü, artık siyasetten ve CHP'den tümüyle dışlandı. İnönü, 4 Kasım 1972'de CHP üyeliğinden, 14 Kasım 1972'de milletvekilliği görevinden istifa etti. 25 Aralık 1973 tarihinde vefat etti. .gg14..aa5..yy1972..aaMAYIS.|İsmet İnönü|KİŞİ|Cevdet Sunay|Nihat Erim|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|STK ve Partiler|İ.İnönü|Terör|CHP| |
| 15 MAYIS 1972
| Dünya: | 1945 yılından beri ABD işgali altında bulunan Okinawa adası yeniden Japonya'nın idaresine verildi. 1945 yılından beri ABD işgali altında bulunan Okinawa adası yeniden Japonya'nın idaresine verildi. .gg15..aa5..yy1972..aaMAYIS.||DÜNYA|Cevdet Sunay|Nihat Erim|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Doğu Asya|Japonya|Amerika| |
| 22 MAYIS 1972 15 NİSAN 1973 | İç: | Ferit Melen Koalisyon HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 35. Hükümeti | Başbakan : | Ferit Melen | Unvanı : | Cumhuriyet Senatosu Van Üyesi | Görev Veren : | Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay / 22 Mayıs 1972 | TBMM : | 12 Ekim 1969 / 14. Dönem | Ortakları : | AP, CHP ve MGP | Güvenoyu : | 5 Haziran 1972 / Katılım 290; Kabul 262; Red 4; Çekimser 24 | Bakan Sayısı : | 25 Bakan | Görev Sonu : | 15 Nisan 1973 / Fahri Korutürk'ün 6 Nisan 1973'de Cumhurbaşkanı seçilmesi üzerine Başbakan Melen, 7 Nisan 1973'te istifa etti. | .gg22..aa5..yy1972..aaMAYIS.|Ferit Melen Koalisyon Hükümeti|İÇ|Cevdet Sunay|Ferit Melen|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Yönetim|Ankara|Demokrasi|Hükumet|Terör| |
| 17 HAZİRAN 1972
| Dünya: | Watergate SkandalıWatergate skandalı: ABD Başkanı Richard Nixon'un partisi olan Cumhuriyetçi Parti ile bağlantılı 5 hırsız Watergate iş merkezindeki bir büroya gizli mikrofon yerleştirirken polis tarafından yakalanarak tutuklandı. Bu büronun ABD'nin o zamanki ana muhalefet partisi olan Demokratik Parti'nin merkezi olduğu ortaya çıktı. .gg17..aa6..yy1972..aaHAZİRAN.|Watergate Skandalı|DÜNYA|Cevdet Sunay|Ferit Melen|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi||Amerika|ABD| |
| 1 TEMMUZ 1972
| İç: | Bülent Ecevit CHP Genel Başkanı OlduCHP'nin 30 Haziran 1972 günü başlayan 21. Kurultayı'nda genel başkanlığa Bülent Ecevit seçildi. Eski Başkan İsmet İnönü, Ecevit'i ayağa kalkarak selamladı. .gg1..aa7..yy1972..aaTEMMUZ.|Bülent Ecevit CHP Genel Başkanı Oldu|İÇ|Cevdet Sunay|Ferit Melen|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|STK ve Partiler|B.Ecevit|Demokrasi|Terör|CHP| |
| 11 EKİM 1972
| Kişi: | Milli Selamet Partisi KurulduMilli Nizam Partisinin kapatılmasının ardından Necmettin Erbakan, MSP'yi kurdu. Daha sonra Bülent Ecevit başkanlığında kurulan CHP-MSP koalisyonunda devlet bakanı ve başbakan yardımcısı olarak görev aldı. Ayrıca bu dönemde gerçekleşen Kıbrıs Barış Harekatı'na da destek verdi. Öte yandan 1975 yılında Adalet Partisi, Milli Selamet Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi ile Cumhuriyetçi Güven Partisi arasında kurulan I. Milliyetçi Cephe Hükümeti'inde de yeniden başbakan yardımcısı oldu. .gg11..aa10..yy1972..aaEKİM.|Milli Selamet Partisi Kuruldu|KİŞİ|Cevdet Sunay|Ferit Melen|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|STK ve Partiler|Ortadoğu|Kıbrıs|N.Erbakan|Demokrasi|Terör|CHP| |
| 5 KASIM 1972
| Kişi: | İsmet İnönüCHP Milletvekili İsmet İnönü, 'CHP'nin parti politikasının memleket için sakıncalı istikamet aldığı' gerekçesiyle gece geç saatlerde hem CHP'den, hem milletvekilliğinden istifa etti. İnönü, eski Cumhurbaşkanı olduğundan senatör olarak Cumhuriyet Senatosu'ndaki görevine devam etti. .gg5..aa11..yy1972..aaKASIM.|İsmet İnönü|KİŞİ|Cevdet Sunay|Ferit Melen|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|STK ve Partiler|İ.İnönü|Terör|CHP| |
| 21 KASIM 1972
| Dünya: | ABD ve Rusya Arasında Salt-ıI Görüşmeleri Başladı.gg21..aa11..yy1972..aaKASIM.|ABD ve Rusya Arasında Salt-ıI Görüşmeleri Başladı|DÜNYA|Cevdet Sunay|Ferit Melen|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi||Amerika|ABD|Rusya| | | 1973
| Dünya: | Aya İnen İlk İnsansız AraçSSCB'de Lunokhod adlı robot aya iniş yapan insansız ilk araç oldu. .gg..aa..yy1973..aa.|Aya İnen İlk İnsansız Araç|DÜNYA|Cevdet Sunay|Ferit Melen|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi||Bilim Tarihi| |
| OCAK 1973
| Dünya: | Avrupa Topluluğuİngiltere İrlanda ve Danimarka, Avrupa Topluluğu'na tam üye oldu. .gg..aa1..yy1973..aaOCAK.|Avrupa Topluluğu|DÜNYA|Cevdet Sunay|Ferit Melen|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Avrupa||Uluslararası Organizasyonlar|Avrupa Birliği| |
| 23 OCAK 1973
| Dünya: | Vıetnam Savaşı BittiParis'te, ABD, Kuzey Vietnam ve Vietkong temsilcileri arasında imzalanan barış antlaşmasıyla, Vietnam'da yıllardır süren savaş sona erdi. Antlaşma, Vietnam'daki bütün ABD askerlerinin çekilmesini ve Güney Vietnam halkının kendi kaderini belirlemesini öngörüyordu. .gg23..aa1..yy1973..aaOCAK.|Vıetnam Savaşı Bitti|DÜNYA|Cevdet Sunay|Ferit Melen|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi||| |
| 27 OCAK 1973
| Dış: | Ermeni Terörü 2 Diplomat ÖldürüldüLos Angeles Başkonsolosu Mehmet Baydar ve Konsolos Bahadır Demir, 78 yaşındaki Amerikan uyruklu Ermeni Gurgen (Karakin) Yanikiyan tarafından öldürüldü. Yanikiyan, Baydar ve Demir'i Türk-Ermeni dostluğunu geliştirme bahanesiyle kendi evine yemeğe çağırmıştı. .gg27..aa1..yy1973..aaOCAK.|Ermeni Terörü 2 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|Cevdet Sunay|Ferit Melen|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi||Terör|Ermeniler|Suikast|Amerika| |
| 7 ŞUBAT 1973
| İç: | "Kahraman"MaraşTBMM'de kabul edilen bir yasa ile "Maraş" iline "kahramanlık" unvanı verildi; ilin adı "Kahramanmaraş" oldu. .gg7..aa2..yy1973..aaŞUBAT.|"Kahraman"Maraş|İÇ|Cevdet Sunay|Ferit Melen|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi||| |
| 21 MART 1973
| Kişi: | ö: Aşık veysel Şatıroğlu(d.25 Ekim 1894-ö.21 Mart 1973) Halk ozanı. .gg21..aa3..yy1973..aaMART.|ö: Aşık veysel Şatıroğlu|KİŞİ|Cevdet Sunay|Ferit Melen|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi||| |
| 28 MART 1973 6 NİSAN 1973 | İç: | Tekin Arıburun CB vekaletiUnvanı : | T.C. 6. Cumhurbaşkanı | Dönemi : | 6 Nisan 1973 / 6 Nisan 1980 | Seçim Şekli : | TBMM Oylaması | | | Doğum : | 13 Ağustos 1903 / İstanbul | Ölüm : | 12 Ekim 1987 / İstanbul | Mesleği : | Asker | Önceki İşi : | Deniz Kuvvetleri Komutanı | Eşi : | Emel Korutürk | Çocukları : | Osman, Hüseyin Selâh, Ayşe | .gg28..aa3..yy1973..aaMART.|Tekin Arıburun CB vekaleti|İÇ|Tekin Arıburun|Ferit Melen|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Yönetim|Ankara|Devlet Adamı|Demokrasi|Cumhurbaşkanı|Terör| |
| 4 NİSAN 1973
| Dünya: | İkiz Kuleler11 Eylül 2001'deki saldırılar sonucu yıkılan Dünya Ticaret Merkezi, 4 Nisan 1973 tarihinde açılmıştı. Temelleri 1966'da atılan, inşaatına 1968'de başlanılan ve 37 milyon dolara mal olan binanın mimarı Minuori Yamasaki idi. .gg4..aa4..yy1973..aaNİSAN.|İkiz Kuleler|DÜNYA|Tekin Arıburun|Ferit Melen|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi||Amerika| |
| 6 NİSAN 1973
| İç: | Fahri Korutürk Cumhurbaşkanı OlduUnvanı : | T.C. 6. Cumhurbaşkanı | Dönemi : | 6 Nisan 1973 / 6 Nisan 1980 | Seçim Şekli : | TBMM Oylaması | | | Doğum : | 13 Ağustos 1903 / İstanbul | Ölüm : | 12 Ekim 1987 / İstanbul | Mesleği : | Asker | Önceki İşi : | Deniz Kuvvetleri Komutanı | Eşi : | Emel Korutürk | Çocukları : | Osman, Hüseyin Selâh, Ayşe | .gg6..aa4..yy1973..aaNİSAN.|Fahri Korutürk Cumhurbaşkanı Oldu|İÇ|Fahri Korutürk|Ferit Melen|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Yönetim|Ankara|Devlet Adamı|Demokrasi|Cumhurbaşkanı|Terör| |
| 15 NİSAN 1973 26 OCAK 1974 | İç: | Naim Talu Koalisyon HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 36. Hükümeti | Başbakan : | Naim Talu | Unvanı : | Cumhuriyet Senatosu Kontenjan Üyesi | Görev Veren : | Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk / 15 Nisan 1973 | TBMM : | 12 Ekim 1969 / 14. Dönem | Ortakları : | AP ve CGP | Güvenoyu : | 26 Nisan 1973 / Katılım 357; Kabul 261; Red 91; Çekimse 2 | Bakan Sayısı : | 25 Bakan | Görev Sonu : | 26 Ocak 1974 / 1973'te yapılan genel seçimler sonunda CHP ve AP'nin hükümeti kurma çalışmaları sonuç vermediği için görevine devam eden Talu'ya, hükümeti kurma görevi yeniden verildi. Talu, CHP, AP ve CGP'yi biraraya getirmeye çalışsa da AP kabul etmedi. Talu, 10 Ocak 1974'te istifasını verdi. | .gg15..aa4..yy1973..aaNİSAN.|Naim Talu Koalisyon Hükümeti|İÇ|Fahri Korutürk|Naim Talu|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Yönetim|Ankara|Demokrasi|Hükumet|Terör| |
| 17 NİSAN 1973
| Dünya: | Watergate SkandalıABD'de, Nixon yönetiminin 1972 seçimlerinde siyasal rakiplerini yasa dışı dinleme faaliyetleri açığa çıkarıldı. Watergate adıyla anılan olaya adı karışan üç danışman ve bir savcı istifa etti. .gg17..aa4..yy1973..aaNİSAN.|Watergate Skandalı|DÜNYA|Fahri Korutürk|Naim Talu|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi||Amerika|ABD| |
| 1 HAZİRAN 1973
| Dünya: | Yunanistan'da CumhuriyetYunanistan hükümeti monarşiyi kaldırarak cumhuriyeti ilan etti. .gg1..aa6..yy1973..aaHAZİRAN.|Yunanistan'da Cumhuriyet|DÜNYA|Fahri Korutürk|Naim Talu|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Balkanlar|Yunan|| |
| 4 HAZİRAN 1973
| Dünya: | ATM (Bankamatik)'nin patenti alındı. ATM (Bankamatik)'nin patenti alındı. .gg4..aa6..yy1973..aaHAZİRAN.||DÜNYA|Fahri Korutürk|Naim Talu|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi||Bilim Tarihi| |
| 25 HAZİRAN 1973
| İç: | Toprak ve Tarım Reformu Yasası12 Mart Muhtırası sonrası kurulan hükümetler tarafından hazırlanan ve 25 Haziran 1973 tarihinde çıkarılan 1757 sayılı Toprak ve Tarım Reformu Yasası, tarımda yapısal değişimi hedefleyen ikinci bir yasadır. .gg25..aa6..yy1973..aaHAZİRAN.|Toprak ve Tarım Reformu Yasası|İÇ|Fahri Korutürk|Naim Talu|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Ekonomi|Yasama-Hukuk||| |
| 26 HAZİRAN 1973
| İç: | .gg26..aa6..yy1973..aaHAZİRAN.||İÇ|Fahri Korutürk|Naim Talu|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Af| |
| 26 HAZİRAN 1973 11 EKİM 1976 | İç: | Devlet Güvenlik Mahkemeleri 1.Dönem1961 Anayasası'nda 1973'te yapılan değişiklikten sonra, ilk defa 1773 sayılı kanunla kurulan Devlet Güvenlik Mahkemeleri, Anayasa Mahkemesinin, kanunu şekil yönünden iptal etmesi üzerine 11 Ekim 1976'da kaldırıldı. .gg26..aa6..yy1973..aaHAZİRAN.|Devlet Güvenlik Mahkemeleri 1.Dönem|İÇ|Fahri Korutürk|Naim Talu|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Yasama-Hukuk|Anadolu||| |
| 6 EKİM 1973
| Dünya: | Arap-israil Savaşı ve Petrol Krizi1973 İsrail ile Arap devletleri arasında Ramazan Savaşı; petrol ambargosu ve ardından petrol fiyatlarının yükselmesi. .gg6..aa10..yy1973..aaEKİM.|Arap-israil Savaşı ve Petrol Krizi|DÜNYA|Fahri Korutürk|Naim Talu|1. İstikrarsız|12 Mart Darbesi|Ortadoğu|Ortadoğu|Arap|İsrail|Din Tarihi| |
| 14 EKİM 1973
| İç: | 1973 Genel SeçimlerDönem : | 15. Dönem | Açıklama : | Olağan Genel Seçim | Seçim tarihi : | 14 Ekim 1973. | Toplam Vekil : | 450 | Oy Dağılımı % : | CHP 33,3; AP 29,8; DP 11,9; MSP 11,8; | MV Dağılımı : | CHP 185; AP 149; DP 45; MSP 48; Diğer 23 |
Millet Meclisi genel ve Cumhuriyet Senatosu C Grubu yenileme seçimleri. .gg14..aa10..yy1973..aaEKİM.|1973 Genel Seçimler|İÇ|Fahri Korutürk|Naim Talu|1. İstikrarsız|Yönetim|Anadolu|Demokrasi|Seçimler|Terör| |
| 30 EKİM 1973
| İç: | Boğaz Köprüsü20 Şubat 1970'de temeli atıldığında, Ecevit "Boğaz köprüsü lükstür. Buradan zenginler geçecektir." diyerek "Zap suyuna köprü yapalım" kampanyası başlattı. Köprü dönemin cumhurbaşkanı Fahri Korutürk tarafından hizmete açıldı. 2016 yılında ki işgal girişiminden sonra adı, 15 Temmuz Şehitler Köprüsü olarak değiştirildi. .gg30..aa10..yy1973..aaEKİM.|Boğaz Köprüsü|İÇ|Kalkınma|Fahri Korutürk|Naim Talu|1. İstikrarsız|İstanbul|B.Ecevit|İstanbul|Yatırımlar|CHP| |
| 25 ARALIK 1973
| Kişi: | İsmet İnönü'nün vefatı.gg25..aa12..yy1973..aaARALIK.|İsmet İnönü'nün vefatı|KİŞİ|Fahri Korutürk|Naim Talu|1. İstikrarsız|İ.İnönü|| | | 1974 1983 | Türk: | Kuzey Kıbrıs Türk Federe Devleti Kuzey Kıbrıs Türk Federe Devleti .gg..aa..yy1974..aa.||Türk|Fahri Korutürk|Naim Talu|1. İstikrarsız||Türk Tarihi| |
| 1974
| Dünya: | Bilgisayarların birbiriyle iletişimi için TCP/IP protokolu geliştirildi. Bilgisayarların birbiriyle iletişimi için TCP/IP protokolu geliştirildi. .gg..aa..yy1974..aa.||DÜNYA|Fahri Korutürk|Naim Talu|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| OCAK 1974
| İç: | Ege Denizinde Petrol Arama1974'ün Ocak ayında bir Bakanlar Kurulu kararı ile Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO)'ya Adalar (Ege) Denizi'nde Türk kıta sahanlığında petrol arama ve çıkarma yetkisi verildi. Bu kararda dönemin Başbakanı Bülent Ecevit, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Necmettin Erbakan ve Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk'ün imzaları vardı. TPAO'ya Semadirek, Limni, Bozbaba, Midilli, İpsala, Sakız ve Ahikerya adalarının çevresindeki Türk kıta sahanlığında petrol arama ruhsatı ve arama sahalarının krokisi verildi. 1976'ya kadar TPAO'ya ait Çandarlı ve Sismik-1 isimli gemiler denize açıldı. Bu karar ve uygulamalar sonucunda Yunanistan'la Türkiye arasında uyuşmazlık ortaya çıktı. Sorun 1976 Bern Deklarasyonu uyarınca... tarafların bu faaliyetlerden vazgeçmesi ile ortadan kalktı. .gg..aa1..yy1974..aaOCAK.|Ege Denizinde Petrol Arama|İÇ|Fahri Korutürk|Naim Talu|1. İstikrarsız||| |
| 25 OCAK 1974
| İç: | Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ile Milli Selamet Partisi (MSP) hükümet ortaklığı protokolü imzaladı. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ile Milli Selamet Partisi (MSP) hükümet ortaklığı protokolü imzaladı. .gg25..aa1..yy1974..aaOCAK.||İÇ|Fahri Korutürk|Naim Talu|1. İstikrarsız|STK ve Partiler||CHP| |
| 26 OCAK 1974 17 KASIM 1974 | İç: | 1. Bülent Ecevit Koalisyon HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 37. Hükümeti | Başbakan : | Bülent Ecevit | Unvanı : | CHP Zonguldak Milletvekili | Görev Veren : | Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk / 26 Ocak 1974 | TBMM : | 14 Ekim 1973 / 15. Dönem | Ortakları : | CHP ve MSP | Güvenoyu : | 7 Şubat 1974 / Katılım 373; Kabul 235; Red 136; Çekimser 2 | Bakan Sayısı : | 25 Bakan | Görev Sonu : | 17 Kasım 1974 / Koalisyon ortakları arasında artan bunalım nedeniyle, Ecevit istifa etti. | .gg26..aa1..yy1974..aaOCAK.|1. Bülent Ecevit Koalisyon Hükümeti|İÇ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Yönetim|Ankara|B.Ecevit|Demokrasi|Hükumet| |
| 26 OCAK 1974
| İç: | Uçak KazasıTHY'nin F-28 tipi uçağı, İzmir'den kalkışı sırasında pistin 100 metre uzağında yere çakıldı. Beş mürettebattan dördü ve 68 yolcudan 62'si öldü. .gg26..aa1..yy1974..aaOCAK.|Uçak Kazası|İÇ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Kaza ve Felaketler|Anadolu||| |
| 1 MART 1974
| Dünya: | Watergate SkandalıWatergate skandalı: 7 kişiye skandaldaki rolleri nedeniyle dava açıldı. .gg1..aa3..yy1974..aaMART.|Watergate Skandalı|DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız||Amerika| |
| 3 MART 1974
| İç: | Uçak KazasıTHY'nin DC-10 tipi "Ankara" yolcu uçağı, Paris'in Orly Havaalanı yakınlarında düştü. Kazada 45'i Türk 346 yolcu ve mürettebat öldü. .gg3..aa3..yy1974..aaMART.|Uçak Kazası|İÇ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Kaza ve Felaketler|Anadolu||| |
| 15 MAYIS 1974
| İç: | Genel AfBülent Ecevit ve Necmettin Erbakan'ın kurduğu Koalisyon Hükûmeti tarafından çıkarılan af ile Yılmaz Güney, Kadir Mısıroğlu, Fethullah Gülen, Dev-Genç Davası'nda 16 sanık, Ülkücü Ali Güngör gibi isimler af edildi. Adalet Bakanlığı verilerine göre, 61 bin olan cezaevindeki tutuklu ve hükümlü sayısı bu afla 24 bine kadar düşmüştür.
Süleyman Demirel, 12 Eylül Darbesine neden olan olaylar için: "Türkiye'yi bu noktaya 1974 Affı getirmiştir." demiştir. Dönemin MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş de affı eleştirmiştir. .gg15..aa5..yy1974..aaMAYIS.|Genel Af|İÇ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Af|FETÖ| |
| 30 MAYIS 1974
| İç: | Hafta TatiliCumartesi günlerinin tam gün tatil olması kararı alındı. .gg30..aa5..yy1974..aaMAYIS.|Hafta Tatili|İÇ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Yasama-Hukuk|Anadolu||| |
| 26 HAZİRAN 1974
| Dünya: | Bar-CodeABD'de bar code uygulaması başlatıldı. Sabah 08.01'de, ABD'nin Ohio eyaletinde bulunan Troy şehrindeki Marsh Süpermarket'in kasasında işlenen bir paket sakız, dünyada barkodla satılan ilk ürün oldu. .gg26..aa6..yy1974..aaHAZİRAN.|Bar-Code|DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi|Amerika| |
| 1974
| Dünya: | Pers İmparatorluğu'nun 2500. yıldönümü kutlandı. mö. 526'da Ahameniş Hanedanlığından itibaren. Pers İmparatorluğu'nun 2500. yıldönümü kutlandı. mö. 526'da Ahameniş Hanedanlığından itibaren. .gg..aa7..yy1974..aa.||DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Ortadoğu||İran|Pehleviler| |
| 1974
| Dünya: | Yunanistan Nato'dan ÇıktıNATO'nun askerî kanadından 1974'te çıkan Yunanistan'ın, karşılığında Türkiye'ye hiçbir taviz verilmeden 1981'de veto edilmeden tekrar NATO'ya kabulü de ancak 12 Eylül 1980 darbesinden sonra mümkün olabilmiştir. .gg..aa7..yy1974..aa.|Yunanistan Nato'dan Çıktı|DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Balkanlar|Yunan|Uluslararası Organizasyonlar| |
| 1 TEMMUZ 1974
| İç: | Haşhaş Ekim İzniEcevit ve Erbakan Koalisyon Hükümeti haşhaş ekimi yasağını kaldırıp 7 ilde haşhaş ekimine izin verir. .gg1..aa7..yy1974..aaTEMMUZ.|Haşhaş Ekim İzni|İÇ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Ekonomi|N.Erbakan|Demokrasi|| |
| 15 TEMMUZ 1974
| Dünya: | Kıbrıs'ta Yunan İşgaliEOKA-B liderlerinden Nikos Sampson, Yunanistan'da iktidarda bulunan cuntanın desteğiyle gerçekleştirdiği darbeyle 15 Temmuz 1974'te Kıbrıs Cumhurbaşkanı Makarios'u devirdi.
Darbe sonucu Makarios Kıbrıs'tan kaçtı. 19 Temmuz 1974 tarihinde BM yaptığı konuşmada "Kıbrıs, Yunan Ordusu tarafından işgal edildi" dedi. .gg15..aa7..yy1974..aaTEMMUZ.|Kıbrıs'ta Yunan İşgali|DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Askeri|Ortadoğu|Yunan|Kıbrıs|| |
| 20 TEMMUZ 1974
| Dış: | Kıbrıs Barış HarekatıTürkiye'nin müdahalesinden çekinen ve Türkleri ekonomik yoldan alt etmeyi yeğleyen Makarios'a karşı, süratle sonuç alınmasını arzulayan EOKA lideri Nikos Sampson, 15 Temmuz 1974 tarihinde, Yunan Cuntasının desteğiyle, adayı Yunanistan'a bağlamak amacıyla darbe gerçekleştirerek iktidarı kısa süreyle ele geçirdi. Kıbrıs'ın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne kasteden bu hareket karşısında Türkiye, 1960 Garanti Andlaşması çerçevesinde, önce İngiltere'ye ortak müdahale teklifinde bulundu. Türkiye, İngiltere'nin olumsuz cevap vermesi üzerine, Ada'daki Türklerin güvenliğini de dikkate alarak 20 Temmuz 1974 günü Barış Harekatı'nı başlattı. Böylece Kıbrıs'ın Yunanistan'a ilhakı önlendi ve Kıbrıs Türk Halkının varlığı da güvence altına alındı. Türk Barış Harekatı aynı zamanda, Yunanistan'da 1967'den beri devam eden Cunta idaresinin de sonu olmuş ve ülkeye demokrasi getirmiştir. Kıbrıs Harekatı sırasında İstanbul, Ankara, Tekirdağ, Kırklareli, Edirne, Çanakkale, Balıkesir, Manisa, İzmir, Aydın, Antalya, Muğla, Adana, İçel ve Hatay illerinde 20 Temmuz 1974 ile 2 Eylül 1975 tarihleri arasında sıkıyönetim ilan edilmiştir. .gg20..aa7..yy1974..aaTEMMUZ.|Kıbrıs Barış Harekatı|DIŞ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Askeri|Ortadoğu|Yunan|Kıbrıs|Terör|İngiltere| |
| 26 TEMMUZ 1974
| Dünya: | Yunanistan'da Sivil HükümetYedi yıl süren askeri rejimden sonra, Yunanistan'da Konstantin Karamanlis'in Başbakanlığında sivil hükümet kuruldu. .gg26..aa7..yy1974..aaTEMMUZ.|Yunanistan'da Sivil Hükümet|DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Balkanlar|Yunan|| |
| 30 TEMMUZ 1974
| Dış: | Cenevre AntlaşmasıTürkiye, Yunanistan ve İngiltere arasında Kıbrıs'ı Rum işgalinden kurtarmak amacıyla imzalanmıştır. .gg30..aa7..yy1974..aaTEMMUZ.|Cenevre Antlaşması|DIŞ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Antlaşma|Ortadoğu|Yunan|Kıbrıs|İngiltere| |
| 8 AĞUSTOS 1974
| Dünya: | Nixon İstifa EttiABD Başkanı Richard M. Nixon, Watergate skandalı nedeniyle istifa etti. Nixon, istifa eden ilk ABD Başkanı oldu. Watergate skandalının sonucu olarak, istifa eden Richard Nixon'ın yerine başkan yardımcısı Gerald Ford ABD başkanı oldu. .gg8..aa8..yy1974..aaAĞUSTOS.|Nixon İstifa Etti|DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız||Amerika|ABD| |
| 10 AĞUSTOS 1974
| Dünya: | İslam Kalkınma Bankası.gg10..aa8..yy1974..aaAĞUSTOS.|İslam Kalkınma Bankası|DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız||Din Tarihi|Uluslararası Organizasyonlar| | | 16 AĞUSTOS 1974
| Dış: | 2. Kıbrıs Barış Harekatı.gg16..aa8..yy1974..aaAĞUSTOS.|2. Kıbrıs Barış Harekatı|DIŞ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Askeri|Ortadoğu|Kıbrıs|İngiltere| | | 17 KASIM 1974 31 MART 1975 | İç: | Sadi Irmak Dışarıdan Azınlık HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 38. Hükümeti | Başbakan : | Sadi Irmak | Unvanı : | Cumhuriyet Senatosu Üyesi | Görev Veren : | Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk / 17 Kasım 1974 | TBMM : | 14 Ekim 1973 / 15. Dönem | Ortakları : | Azınlık Hükümeti | Güvenoyu : | 29 Kasım 1974 / Katılım 378; Kabul 17; Red 358; Geçersiz 3 | Bakan Sayısı : | 27 Bakan | Görev Sonu : | 31 Mart 1975 / Hükümet güvenoyu alamadı. Sadi Irmak istifa etti. | .gg17..aa11..yy1974..aaKASIM.|Sadi Irmak Dışarıdan Azınlık Hükümeti|İÇ|Fahri Korutürk|Sadi Irmak|1. İstikrarsız|Yönetim|Ankara|Demokrasi|Hükumet| |
| 19 KASIM 1974
| İç: | ÜSYMÜniversiteler, 1960'lı yıllara gelinceye kadar lise mezunlarının ancak bir kısmını sınavsız olarak kabul etmiştir. Bu yıllardan itibaren kontenjanlarını aşan bir taleple karşılaşan fakülteler seçme işini, genellikle şu yollardan birini izleyerek gerçekleştirmiştir. • Başvuru sırasına göre ihtiyaç kadar adayı kabul etmek
• Fakültede verilen eğitimin niteliğini dikkate alarak liselerin fen ya da edebiyat kolu mezunlarını kabul etmek
• Başvuranları lise bitirme derecesine göre sıralayarak bu sıraya göre öğrenci almak
Lise mezunlarının artması ve lise dengi okul mezunlarına da yükseköğretime başvuru hakkı verilmesiyle birlikte, yukarıda özetlenen öğrenci seçme yöntemleri ihtiyaca cevap veremez duruma gelmiş; fakülteler kendi amaçlarına uygun giriş sınavları düzenlemeye başlamıştır. Öğrenciler, sınavlara katılabilmek için ülke içerisinde şehirden şehire koşuşturmak zorunda kalmış; aynı gün ve saatlere rastlayabilen sınavlardan birine katılıp diğerine katılamama durumu, adaylar ve velileri arasında önemli şikâyetlere yol açmıştır. 1960'lı yıllardan itibaren bazı üniversiteler önce kendileri için giriş sınavları düzenlemeye başlamış; sonrasında ise bazı üniversiteler birlikte hareket etme yoluna gitmiştir. Aday sayısındaki artış, sınavlarda çok sorulu ve objektif testlerin hazırlanmasını, başvuru, puanlama, seçme ve yerleştirme, sonuçları bildirme gibi işlemlerde bilişim yöntem ve araçlarından yararlanılmasını gerektirmiştir. 1974 yılında, Üniversitelerarası Kurul, üniversiteye giriş sınavlarının tek merkezden yapılmasına karar vererek 19 Kasım 1974 tarihinde Üniversitelerarası Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezini (ÜSYM) kurmuştur. Üniversitelere öğrenci seçme ve yerleştirme işlemleri, 1981 yılına kadar bu merkez tarafından yürütülmüştür. ÜSYM, 1981 yılında 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 10. ve 45. maddeleriyle Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) adı ile Yükseköğretim Kurulunun bir alt kuruluşu hâline dönüştürülmüştür. .gg19..aa11..yy1974..aaKASIM.|ÜSYM|İÇ|Fahri Korutürk|Sadi Irmak|1. İstikrarsız|Eğitim||| |
| 1975
| Kişi: | ö: Radhakrishnan .gg..aa..yy1975..aa.|ö: Radhakrishnan |KİŞİ|Fahri Korutürk|Sadi Irmak|1. İstikrarsız||Felsefe Tarihi| |
| 1975
| Dünya: | PC Endüstrisi.gg..aa..yy1975..aa.|PC Endüstrisi|DÜNYA|Fahri Korutürk|Sadi Irmak|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 1975
| Dünya: | EndorfinSinir hücreleri arasaında iletişimi sağlayan temel unsurlardan olan Endorfinlerin rolü anlaşıldı. .gg..aa..yy1975..aa.|Endorfin|DÜNYA|Fahri Korutürk|Sadi Irmak|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 20 OCAK 1975
| Dünya: | Asala - Ermeni Terör ÖrgütüTürkçesi "Ermenistan'ın Özgürlüğü İçin Gizli Ermeni Ordusu" anlamına gelen ve İngilizcesi "Armenian secret army for the liberation of Armenia" olan ASALA örgütü, 1975-1985 tarihleri arasında faaliyet gösterdi. Örgüt 1915 yılında yapıldığı iddia edilen "sözde Ermeni Soykırımını" kabul ettirmek ve Türkiye'nin doğusundaki Van, Kars, Ardahan, Erzurum illeri ile Sovyet Ermenistan'ı kapsayan bağımsız bir Ermenistan kurmak amacıyla birçok kanlı eylemde bulunmuştur. 1975 yılında Lübnan, Beyrut'ta kurulduğu değerlendirilmektedir. Ermeni terörist örgüt, 10 yıl içinde toplam 21 ülkede 110 silahlı ve kanlı eylem yapmıştır ve 42 Türk diplomatın failleridir. Eylemleri ve suikastleri sonucu 46 kişi ölmüş, 299 kişi ise yaralanmıştır. Fransa ve Yunanistan ASALA örgütüne yardım ve yataklı etmiştir. ASALA yaptığı bir açıklamada PKK ile işbirliği yapacaklarını ilan etmiştir. Militanlarının Milli İstihbarat Teşkilatı tarafından imha edilmesi ve kurucularından olan Agop Agopyan'ın arabasına bomba konulup öldürülmesi gibi nedenlerle etkisini kaybetmiş ve PKK örgütüne temel yapı olmuştur. .gg20..aa1..yy1975..aaOCAK.|Asala - Ermeni Terör Örgütü|DÜNYA|Fahri Korutürk|Sadi Irmak|1. İstikrarsız|Balkanlar|Yunan|Terör|Ermeniler|Fransa| |
| 30 OCAK 1975
| İç: | Uçak KazasıTHY'nın İzmir-İstanbul seferini yapan F-28 tipi "Bursa" isimli uçağı Yeşilköy Havalimanı'ndaki elektrik kesintisi yüzünden piste inemedi, tekrar yükselişe geçen uçak Marmara Denizine düştü. 4 mürettebat ile 37 yolcunun tamamı öldü. Düşen uçağın parçaları 33 yıl sonra 2008'de balıkçıların ağına takılmasıyla bulundu. Ayrıca kazada sanatçı Seyyal Taner'in hostes kız kardeşi Serap Özşahin ve Fatih Terim'in eşi Fulya Terim'in babası da ölenler arasındaydı. .gg30..aa1..yy1975..aaOCAK.|Uçak Kazası|İÇ|Fahri Korutürk|Sadi Irmak|1. İstikrarsız|Kaza ve Felaketler|İstanbul||İstanbul| |
| 5 ŞUBAT 1975
| Dış: | Silah AmbargosuTürkiye'nin NATO (Amerikan) silahlarını kullanarak Kıbrıs'a müdahalesi ve askerini çekmemesi gerekçesiyle ABD Kongresi silah ambargosu kararı verdi. .gg5..aa2..yy1975..aaŞUBAT.|Silah Ambargosu|DIŞ|Fahri Korutürk|Sadi Irmak|1. İstikrarsız|Askeri|Ortadoğu|Kıbrıs|Amerika|ABD| |
| 13 ŞUBAT 1975
| Dış: | Kıbrıs Federe Devleti28 Aralık 1967 tarihinde kurulan Otonom Kıbrıs Türk Yönetimi'nin meclisi 13 Şubat 1975'te Kıbrıs Türk Federe Devleti'nin oy birliği ile kurulduğunu ilan etti. Meclis'te kuruluş bildirisini Otonom Kıbrıs Türk Yönetimi Meclisi'nde yönetim başkanı ve federe devletin ilk cumhurbaşkanı olan Rauf Denktaş okudu. Kıbrıs Türk Federe Devleti Meclisi, 15 Kasım 1983'de oy birliği ile aldığı bir kararla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kurulduğunu ilan ederek KTFD son buldu. .gg13..aa2..yy1975..aaŞUBAT.|Kıbrıs Federe Devleti|DIŞ|Fahri Korutürk|Sadi Irmak|1. İstikrarsız|Ortadoğu|Kıbrıs|İngiltere| |
| 9 MART 1975
| İç: | Siyasi haklarına yeniden kavuşan 43 eski Demokrat Parti'li parlamenter törenle AP'ye girdi. Siyasi haklarına yeniden kavuşan 43 eski Demokrat Parti'li parlamenter törenle AP'ye girdi. .gg9..aa3..yy1975..aaMART.||İÇ|Fahri Korutürk|Sadi Irmak|1. İstikrarsız||| |
| 31 MART 1975 21 HAZİRAN 1977 | İç: | 4. Süleyman Demirel Koalisyon HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 39. Hükümeti
1. Milliyetçi Cephe Hükümeti | Başbakan : | Süleyman Demirel | Unvanı : | AP Isparta Milletvekili | Görev Veren : | Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk / 31 Mart 1975 | TBMM : | 14 Ekim 1973 / 15. Dönem | Ortakları : | AP, MSP, MHP ve CGP | Güvenoyu : | 12 Nisan 1975 / Katılım 442; Kabul 222; Red 218; Çekimse 2 | Bakan Sayısı : | 30 Bakan | Görev Sonu : | 21 Haziran 1977 / Hükümet, 1977'de yapılan genel seçimler ile sona erdi. | .gg31..aa3..yy1975..aaMART.|4. Süleyman Demirel Koalisyon Hükümeti|İÇ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yönetim|Ankara|S.Demirel|Demokrasi|Hükumet| |
| 4 NİSAN 1975
| Dünya: | MicrosoftMicrosoft şirketi Bill Gates ve Paul Allen ortaklığında kuruldu. .gg4..aa4..yy1975..aaNİSAN.|Microsoft|DÜNYA|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 11 NİSAN 1975
| İç: | Türk-Irak Boru HattıTürk-Irak petrol boru hattının Irak ayağının yapımına başlandı. .gg11..aa4..yy1975..aaNİSAN.|Türk-Irak Boru Hattı|İÇ|Kalkınma|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Ortadoğu|Ortadoğu|Irak|Yatırımlar| |
| 1 HAZİRAN 1975
| Dış: | MoratoryumDünya Bankası, Türkiye'yi ‘Moratoryum' durumundaki ülkeler arasında saydığını ve borçlarını ödeyemez hale gelen bir ülke olduğunu ilan etti. Türkiye daha önce 1959 ve 1965 yıllarında da ‘borç ödeyemez ülke' olarak ilan edilmişti. .gg1..aa6..yy1975..aaHAZİRAN.|Moratoryum|DIŞ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Ekonomi|Balkanlar|Yunan|Demokrasi|Dış Borç| |
| 23 HAZİRAN 1975
| Kişi: | Ecevit'e SaldırıCHP Genel Başkanı Ecevit, Gerede'de konuşma yaparken saldırıya uğradı. .gg23..aa6..yy1975..aaHAZİRAN.|Ecevit'e Saldırı|KİŞİ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|STK ve Partiler|B.Ecevit|Terör|CHP|Suikast| |
| 24 HAZİRAN 1975
| Kişi: | Diyarbakır OlaylarıMHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş'in güneydoğu gezisi kapsamında uğradığı Diyarbakır'da olaylar çıktı. 46 kişi yaralandı. .gg24..aa6..yy1975..aaHAZİRAN.|Diyarbakır Olayları|KİŞİ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|STK ve Partiler|A.Türkeş|| |
| 25 HAZİRAN 1975
| Dünya: | MozambikMozambik bağımsızlığını ilan etti. .gg25..aa6..yy1975..aaHAZİRAN.|Mozambik|DÜNYA|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Bağımsızlık-Özerklik||| |
| 26 HAZİRAN 1975
| Dünya: | Indira Gandhi Hindistan'da otoriter bir yönetim kurdu. Indira Gandhi Hindistan'da otoriter bir yönetim kurdu. .gg26..aa6..yy1975..aaHAZİRAN.||DÜNYA|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Güney Asya|Hindistan|| |
| 1975
| Dünya: | Helsinki AntlaşmasıYumuşamanın göstergesi olan Helsinki Anlaşması .gg..aa7..yy1975..aa.|Helsinki Antlaşması|DÜNYA|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Antlaşma||| |
| 11 TEMMUZ 1975
| Dünya: | Seramik OrduEski Çin'in başkenti Şian'da 2000 yıl öncesine ait, kilden yapılmış, gerçek boyutlarda ve savaş donanımlı 6000 kişilik bir ordu bulundu. Seramik askerlerin hiç biri diğerine benzemiyordu. .gg11..aa7..yy1975..aaTEMMUZ.|Seramik Ordu|DÜNYA|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi|Çin| |
| 25 TEMMUZ 1975
| Dış: | ABD Ambargosu1974 Kıbrıs Barış Harekâtından sonra, ABD'nin Şubat 1975'de uygulamaya başladığı, 1978 Eylülüne kadar devam eden ambargosu iki ülke ilişkilerini derinden sarstı. Türk Hükümeti, bu ambargo sırasında 25 Temmuz 1975'ten itibaren ortak savunma tesislerine ilişkin 1969 tarihli Türk-Amerikan antlaşmasına son verdi. NATO görevi nedeniyle, İncirlik Üssü dışındaki üs ve tesislerin çalışmalarını durdurdu. 29 Mart 1980 tarihinde yapılan antlaşma ile Türkiye, Amerikan üs ve tesislerinde tam bir egemenlik sağlamıştır. .gg25..aa7..yy1975..aaTEMMUZ.|ABD Ambargosu|DIŞ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Ortadoğu|Kıbrıs|Amerika|ABD| |
| 30 TEMMUZ 1975
| İç: | İşbankasıMustafa Kemal Atatürk'ün Türkiye İş Bankası'ndaki hissesini denetleme yetkisinin Cumhuriyet Halk Partisi'ne ait olduğu karara bağlandı. .gg30..aa7..yy1975..aaTEMMUZ.|İşbankası|İÇ|Kalkınma|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||| |
| 1 AĞUSTOS 1975
| Dış: | AGİT1973'te tarafsız Finlandiya'nın ev sahipliğini yaptığı Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı AGİK, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 35 ülke temsilcilerinin katılımıyla açıldı. 3 yıl süren yoğun pazarlıklar sonucu 1 Ağustos 1975'te imzalanan Helsinki Nihai Senedi, bugünkü AGİT'in görev alanını belirleyen temel belge özelliği taşıyordu. .gg1..aa8..yy1975..aaAĞUSTOS.|AGİT|DIŞ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Uluslararası Organizasyonlar| |
| 6 EYLÜL 1975
| İç: | Lice Depremi6 Eylül 1975 tarihinde 6.6 olarak gerçekleşen deprem sonucunda Lice'de ve çevre köylerde 2.385 kişi yaşamını kaybetmiş ve deprem sonucu Hani, Hazro, Kulp, Dicle, Silvan, Ergani ve Diyarbakır çevresindeki yapılar zarar görmüştür. .gg6..aa9..yy1975..aaEYLÜL.|Lice Depremi|İÇ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Kaza ve Felaketler|Anadolu||| |
| 12 EKİM 1975
| İç: | Cumhuriyet Senatosu B Grubu yenileme seçimi ve Millet Meclisi ara seçimi. Dönem : | 15. Dönem | Açıklama : | Olağan Genel Seçim | Seçim tarihi : | 14 Ekim 1973. | Toplam Vekil : | 450 | Oy Dağılımı % : | CHP 33,3; AP 29,8; DP 11,9; MSP 11,8; | MV Dağılımı : | CHP 185; AP 149; DP 45; MSP 48; Diğer 23 |
Cumhuriyet Senatosu B Grubu yenileme seçimi ve Millet Meclisi ara seçimi. .gg12..aa10..yy1975..aaEKİM.||İÇ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yönetim|Anadolu|Demokrasi|Seçimler|Terör| |
| 12 EKİM 1975
| İç: | Milletvekili Ara SeçimleriBoşalan 6 milletvekilliği için 6 ilde yapılmıştır. .gg12..aa10..yy1975..aaEKİM.|Milletvekili Ara Seçimleri|İÇ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yönetim|Anadolu|Demokrasi|Seçimler| |
| 22 EKİM 1975
| Dış: | Ermeni Terörü 2 Diplomat ÖldürüldüTürkiye'nin Paris Büyükelçisi İsmail Erez ve makam şoförü Talip Yener büyükelçilik yakınlarında pusuya düşürülerek öldürüldü. .gg22..aa10..yy1975..aaEKİM.|Ermeni Terörü 2 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Terör|Ermeniler|Suikast|Fransa| |
| 22 EKİM 1975
| Kişi: | Ermeni Suikasti: Hüseyin Daniş TunalıgilTürkiye'nin Avusturya Büyükelçisi olarak görev yaptığı Viyana'da, Ermenistan'ın Kurtuluşu için Ermeni Gizli Ordusu (ASALA) mensubu teröristler tarafından düzenlenen suikast sonucu yaşamını yitirdi.
Tunalıgil, şehit edilen ilk Büyükelçimizdir. .gg22..aa10..yy1975..aaEKİM.|Ermeni Suikasti: Hüseyin Daniş Tunalıgil|KİŞİ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 11 ARALIK 1975
| Kişi: | ö: Nihal Atsız(d.12 Ocak 1905 - ö.11 Aralık 1975) Hüseyin Nihâl Atsız, Türk yazar, Türkolog, şair, düşünür ve öğretmendir. Türklerin tarihini konu edindiği edebî eserleri ve tarih araştırmaları olan Atsız, Türkçü-Turancı dünya görüşüne sahiptir. .gg11..aa12..yy1975..aaARALIK.|ö: Nihal Atsız|KİŞİ|Fahri Korutürk|Sadi Irmak|1. İstikrarsız||Felsefe Tarihi|Bilim Tarihi| |
| 1976
| Kişi: | ö: Macmurray .gg..aa..yy1976..aa.|ö: Macmurray |KİŞİ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Felsefe Tarihi| |
| 1976
| Kişi: | ö: Martin Heidegger .gg..aa..yy1976..aa.|ö: Martin Heidegger |KİŞİ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Felsefe Tarihi| |
| 1976
| Dünya: | 8086 İşlemciIntel tarafından 4.77 MHz hızında 8086 koduyla mikroişlemci icat edildi. .gg..aa..yy1976..aa.|8086 İşlemci|DÜNYA|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 1976
| Dünya: | Kozmik Sicim KuramıKozmik Sicim Kuramı öne sürüldü. 1970'lerde teorik fizikçi Tom Kibble tarafından düşünülmüştür. .gg..aa..yy1976..aa.|Kozmik Sicim Kuramı|DÜNYA|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 1976
| Dış: | ABD ile Savunma İşbirliği AntlaşmasıABD ile Türkiye arasında 1976 yılında imzalanan "ABD-Türkiye Savunma ve İşbirliği Anlaşması", İncirlik, Kargaburun ve haber alma tesislerinin NATO adına ABD tarafından kullanılmasını sağladı. .gg..aa..yy1976..aa.|ABD ile Savunma İşbirliği Antlaşması|DIŞ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Antlaşma||Amerika|ABD| |
| 15 ŞUBAT 1976
| Dış: | Ermeni Terörü 1 Diplomat ÖldürüldüTürkiye'nin Beyrut Büyükelçiliği Başkatibi Oktar Cirit, bir salonda otururken Ermeni terörizminin kurbanı oldu. Saldırıyı ASALA üstlendi. .gg15..aa2..yy1976..aaŞUBAT.|Ermeni Terörü 1 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 24 ŞUBAT 1976
| İç: | Şoför AffıCumhuriyet'in 50. yılı dolayısıyla çıkarılan aftan kısmen yararlanan sürücülerin, mesleklerini icra etmelerine olanak sağlayan yasal düzenleme. .gg24..aa2..yy1976..aaŞUBAT.|Şoför Affı|İÇ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Af| |
| 29 HAZİRAN 1976
| Dünya: | Seyşel AdalarıSeyşel Adaları, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazandı. .gg29..aa6..yy1976..aaHAZİRAN.|Seyşel Adaları|DÜNYA|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Bağımsızlık-Özerklik||İngiltere| |
| 1976 1980 | Dünya: | Mao DönemiMao tarafından Kültür Devrimi ilan edilmiş ve ülke büyük bir sanayileşme başlamıştır. .gg..aa7..yy1976..aa.|Mao Dönemi|DÜNYA|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Çin| |
| 2 TEMMUZ 1976
| Dünya: | Vıetnam1954 yılından beri ayrı olan Kuzey ve Güney Vietnam birleşerek Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti'ni kurdu. .gg2..aa7..yy1976..aaTEMMUZ.|Vıetnam|DÜNYA|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Bağımsızlık-Özerklik||| |
| 27 TEMMUZ 1976
| Kişi: | Ecevit'e SaldırıAmerika Birleşik Devletleri'nde bulunan CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit'e, Waldorf Astoria Oteli'nde konuşurken, Kıbrıslı Rum Staviros Skopetrides tarafından suikast girişiminde bulunuldu. .gg27..aa7..yy1976..aaTEMMUZ.|Ecevit'e Saldırı|KİŞİ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|STK ve Partiler|Ortadoğu|Kıbrıs|B.Ecevit|CHP|Amerika| |
| 19 EYLÜL 1976
| İç: | Uçak KazasıTHY'nin İstanbul-Antalya seferi ile 452 sefer sayılı uçuşunu gerçekleştiren Antalya adlı uçağı Isparta yakınlarında alçalma hatası nedeniyle Toros Dağlarına çarptı: 8'i personel, Aydın bağımsız milletvekili Kemal Öztürk'ün de aralarında bulunduğu 154 kişi öldü. .gg19..aa9..yy1976..aaEYLÜL.|Uçak Kazası|İÇ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Kaza ve Felaketler|Anadolu||| |
| 11 KASIM 1976
| Dış: | Bern DeklarasyonuTürkiye'nin 1074'de başlattığı petrol arama faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan anlaşmazlıklar Dışişleri bakanlarının New York'ta bir araya gelmesinin ardından düzenlenen Bern Deklarasyonu ile çözümlendi. 6. Madde hükmüne göre, "her iki taraf, Ege Denizi kıta sahanlığı ile ilgili olarak görüşmeleri zarara uğratabilecek inisiyatif ya da hareketlerden kaçınmayı" yükümü altına girmiştir. Dolayısıyla, her iki ülke de karşılıklı rızalara dayanan bir anlaşma sağlanıncaya değin Adalar Denizi'nde ulusal karasuları dışındaki kıta sahanlığında herhangi bir petrol arama ve sondaj faaliyetinde bulunmamaya karar vermiştir. .gg11..aa11..yy1976..aaKASIM.|Bern Deklarasyonu|DIŞ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yunan|İsviçre|| |
| 24 KASIM 1976
| İç: | Çaldıran Depremi24 Kasım 1976'da yılında şiddetli olarak meydana gelmiş, şiddeti Richter ölçeğine göre 7.5 büyüklüğünde meydana geldi.Van iline bağlı Muradiye, Erçiş ve Özalp ilçeleri ile Ağrı iline bağlı Diyadin ve Taşlıçay ilçeleri dolaylarını da etkiledi.3.840 kişinin ölümüne, 497 kişinin yaralanmasına ve 9.232 konutun tümüyle yıkılmasına yada onarılamayacak düzeyde hasar görmesine yol açmıştır. .gg24..aa11..yy1976..aaKASIM.|Çaldıran Depremi|İÇ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Kaza ve Felaketler|Anadolu||| |
| 29 ARALIK 1976
| İç: | Murat 131Bursa TOFAŞ otomobil fabrikası'nda Murat 131'in imalatına başlandı. .gg29..aa12..yy1976..aaARALIK.|Murat 131|İÇ|Kalkınma|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Yatırımlar| |
| 1977
| Kişi: | ö: Ernst Bloch .gg..aa..yy1977..aa.|ö: Ernst Bloch |KİŞİ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Felsefe Tarihi| |
| 1977
| Dünya: | Derin Okyanus YaşamıDerin okyanus çukurlarında yaşam görüldü. .gg..aa..yy1977..aa.|Derin Okyanus Yaşamı|DÜNYA|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 1 MAYIS 1977
| İç: | Kanlı 1 MayısMaocu (Çin) ve Moskovacı olarak bölünen Türk Solu, kendi yazılı mecmualarında birbirlerine düşmanca yazılar yazdırılarak büyük bir oyunun içine sürüklendiler. Sol'un bütün fraksiyonlarının katıldığı 1 Mayıs 1977 Taksim toplantısında, DİSK Genel Başkanı Kemal Türkler'in konuşma yaptığı sırada
• Silah sesleri duyuldu.
• Binlerce insan birbirini eze eze kaçışmaya başladı. Ancak kaçış yolunda ki Kazancı yokuşu bir kamyon ile kapatılmıştı. Burada muazzam bir izdiham meydana geldi.
• Daha ilk şok atlatılmadan, Sular İdaresi ve İntercontinetal Oteli'nden (The Marmara Otel) kalabalığın üzerine uzun namlulu silahlarla ateş edilmeye başlandı.
• Bu sırada, nerden geldiği bilinmeyen bir panzer alana girerek işçilerin üzerine su sıkmaya ve kalabalığı çiğnemeye başladı.
• Bu kaçışmanın ortasında, beyaz bir Renault marka arabadan göstericilerin üzerine ateş açıldı. Kanlı 1 Mayıs'da, 34 kişi hayatını kaybederken 126 kişi ise yaralandı. Ölenlerin 5'i kurşunlanarak geri kalan 29 kişi ise ezilerek hayatını kaybetti. Yaralıların 39'u çeşitli yerlerinden silahla vurulmuşlardı. 1 Mayıs Olayları hiçbir zaman tam olarak aydınlatılmadı. Olaydan bir gün önce otele CIA ajanlarının yerleştiği ve olaydan sonra kayıtların silindiği iddia edildi. Aynı dönemde MİT tarafından Başbakan Süleyman Demirel'e olası bir darbe için telkinde bulunuldu. İzleyen günlerde Bülent Ecevit'e İzmir'de Havaalanında suikast düzenlenince Kara Kuvvetleri Komutanı 1 Haziran 1977 tarihinde emekliye sevk edildi. .gg1..aa5..yy1977..aaMAYIS.|Kanlı 1 Mayıs|İÇ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|STK ve Partiler|İstanbul|B.Ecevit|Demokrasi|İstanbul|Terör|CHP|Amerika| |
| 22 MAYIS 1977
| Kişi: | Ecevit'e Suiakst GirişimiEcevit çifti seçim gezisi için uçakla geldikleri İzmir Çiğli Havaalanında parti otobüsüne binerken uzun menzilden bir el ateş edildi. Kurşun, Ecevitlerin yakın arkadaşı olan Mehmet İsvan'ın bacağına isabet etti. Kullanılan silahın Türkiye'ye emniyet personeli için az miktarda getirilen özel bir silah olduğu ve kullanılan kurşunun kimyasal bir zehir içerdiği iddia edildi. Ancak olayın üzerine hiç bir zaman gidilmedi. .gg22..aa5..yy1977..aaMAYIS.|Ecevit'e Suiakst Girişimi|KİŞİ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|STK ve Partiler|B.Ecevit|Terör| |
| 5 HAZİRAN 1977
| Dünya: | İlk PCEv kullanımına uygun ilk pratik kişisel bilgisayar olan Apple II satışa sunuldu. .gg5..aa6..yy1977..aaHAZİRAN.|İlk PC|DÜNYA|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 5 HAZİRAN 1977
| İç: | 1977 Genel SeçimlerDönem : | 16. Dönem | Açıklama : | Olağan Genel Seçim | Seçim tarihi : | 5 Haziran 1977. | Toplam Vekil : | 450 | Oy Dağılımı % : | CHP 41,4; AP 36,9; MSP 8,6; MHP 6,4; | MV Dağılımı : | CHP 213; AP 189; MSP 24; MHP 16; Diğer 8 |
Millet Meclisi genel ve Cumhuriyet Senatosu A Grubu yenileme seçimleri. .gg5..aa6..yy1977..aaHAZİRAN.|1977 Genel Seçimler|İÇ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yönetim|Anadolu|Demokrasi|Seçimler| |
| 9 HAZİRAN 1977
| Dış: | Ermeni Terörü 1 Diplomat ÖldürüldüTürkiye'nin Vatikan Büyükelçisi Taha Carım, büyükelçilik ikametgahının önünde iki örgüt militanı tarafından çapraz ateşle öldürüldü. .gg9..aa6..yy1977..aaHAZİRAN.|Ermeni Terörü 1 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Avrupa|İtalya|Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 21 HAZİRAN 1977 21 TEMMUZ 1977 | İç: | 2. Bülent Ecevit Azınlık HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 40. Hükümeti | Başbakan : | Bülent Ecevit | Unvanı : | CHP Zonguldak Milletvekili | Görev Veren : | Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk / 21 Haziran 1977 | TBMM : | 5 Haziran 1977 / 16. Dönem | Ortakları : | Azınlık Hükümeti | Güvenoyu : | 3 Temmuz 1977 / Katılım 448; Kabul 217; Red 229; Çekimser 2 | Bakan Sayısı : | 26 Bakan | Görev Sonu : | 21 Temmuz 1977 / Güvenoyu alamayan Ecevit istifa etti. | .gg21..aa6..yy1977..aaHAZİRAN.|2. Bülent Ecevit Azınlık Hükümeti|İÇ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Yönetim|Ankara|B.Ecevit|Demokrasi|Hükumet| |
| 27 HAZİRAN 1977
| Dünya: | CibutiCibuti Cumhuriyeti, Fransa'dan bağımsızlığını ilan etti. .gg27..aa6..yy1977..aaHAZİRAN.|Cibuti|DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Bağımsızlık-Özerklik||Fransa| |
| 1977
| Dünya: | SWIFTSWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) dünya çapında bankalar arasında elektronik fon transferi sağlayan özel sektör tarafından kurulan bir sistem. Bankalararası ödeme transferlerinin bir kaç dakika içinde gerçekleşmesini sağlayan bu sistem 1973 yılında Brüksel'de kuruldu ve 1977 yılında fiilen çalışmaya başladı. Sistemde, transfer edilen para, ABD bankalarına giriş çıkış oluyor ve izelenebiliiyor ve gerek gördüklerinde engellenebiliyor. ABD'nın bu finansal sistemdeki gücü; 1. İstediği zaman istediği ülke ile muhabirlik ilişkisini keserek o ülkeyi finansal sistemden dışlama gücüne sahip.
2. Finansal sistemdeki tüm bilgileri elde etme gücüne sahip (tüm dolar işlemleri amerikan bankaları üzerinden gerçekleştiği için sistem tamamen kontrol altında.
3. Dolar üzerinden yapılan her işlem için ABD bir gelir elde ediyor. Bu sistemden önce, uluslararası para transferleri teleks ile yapılmaktaydı. .gg..aa7..yy1977..aa.|SWIFT|DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız||| |
| 5 TEMMUZ 1977
| Dünya: | Pakistan'da DarbePakistan Genelkurmay Başkanı Ziya ül Hak darbe yaptı: Başbakan Zülfikar Ali Butto tutuklandı. .gg5..aa7..yy1977..aaTEMMUZ.|Pakistan'da Darbe|DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Güney Asya|Pakistan|Dış Darbeler| |
| 21 TEMMUZ 1977 5 OCAK 1978 | İç: | 5. Süleyman Demirel Koalisyon HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 41. Hükümeti
2. Milliyetçi Cephe Hükümeti | Başbakan : | Süleyman Demirel | Unvanı : | AP Isparta Milletvekili | Görev Veren : | Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk / 21 Temmuz 1977 | TBMM : | 5 Haziran 1977 / 16. Dönem | Ortakları : | AP, MSP ve MHP | Güvenoyu : | 1 Ağustos 1977 / Katılım 448; Kabul 229; Red 219 | Bakan Sayısı : | 29 Bakan | Görev Sonu : | 5 Ocak 1978 / Güneş Motel Olayı
29 Aralık 1977 tarihinde, CHP Grubu adına Grup Başkanvekilleri Altan Öymen ve Hayrettin Uysal, içte ve dışta güvenliği sağlayamadığı, cephecilik anlayışıyla ulusal birliği zedelediği, halk çoğunluğunu yoksulluğa sürüklediği ve TC Devleti'ni Anayasa'nın belirlediği kurallardan ve çerçeveden uzaklaştırmaya çalıştığı iddiasıyla, Başbakan Süleyman Demirel başkanlığındaki hükümet hakkında Anayasa'nın 89'uncu, Millet Meclisi İçtüzüğü'nün 107'nci maddeleri uyarınca ''gensoru'' açılması için önerge verdiler.
TBMM'nin 31 Aralık 1977 günlü oturumunda yapılan oylama sonucunda, güvenoyu alamayan hükümet düştü.
| .gg21..aa7..yy1977..aaTEMMUZ.|5. Süleyman Demirel Koalisyon Hükümeti|İÇ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yönetim|Ankara|S.Demirel|Demokrasi|Hükumet| |
| 24 TEMMUZ 1977
| Dünya: | Libya-Mısır SavaşıDört gün süren Libya-Mısır savaşı sona erdi. .gg24..aa7..yy1977..aaTEMMUZ.|Libya-Mısır Savaşı|DÜNYA|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Ortadoğu|Mısır|Libya|| |
| 2 AĞUSTOS 1977
| İç: | Haşhaş ekicilerinin affı. Haşhaş ekicilerinin affı. .gg2..aa8..yy1977..aaAĞUSTOS.||İÇ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Af| |
| 11 ARALIK 1977
| İç: | 1977 Yerel Seçimleri.gg11..aa12..yy1977..aaARALIK.|1977 Yerel Seçimleri|İÇ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yönetim|Anadolu|Demokrasi|Seçimler| | | 22 ARALIK 1977
| Kişi: | Güneş Motel OlayıBülent Ecevit AP'den istifa eden 12 vekille, CHP'li İstanbul Belediye Başkanı Aytekin Kotil'in organizasyonuyla belediyeye ait Florya'daki Güneş Moteli'nde görüştü. 12 vekile CHP'ye geçişleri karşılığında bakanlık önerilmişti. CHP lideri Ecevit bu görüşmelerde Tuncay Mataracı, Şerafettin Elçi, Mete Tan, Hilmi İşgüzar, Orhan Alp, Hasan Korkut, Cemalettin İnkaya, Ali Rıza Septioğlu, Oğuz Atalay, Enver Akova, Ahmet Karaaslan ve Güneş Öngüt ile görüştü. 9 AP'li vekil istifa ederek hükûmetten desteklerini çekti. Onları Elazığ Bağımsız Milletvekili Ali Rıza Septioğlu ve AP'li Enver Akova ve Ahmet Karaaslan takip etti. AP'den ayrılan vekillerin gensoruyu desteklemesi neticesinde 41. Türkiye Hükûmeti düşürüldü. Cemalettin İnkaya bu gensoru görüşmelerinde oy vermedi. Böylece 12 vekil sayısı 11'e düştü ve Güneş Motel Olayı da bu nedenle 11'ler olayı olarak da anıldı. Ecevit, Oğuz Atalay'ın bakanlık teklifini reddetmesi sonrası geri kalan eski AP'li 10 vekile bakanlık vererek 42. Türkiye Hükûmeti'ni kurdu. .gg22..aa12..yy1977..aaARALIK.|Güneş Motel Olayı|KİŞİ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|STK ve Partiler|B.Ecevit|Demokrasi|CHP| |
| 31 ARALIK 1977
| İç: | Gensoru ile Düşürülen İlk HükümetCHP Grubu adına Grup Başkanvekilleri Altan Öymen ve Hayrettin Uysal, 29 Aralık 1977 tarihinde, içte ve dışta güvenliği sağlayamadığı, cephecilik anlayışıyla ulusal birliği zedelediği, halk çoğunluğunu yoksulluğa sürüklediği ve TC Devleti'nin Anayasa'nın belirlediği kurallardan ve çerçeveden uzaklaştırmaya çalıştığı iddiasıyla Başbakan Süleyman Demirel başkanlığındaki hükümet hakkında Anayasa'nın 89'uncu, Millet Meclisi İçtüzüğü'nün 107'nci maddeleri uyarınca ''gensoru'' açılması için önerge verdiler. TBMM'nin 31 Aralık 1977 günlü oturumunda yapılan oylama sonucunda güvenoyu alamayan hükümet düştü. Güneş Motel skandalıyla transfer edilen milletvekilleri sayesinde Bülent Ecevit hükümet kurdu. .gg31..aa12..yy1977..aaARALIK.|Gensoru ile Düşürülen İlk Hükümet|İÇ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yasama-Hukuk|Anadolu|S.Demirel|Demokrasi|CHP| |
| 1 OCAK 1978
| Kişi: | Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk'ten yeni hükümeti kurma görevini alan CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, AP'den ayrılan ve bağımsız kalan 11 milletvekiliyle görüştü. Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk'ten yeni hükümeti kurma görevini alan CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, AP'den ayrılan ve bağımsız kalan 11 milletvekiliyle görüştü. .gg1..aa1..yy1978..aaOCAK.||KİŞİ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|B.Ecevit|CHP| |
| 5 OCAK 1978 12 KASIM 1979 | İç: | 3. Bülent Ecevit HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 42. Hükümeti | Başbakan : | Bülent Ecevit | Unvanı : | CHP Zonguldak Milletvekili | Görev Veren : | Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk / 5 Ocak 1978 | TBMM : | 5 Haziran 1977 / 16. Dönem | Ortakları : | Güneç Motel'de alınan 11 Bağımsız Vekil | Güvenoyu : | 17 Ocak 1978 / Katılım 447; Kabul 229; Red 218 | Bakan Sayısı : | 35 Bakan | Görev Sonu : | 12 Kasım 1979 / 14 Ekim 1979'da yapılan ara seçimlerde boş bulunan 5 milletvekilliğinin tamamını muhalefetin kazanması üzerine Başbakan Ecevit istifa etti. | .gg5..aa1..yy1978..aaOCAK.|3. Bülent Ecevit Hükümeti|İÇ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Yönetim|Ankara|B.Ecevit|Demokrasi|Hükumet| |
| 26 OCAK 1978
| İç: | 1974'te çıkarılan genel af kanununa bir bent eklenmesine dair kanun. 1974'te çıkarılan genel af kanununa bir bent eklenmesine dair kanun. .gg26..aa1..yy1978..aaOCAK.||İÇ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Af| |
| 20 MART 1978
| Dünya: | Ekonomik İş Birliği Örgütü.gg20..aa3..yy1978..aaMART.|Ekonomik İş Birliği Örgütü|DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız||Uluslararası Organizasyonlar| | | 24 MART 1978
| Kişi: | Suikast: Savcı Doğan Öz44 yaşında ki, Ankara Cumhuriyet Başsavcısı Doğan Öz, evinin önünde 6 kurşunla öldürüldü. Doğan Öz, Devlet içinde ki illegal yapılanmalar ve bu yapılanmaların CIA ve MOSSAD tarafından yönetildiğine dair Rapor hazırlamıştı. .gg24..aa3..yy1978..aaMART.|Suikast: Savcı Doğan Öz|KİŞİ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Demokrasi|Terör|Suikast| |
| 17 NİSAN 1978
| Kişi: | Suikast: Hamit FendoğluMalatya Belediye Başkanı. Kendisine posta yoluyla gönderilen bombalı bir paketin elinde patlaması sonucu, gelini ve iki torunuyla birlikte Malatya'da hayatını kaybetti. Olaydan sonra, suikast amacı olarak planladığı üzere, Malatya'da çok büyük gerginlikler yaşandı. 18 Nisan 1978 Salı günü sabahın erken saatlerinden itibaren kente, komşu il ve ilçelerden, köylerden akın akın insan gelmeye başladı. .gg17..aa4..yy1978..aaNİSAN.|Suikast: Hamit Fendoğlu|KİŞİ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Demokrasi|Terör|Suikast| |
| 18 NİSAN 1978
| İç: | Malatya KatliamıBelediye Başkanı Hamit Fendoğlu'nun öldürülmesinin üzerine kurgulanan Malatya Olayları, yüzleri kapalı olan ve kim oldukları bilinmeyen kişilerin alevi vatandaşlara ait ev ve iş yerlerini talan edip yakması ve belediye hopörlörlerinden dini duyguları kışkırtan yayınlar yapılması ile körüklenmişti. Nihayetinde 8 kişinin öldüğü olaylar, yine planlı bir katliam olarak tarihe geçti. .gg18..aa4..yy1978..aaNİSAN.|Malatya Katliamı|İÇ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız||Terör|Katliam| |
| 24 NİSAN 1978
| Dış: | IMF ile Stand-By -11-IMF ile 11.stand-by antlaşması. 1 yıl süreli 300 milyon dolar atlaşma yapıldı… 90 milyon dolar kullanıldı. .gg24..aa4..yy1978..aaNİSAN.|IMF ile Stand-By -11-|DIŞ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Demokrasi|Dış Borç| |
| 3 MAYIS 1978
| Dünya: | İlk SpamTarihte ilk kez bir bilgisayar ağı üzerinden yığın mesaj gönderildi. Sonradan spam adı verilecek bu ticari reklam mesajları, ABD'de o zaman kullanılan Arpanet ağı üzerindeki her adrese gönderilmişti. .gg3..aa5..yy1978..aaMAYIS.|İlk Spam|DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 2 HAZİRAN 1978
| Dış: | Ermeni Terörü 3 Diplomat ÖldürüldüTürkiye'nin Madrid Büyükelçisi Zeki Kuneralp'in makam aracına 3 terörist tarafından ateş açılması ile eşi Necla Kuneralp ve emekli büyükelçi Beşir Balcıoğlu hayatlarını kaybettiler. Bu olayda makam şoförü İspanyol Antonyo Torres de kurşunların hedefi oldu. .gg2..aa6..yy1978..aaHAZİRAN.|Ermeni Terörü 3 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Avrupa|İspanya|Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 7 TEMMUZ 1978
| Dünya: | Solomon AdalarıBüyük Okyanus'daki Solomon Adaları, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını ilan etti. .gg7..aa7..yy1978..aaTEMMUZ.|Solomon Adaları|DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Bağımsızlık-Özerklik||İngiltere| |
| 11 TEMMUZ 1978
| Kişi: | Suikast: Bedrettin CömertHacettepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bedrettin Cömert cinayeti. .gg11..aa7..yy1978..aaTEMMUZ.|Suikast: Bedrettin Cömert|KİŞİ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Demokrasi|Terör|Suikast| |
| 26 EYLÜL 1978
| Dış: | Türkiye'ye uygulanmakta olan silah ambargosu Kongre tarafından kaldırılır, buna karşılık Türkiye'de kapatılan Amerikan üs ve tesislerinin geçici bir statü ile açılması kararlaştırılır. Türkiye'ye uygulanmakta olan silah ambargosu Kongre tarafından kaldırılır, buna karşılık Türkiye'de kapatılan Amerikan üs ve tesislerinin geçici bir statü ile açılması kararlaştırılır. .gg26..aa9..yy1978..aaEYLÜL.||DIŞ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız||Amerika|ABD| |
| 25 KASIM 1978
| İç: | PKKPKK, Türkçe tam adı ile Kürdistan İşçi Partisi, Türkiye'nin doğu ve güneydoğusu, Irak'ın kuzeyi, Suriye'nin kuzeydoğusu ve İran'ın kuzeybatısını kapsayan bölgede devlet kurmayı amaçlayan ve bu amaçla söz konusu toprakların Türkiye sınırları dahilinde kalan kısmına sahip olabilmek için silahlı eylemler düzenleyen Ermeni kökenli terör örgütü kuruluşunu ilan etti. .gg25..aa11..yy1978..aaKASIM.|PKK|İÇ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız||Terör|Ermeniler|PKK| |
| 26 ARALIK 1978 12 EYLÜL 1980 | İç: | SıkıyönetimYaygın şiddet hareketleri gerekçesi ile Adana, Ankara, Bingöl, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, İstanbul, Kahramanmaraş, Kars, Malatya, Sivas, Urfa, Adıyaman, Hakkari, Diyarbakır, Mardin, Siirt, Tunceli, İzmir, Hatay, Ağrı illerinde 26 Aralık 1978-12 Eylül 1980 tarihleri arasında sıkıyönetim ilan edildi. .gg26..aa12..yy1978..aaARALIK.|Sıkıyönetim|İÇ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız||Terör| |
| 1979
| Dünya: | İran'da, ABD büyükelçiliği basıldı ve 52 Amerikalı rehin alındı. İran'da, ABD büyükelçiliği basıldı ve 52 Amerikalı rehin alındı. .gg..aa..yy1979..aa.||DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Ortadoğu||Amerika|İran|Pehleviler| |
| 1 ŞUBAT 1979
| Dünya: | Humeyni Devrimi İran'da Ayetullah Humeyni önderliğindeki grup, bir devrimle yönetimi ele geçirdi. .gg1..aa2..yy1979..aaŞUBAT.|Humeyni Devrimi |DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Ortadoğu||Din Tarihi|İran|Cumhuriyet| |
| 1 ŞUBAT 1979
| Kişi: | Suikast: Abdi İpekçiDönemin Milliyet Gazetesi'nin Genel Yayın Yönetmeni olan Abdi İpekçi, 1 Şubat 1979 yılında Mehmet Ali Ağca tarafından öldürüldü. Emri veren kişiler yada örgütler bulunamadı. Mehmet Ali Ağca'ya, daha sonra, uluslararası odaklar tarafından PAPA'ya suikast düzenletildi. .gg1..aa2..yy1979..aaŞUBAT.|Suikast: Abdi İpekçi|KİŞİ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Demokrasi|Terör|Suikast| |
| 11 ŞUBAT 1979
| Dünya: | İran Cumhuriyeti İran'da, İslam Devrimi gerçekleşti ve Şah ile ailesi sürgüne yollandı. ABD'nin desteklediği Şah devrildi, "İslam Cumhuriyeti" kuruldu. Muhalefetteki mollalar yönetimde söz sahibi olmaya başladı. Ayetullah Humeyni, 1 Şubat 1979 tarihinde 15 yıllık sürgün hayatının ardından ülkesi İran'a geri döndü. .gg11..aa2..yy1979..aaŞUBAT.|İran Cumhuriyeti |DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Ortadoğu||İran|Cumhuriyet| |
| 18 ŞUBAT 1979
| Dünya: | Sahra Çölüne Kar Yağdı.gg18..aa2..yy1979..aaŞUBAT.|Sahra Çölüne Kar Yağdı|DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız||| | | 23 NİSAN 1979
| İç: | 23 Nisan Bayramı23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı ilk kez kutlandı. .gg23..aa4..yy1979..aaNİSAN.|23 Nisan Bayramı|İÇ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Yasama-Hukuk|Anadolu||| |
| 24 MAYIS 1979
| İç: | İlk Yerli UçakYüzde 85'i yerli malzeme ile üretilen ilk Türk uçağı ‘Mavi Işık 79-XA', Kayseri İkmal Merkezi'nde başarılı bir deneme uçuşu gerçekleştirdi. .gg24..aa5..yy1979..aaMAYIS.|İlk Yerli Uçak|İÇ|Kalkınma|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız||Ordu-Savunma| |
| 5 HAZİRAN 1979
| Dış: | Yunanistan ile Turizm İşbirliği Antlaşması.gg5..aa6..yy1979..aaHAZİRAN.|Yunanistan ile Turizm İşbirliği Antlaşması|DIŞ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Antlaşma|Balkanlar|Yunan|| | | 19 HAZİRAN 1979
| İç: | Yaşanan petrol sıkıntısının ardından, İstanbul'da ‘karneyle benzin' dağıtımına başlandı. Yaşanan petrol sıkıntısının ardından, İstanbul'da ‘karneyle benzin' dağıtımına başlandı. .gg19..aa6..yy1979..aaHAZİRAN.||İÇ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Ekonomi||| |
| 1979 1989 | Dünya: | Sovyet-Afgan Savaşı.gg..aa7..yy1979..aa.|Sovyet-Afgan Savaşı|DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız||Rusya| | | 1979
| Dünya: | Çin'de Tek çocuk uygulaması başlatıldı. Çin'de Tek çocuk uygulaması başlatıldı. .gg..aa7..yy1979..aa.||DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız||Çin| |
| 1979
| Dünya: | ABD ile Çin arasında diplomatik ilişkiler kuruldu. ABD ile Çin arasında diplomatik ilişkiler kuruldu. .gg..aa7..yy1979..aa.||DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız||ABD|Çin| |
| 1979
| Dünya: | Camp David AntlaşmasıMısır ile İsrail arasında Camp David Andlaşması'nın imzalanması. .gg..aa7..yy1979..aa.|Camp David Antlaşması|DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Antlaşma|Ortadoğu|Mısır|Ortadoğu|Amerika| |
| 1 TEMMUZ 1979
| Dünya: | Walkman.gg1..aa7..yy1979..aaTEMMUZ.|Walkman|DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 16 TEMMUZ 1979
| Dünya: | Saddam Hüseyin, Irak Devlet Başkanı oldu. Saddam Hüseyin, Irak Devlet Başkanı oldu. .gg16..aa7..yy1979..aaTEMMUZ.||DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Ortadoğu|Ortadoğu|Irak|| |
| 19 TEMMUZ 1979
| Dış: | IMF ile Stand-By -12-IMF ile 12.stand-by antlaşması. 1 yıl süreli 250 milyon dolar atlaşma yapıldı… 230 milyon dolar kullanıldı. .gg19..aa7..yy1979..aaTEMMUZ.|IMF ile Stand-By -12-|DIŞ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Demokrasi|Dış Borç| |
| 28 EYLÜL 1979
| Kişi: | Suikast: Em.Md.Cevat YurdakulAdana Emniyet Müdürü Yurdakul, göreve giderken otomobili tarandı. .gg28..aa9..yy1979..aaEYLÜL.|Suikast: Em.Md.Cevat Yurdakul|KİŞİ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız||Terör|Suikast| |
| 12 EKİM 1979
| Dış: | Ermeni Terörü 1 Diplomat ÖldürüldüTürkiye'nin Lahey Büyükelçisi Özdemir Benler'in oğlu Ahmet Benler, silahlı saldırı sonucu katledildi. .gg12..aa10..yy1979..aaEKİM.|Ermeni Terörü 1 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Avrupa|Hollanda|Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 14 EKİM 1979
| İç: | Cumhuriyet Senatosu C Grubu yenileme seçimi ve Millet Meclisi ara seçimi. Dönem : | 16. Dönem | Açıklama : | Olağan Genel Seçim | Seçim tarihi : | 5 Haziran 1977. | Toplam Vekil : | 450 | Oy Dağılımı % : | CHP 41,4; AP 36,9; MSP 8,6; MHP 6,4; | MV Dağılımı : | CHP 213; AP 189; MSP 24; MHP 16; Diğer 8 |
Cumhuriyet Senatosu C Grubu yenileme seçimi ve Millet Meclisi ara seçimi. .gg14..aa10..yy1979..aaEKİM.||İÇ|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Yönetim|Anadolu|Demokrasi|Seçimler| |
| 12 KASIM 1979 20 EYLÜL 1980 | İç: | 6. Süleyman Demirel Azınlık HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 43. Hükümeti | Başbakan : | Süleyman Demirel | Unvanı : | AP Isparta Milletvekili | Görev Veren : | Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk / 12 Kasım 1979 | TBMM : | 5 Haziran 1977 / 16. Dönem | Ortakları : | Azınlık Hükümeti | Güvenoyu : | 25 Kasım 1979' / Katılım 438; Kabul 229; Red 208; Çekimser 1 | Bakan Sayısı : | 29 Bakan | Görev Sonu : | 12 Eylül 1980 / Hükümet, 12 Eylül 1980'de yapılan askeri darbe ile sona erdi. | .gg12..aa11..yy1979..aaKASIM.|6. Süleyman Demirel Azınlık Hükümeti|İÇ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yönetim|Ankara|S.Demirel|Demokrasi|Hükumet| |
| 15 KASIM 1979
| İç: | Deniz Kazasıİstanbul, Haydarpaşa önlerinde bir Yunan şilebiyle çarpışan İndependenta adlı dev Romen tankeri infilak edip yanmaya başladı. 51 denizci öldü. Yangın bir ay sürdü. İstanbul Boğazı'nda trafik akışı aksadı. 96 bin ton ham petrol denize aktı. .gg15..aa11..yy1979..aaKASIM.|Deniz Kazası|İÇ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Kaza ve Felaketler|İstanbul|Yunan|İstanbul| |
| 20 KASIM 1979
| Kişi: | Suikast: Ümit Doğanayİstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekan Yardımcısı Ümit Doğanay cinayeti. .gg20..aa11..yy1979..aaKASIM.|Suikast: Ümit Doğanay|KİŞİ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Demokrasi|Terör|Suikast| |
| 4 ARALIK 1979
| Dünya: | Kabe Baskını"Emperyalistlerle işbirliği yapan, petrolü yabancılara peşkeş çeken, İslami hükümleri tam olarak uygulamayan Suudi Krallığı'nın yıkılmasını" isteyen bir grup eylemci Kabe'de eylem başlattı. Eylemin 6.ncı gününde devlet güçlerinin müdahale ederek Kabe'ye baskın yapması sonucu 127 Suudi güvenlik gücü, isyancılardan 117 kişi öldü. Baskın sırasında Kâbe'de namaz kılan ziyaretçilerden 26 kişi öldü. Eylemcilerin lideri Cuheyman sağ olarak yakalandı. Yargılamalar sonrasında baskına karışan 63 kişi, kafaları kesilerek idam edildi. .gg4..aa12..yy1979..aaARALIK.|Kabe Baskını|DÜNYA|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Ortadoğu|Ortadoğu|Arap|Din Tarihi| |
| 7 ARALIK 1979
| Kişi: | Suikast: Cavit Orhan Tütengilİstanbul Üniversitesi Öğretim Üyelerinden Cavit Orhan Tütengil cinayeti. .gg7..aa12..yy1979..aaARALIK.|Suikast: Cavit Orhan Tütengil|KİŞİ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Demokrasi|Terör|Suikast| |
| 22 ARALIK 1979
| Dış: | Ermeni Terörü 1 Diplomat ÖldürüldüTürkiye'nin Paris Turizm Müşaviri Yılmaz Çolpan bir saldırı sonucu öldürüldü. .gg22..aa12..yy1979..aaARALIK.|Ermeni Terörü 1 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Terör|Ermeniler|Suikast|Fransa| |
| 23 ARALIK 1979
| İç: | Uçak KazasıTHY'nin Samsun-Ankara seferini yapan Trabzon adlı F-28 tipi uçağı, Ankara yakınlarında türbülans nedeniyle düştü. Dört mürettebattan üçü ve 39 yolcudan 36'sı öldü. .gg23..aa12..yy1979..aaARALIK.|Uçak Kazası|İÇ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Kaza ve Felaketler|Anadolu||| |
| 27 ARALIK 1979
| İç: | 27 Aralık Muhtırası27 Aralık 1979 tarihinde Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Nurettin Ersin, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Bülend Ulusu, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Tahsin Şahinkaya ve Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Sedat Celasun'un imzasını taşıyan ve dönemin Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk'e verilen bir uyarı mektubudur. .gg27..aa12..yy1979..aaARALIK.|27 Aralık Muhtırası|İÇ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Demokrasi|Darbe| |
| 1980
| Dünya: | Dinazor YaşamıLuis ALVAREZ dinozorları asteroidlerin yok ettiğini kanıtladı. .gg..aa..yy1980..aa.|Dinazor Yaşamı|DÜNYA|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 1980
| Dünya: | Çiçek Hastalığı Yok EdildiDünya Sağlık Örgütü, çiçek hastalığının yok edildiğini açıkladı. .gg..aa..yy1980..aa.|Çiçek Hastalığı Yok Edildi|DÜNYA|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 16 OCAK 1980
| Dünya: | İnterferonBilim insanları interferon ( bakterilere, parazitlere, virüslere ve urlara karşı etki gösteren bir protein) üretmeyi başardı. .gg16..aa1..yy1980..aaOCAK.|İnterferon|DÜNYA|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Bilim Tarihi| |
| 24 OCAK 1980
| İç: | 24 Ocak Kararları24 Ocak Kararlarıyla birlikte Cumhuriyetin başlarından beri uygulanan İthal İkameci Sanayileşme modeli terk edilmiş ve bir anda, ihracata yönelik yeni bir sanayileşme modeline geçilmiştir. Sonuç olarak, 24 Ocak Kararlarının amacı Türkiye'nin dünya serbest piyasasına eklemlenmesi olarak ifade edilebilir. 24 Ocak Kararları'nın ana hatları şu şekildedir:
(1).%32,7 oranında devalüasyon yapılarak günlük kur ilanı uygulamasına gidilmiş,
(2).Devletin ekonomideki payını küçülten önlemler alınmış, KİT'lerdeki uygulamaya paralel olarak tarım ürünleri destekleme alımları sınırlandırılmış.
(3).Gübre, enerji ve ulaştırma dışında sübvansiyonlar kaldırılmış.
(4).Dış ticaret serbestleştirilmiş, yabancı sermaye yatırımları teşvik edilmiş, kâr transferlerine kolaylık sağlanmış.
(5).Yurtdışı müteahhitlik hizmetleri desteklenmiştir.
(6).İthalat kademeli olarak liberalize edilmiş, ihracat; vergi iadesi, düşük faizli kredi, imalatçı ihracatçılara ithal girdide gümrük muafiyeti, sektörlere göre farklılaşan teşvik sistemi ile teşvik edilmiştir. 24 Ocak kararlarının alınışından yaklaşık dokuz ay sonra Türk Silahlı Kuvvetleri ülke yönetimine el koydu. Bazı ekonomistler, 12 Eylül darbesinin 24 Ocak kararlarını rahat uygulamak için yapıldığını öne sürmüşlerdir. //24 Ocak 1980 yılında devalüasyon operasyonuyla alınan ekonomik önlemler, ekonomi tarihine "24 Ocak Kararları" olarak geçti. Bu tarihte doların fiyatı yaklaşık yüzde 49 arttı. .gg24..aa1..yy1980..aaOCAK.|24 Ocak Kararları|İÇ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Ekonomi||| |
| 6 ŞUBAT 1980
| Dış: | Ermeni Terörü - Diplomat SaldırısıTürkiye'nin Vatikan Büyükelçisi Vecdi Türel'in makam aracı kurşun yağmuruna tutuldu. Türel ve koruma görevlisi Tahsin Güvenç saldırıdan yaralı olarak kurtuldular. .gg6..aa2..yy1980..aaŞUBAT.|Ermeni Terörü - Diplomat Saldırısı|DIŞ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Avrupa|İtalya|Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 29 MART 1980
| Dış: | ABD ile Savunma İşbirliği Antlaşması1980 yılında imzalanan "Savunma ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması" ise 12 askeri üssün NATO adına ABD tarafından 5 yıllık kullanılmasına karar verildi. Bu anlaşma, ABD'nin talebi doğrultusunda halen yürürlüktedir. .gg29..aa3..yy1980..aaMART.|ABD ile Savunma İşbirliği Antlaşması|DIŞ|Fahri Korutürk|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Antlaşma|Demokrasi|Amerika|ABD| |
| 6 NİSAN 1980 12 EYLÜL 1980 | İç: | İhsan Sabri Çağlayangil CB vekaletiUnvanı : | T.C. 7. Cumhurbaşkanı | Dönemi : | 9 Kasım 1982 / 9 Kasım 1989 | Seçim Şekli : | Anayasa ve Cumhurbaşkanı Seçimi Halk Oylaması | | | | !2 Eylül 1980 tarihinde Askeri Darbe ile yönetime el koydu. Darbe haberi, ABD'de "bizim çocuklar başardı" olarak yankılandı. Darbe rejiminin ardından, 7 Kasım 1982 yılında yapılan Anayasa ve Cumhurbaşkanlığı referandumunda "evet" çıkması ile Cumhurbaşkanı koltuğuna oturdu. | | | Doğum : | 17 Temmuz 1917 / Alaşehir, Manisa | Ölüm : | 9 Mayıs 2015 / Ankara | Memleketi : | Kula, Manisa | Mesleği : | Asker | Önceki İşi : | Genel Kurmay Başkanı | Eşi : | Sekine Evren | Çocukları : | Şenay, Miray, Gülay |
1979 da Cumhuriyet Senatosu Başkanı olan Çağlayangil, 06.04.1980 ile 12.09.1980 tarihleri arasında Cumhurbaşkanlığına "Senato Başkanı" olarak vekalet etmiştir. .gg6..aa4..yy1980..aaNİSAN.|İhsan Sabri Çağlayangil CB vekaleti|İÇ|İhsan S. Çağlayangil|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Yönetim|Ankara|Devlet Adamı|Demokrasi|Cumhurbaşkanı|Terör| |
| 11 NİSAN 1980
| Kişi: | Suikast: Ümit KaftancıoğluÜmit Kaftancıoğlu, uzun süre öğretmenlik yaptıktan sonra görevinden uzaklaştırılmış, ardından TRT'de çalışmaya başlamıştı. Ahmet Mustafa Kıvılcım isimli şahıs tarafından öldürüldü. .gg11..aa4..yy1980..aaNİSAN.|Suikast: Ümit Kaftancıoğlu|KİŞİ|İhsan S. Çağlayangil|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Demokrasi|Terör|Suikast| |
| 4 MAYIS 1980
| Dünya: | Yugoslavya lideri, Josip Broz Tito'nun ölümü. Yugoslavya lideri, Josip Broz Tito'nun ölümü. .gg4..aa5..yy1980..aaMAYIS.||DÜNYA|İhsan S. Çağlayangil|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||| |
| 27 MAYIS 1980
| Kişi: | Suikast: Gün SazakMilliyetçi Cephe hükümetinin Gümrük ve Tütün Bakanı olan Gün Sazak, eşi ile gittiği bir ziyaretten döndönüşünde saldırıya uğradı. Gün Sazak evinin önünde, Dev-Sol örgütü tarafından çapraz ateşe alınarak öldürüldü. .gg27..aa5..yy1980..aaMAYIS.|Suikast: Gün Sazak|KİŞİ|İhsan S. Çağlayangil|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Demokrasi|Terör|Suikast| |
| 28 MAYIS 1980 6 TEMMUZ 1980 | İç: | Çorum KatliamıBu olayların Çorum'da planlanmasının en büyük nedeni, Çorum'un alevi ve sunni vatandaşların beraberce yaşadıkları bir şehir olmasıdır. Maraş olaylarının da planlayıcı olduğu düşünüşen ABD ajanı Alexader Pech'in Çorum olaylarını planladığı değerlendiriliyor. Çorum Olayları, Milliyetçi Hareket Partisi'nin önde gelen gümrük ve tekel eski bakanı Gün Sazak'ın 27 Mayıs 1980'de Ankara'da Devrimci Sol tarafından öldürülmesi üzerine kurgulandı. İçme sularının zhirlendiği ve Allaaddin Cami'nin komünistler tarafından yakıldığı yalanları yayılarak, 28 Mayıs 1980 günü başlatılan Çorum Olayları, 10 Temmuz 1980'e (yaklaşık 1,5 ay) kadar devam etti. Saldırılarda 57 Alevi yurttaşın öldürülmesi, 300'e yakın yurttaşın yaralanması üzerine Katliam halini aldı. 300'e yakın ev ve işyeri ise tahrip edilerek yıkıldı. .gg28..aa5..yy1980..aaMAYIS.|Çorum Katliamı|İÇ|İhsan S. Çağlayangil|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Terör|Katliam|Amerika| |
| 2 HAZİRAN 1980
| İç: | Osmanlı'dan bu yana devam eden buğday ve ekmek fiyatları üzerindeki devlet kontrolü kaldırıldı. Osmanlı'dan bu yana devam eden buğday ve ekmek fiyatları üzerindeki devlet kontrolü kaldırıldı. .gg2..aa6..yy1980..aaHAZİRAN.||İÇ|İhsan S. Çağlayangil|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Ekonomi||| |
| 18 HAZİRAN 1980
| Dış: | IMF ile Stand-By -13-IMF ile 13.stand-by antlaşması. 3 yıl süreli 1,25 milyar dolar atlaşma yapıldı… tamamı kullanıldı. .gg18..aa6..yy1980..aaHAZİRAN.|IMF ile Stand-By -13-|DIŞ|İhsan S. Çağlayangil|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Demokrasi|Dış Borç| |
| 19 TEMMUZ 1980
| Kişi: | Suikast: Nihat Erim1971-1972 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti'nin Başbakan'ı olan Nihat Erim, 1980 yılında suikaste uğradı. Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan'ın idam edilmesine kadar varacak Balyoz Harekatı olarak bilinen uygulamanın başlatılması nedeniyle Balyoz lakabı ile bilinir. 19 Temmuz 1980 tarihinde İstanbul Dragos'taki evinin yakınlarında Mahir Çayan ve arkadaşlarının intikamının alınması görütünsü altında Dev-Sol üyeleri tarafından suikast sonucu öldü. .gg19..aa7..yy1980..aaTEMMUZ.|Suikast: Nihat Erim|KİŞİ|İhsan S. Çağlayangil|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Demokrasi|Terör|Suikast| |
| 22 TEMMUZ 1980
| Kişi: | Suikast: Kemal TürklerDİSK Başkanı Kemal Türkler evinin önünde öldürüldü. .gg22..aa7..yy1980..aaTEMMUZ.|Suikast: Kemal Türkler|KİŞİ|İhsan S. Çağlayangil|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Demokrasi|Terör|Suikast| |
| 31 TEMMUZ 1980
| İç: | İlk Türk TelsizASELSAN, ilk Türk telsizini üretti. .gg31..aa7..yy1980..aaTEMMUZ.|İlk Türk Telsiz|İÇ|Kalkınma|İhsan S. Çağlayangil|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Yatırımlar| |
| 31 TEMMUZ 1980
| Dış: | Ermeni Terörü 2 Diplomat ÖldürüldüTürkiye'nin Atina Büyükelçisi idari Ataşesi Galip Özmen ile 14 yaşındaki kızı Neslihan Özmen, bir silahlı saldırıya kurban gitti. Galip Özmen'in eşi Sevil Özmen ve oğulları Kaan Özmen olaydan yaralı olarak kurtuldular. .gg31..aa7..yy1980..aaTEMMUZ.|Ermeni Terörü 2 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|İhsan S. Çağlayangil|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Balkanlar|Yunan|Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 11 AĞUSTOS 1980
| Dünya: | Mao DönemiÇin'de Mao dönemi resmen tarihe karıştı. Komünist Parti Merkez Komitesi, Mao ile ilgili tüm resim, demeç ve afişleri yasakladı. .gg11..aa8..yy1980..aaAĞUSTOS.|Mao Dönemi|DÜNYA|İhsan S. Çağlayangil|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız||Çin| |
| 6 EYLÜL 1980
| Kişi: | Necmettin Erbakan liderliğinde Konya'da binlerce kişinin katılımıyla Kudüs'ü Kurtarma yürüyüşü yapıldı. Bu yürüyüş 12 Eylül 1980 ihtilalinden sonra MSP davasında önemli bir kanıt olarak kullanıldı. Necmettin Erbakan liderliğinde Konya'da binlerce kişinin katılımıyla Kudüs'ü Kurtarma yürüyüşü yapıldı. Bu yürüyüş 12 Eylül 1980 ihtilalinden sonra MSP davasında önemli bir kanıt olarak kullanıldı. .gg6..aa9..yy1980..aaEYLÜL.||KİŞİ|İhsan S. Çağlayangil|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|N.Erbakan|Kudüs| |
| 12 EYLÜL 1980
| İç: | Türk Milletine DarbeDönemin Genel Kurmay Başkanı Kenan Evren ve Kuvvet komutanı arkadaşlarının gerçekleştirdiği 12 Eylül darbesi üzerine yurdun bütününde 12 Eylül 1980 ile 19 Temmuz 1987 tarihleri arasında sıkıyönetim ilan edildi. Söz konusu darbe ABD yönetiminde "Bizim Çocuklar başardı. " olarak yankılanmıştı. .gg12..aa9..yy1980..aaEYLÜL.|Türk Milletine Darbe|İÇ|İhsan S. Çağlayangil|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Demokrasi|Terör|Darbe|Amerika| |
| 20 EYLÜL 1980 13 ARALIK 1983 | İç: | Bülent Ulusu Darbe HükümetiAçıklama : | Türkiye Cumhuriyeti 44. Hükümeti | Başbakan : | Bülend Ulusu | Unvanı : | Emekli Oramiral | Görev Veren : | Devlet Başkanı, Genelkurmay Başkanı ve Milli Güvenlik Konseyi Başkanı Kenan Evren / 20 Eylül 1980 | TBMM : | Yok | Güvenoyu : | Kurulan hükümet, 5 üyeli Milli Güvenlik Konseyi'nden sözde güvenoyu aldı. | Bakan Sayısı : | 29 Bakan | Görev Sonu : | 13 Aralık 1983 / Hükümet, 1983'de yapılan genel seçimler ile sona erdi. | .gg20..aa9..yy1980..aaEYLÜL.|Bülent Ulusu Darbe Hükümeti|İÇ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Yönetim|Ankara|Demokrasi|Hükumet|Terör|Amerika| |
| 22 EYLÜL 1980 20 AĞUSTOS 1988 | Dünya: | İran-Irak Savaşıİran ile Irak arasında sekiz yıl süren savaş ülkede büyük tahribata yol açtı. .gg22..aa9..yy1980..aaEYLÜL.|İran-Irak Savaşı|DÜNYA|1980-1988 İran Irak Savaşı|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Ortadoğu|Ortadoğu|Irak|İran|Cumhuriyet| |
| 25 EYLÜL 1980
| İç: | Ateşli silahlar konusundaki af kanunu. Ateşli silahlar konusundaki af kanunu. .gg25..aa9..yy1980..aaEYLÜL.||İÇ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Yasama-Hukuk|Demokrasi|Af| |
| 26 EYLÜL 1980
| Dış: | Ermeni Terörü 1 Diplomat ÖldürüldüTürkiye'nin Paris Büyükelçiliği basın danışmanı Selçuk Bakkalbaşı, uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetti. .gg26..aa9..yy1980..aaEYLÜL.|Ermeni Terörü 1 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Terör|Ermeniler|Suikast|Fransa| |
| 15 EKİM 1980
| Kişi: | Erbakan TutuklandıErbakan, 15 Ekim 1980 tarihinde de MSP'yi illegal bir cemiyete dönüştürmek ve laikliğe aykırı davranmak suçlamasıyla tutuklandı. 24 Temmuz 1981'de de serbest bırakıldı. 1982'de de 10 yıl siyaset yapmama cezası aldı. Ancak 6 Eylül 1987'de yapılan halk oylaması sonucuyla tekrar politikaya döndü. .gg15..aa10..yy1980..aaEKİM.|Erbakan Tutuklandı|KİŞİ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|N.Erbakan|| |
| 17 ARALIK 1980
| Dış: | Ermeni Terörü 2 Diplomat ÖldürüldüTürkiye‘nin Avustralya Başkonsolosu Şarık Arıyak ile koruma görevlisi Engin Sevet ASALA tarafından katledildi. .gg17..aa12..yy1980..aaARALIK.|Ermeni Terörü 2 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Okyanusya|Avustralya|Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 1981
| Dünya: | AIDS hastalığı ortaya çıktı. AIDS hastalığı ortaya çıktı. .gg..aa..yy1981..aa.||DÜNYA|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Bilim Tarihi| |
| OCAK 1981
| Dünya: | Yunanistan At'ye Üye Oldu.gg..aa1..yy1981..aaOCAK.|Yunanistan At'ye Üye Oldu|DÜNYA|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Balkanlar|Yunan|| | | 4 MART 1981
| Dış: | Ermeni Terörü 2 Diplomat ÖldürüldüTürkiye'nin Paris Büyükelçiliği çalışma Ataşesi Reşat Moralı ile din görevlisi Tecelli Arı, çalışma Ataşeliği önünde silahlı saldırıya uğradı. Moralı saldırı sırasında hayatını kaybetti, din görevlisi Arı ise ağır yaralı olarak kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti. Saldırıyı Ermeni ASALA örgütü üstlendi. .gg4..aa3..yy1981..aaMART.|Ermeni Terörü 2 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Balkanlar|Yunan|Terör|Ermeniler|Suikast|Fransa| |
| 2 NİSAN 1981
| Dış: | Ermeni Terörü 1 Diplomat ÖldürüldüTürkiye'nin Kopenhag çalışma Ataşesi Cavit Demir, oturduğu apartman asansöründe uğradığı silahlı saldırıdan yaralı olarak kurtuldu. .gg2..aa4..yy1981..aaNİSAN.|Ermeni Terörü 1 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Avrupa|Danimarka|Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 12 NİSAN 1981
| Dünya: | İlk Uzay Mekiğiİlk uzay mekiği Columbia fırlatıldı. .gg12..aa4..yy1981..aaNİSAN.|İlk Uzay Mekiği|DÜNYA|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Bilim Tarihi|Amerika| |
| 27 NİSAN 1981
| Dünya: | İlk MouseXerox PARC şirketi ilk bilgisayar faresini tanıttı. .gg27..aa4..yy1981..aaNİSAN.|İlk Mouse|DÜNYA|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Bilim Tarihi| |
| 13 MAYIS 1981
| Dünya: | Suikast: Papa PaulPapa II.Jean Paul'e Mehmet Ali Ağca suikast düzenledi. Papa II. Jean Paul yaralı kurtuldu. .gg13..aa5..yy1981..aaMAYIS.|Suikast: Papa Paul|DÜNYA|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Avrupa|İtalya|Terör|Suikast| |
| 9 HAZİRAN 1981
| Dış: | Ermeni Terörü 1 Diplomat ÖldürüldüTürkiye'nin Cenevre Başkonsolosluğu sözleşmeli sekreteri Mehmet Savaş Tergüz, uğradığı saldırı sonucu hayatını kaybetti. Saldırıyı ASALA örgütü üstlendi. Olaydan sonra yakalanan Lübnan asıllı Mardinos Camgozyan 15 yıl ağır hapis cezasına çarptırıldı. .gg9..aa6..yy1981..aaHAZİRAN.|Ermeni Terörü 1 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Avrupa|İsviçre|Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 19 HAZİRAN 1981
| İç: | TRT MüzesiTRT Kütüphanesi ve Radyo Müzesi açıldı. .gg19..aa6..yy1981..aaHAZİRAN.|TRT Müzesi|İÇ|Kalkınma|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Medya-Sanat||Yatırımlar|Terör| |
| 29 TEMMUZ 1981
| Dünya: | Birleşik Krallık'ta Galler Prensi Charles, Lady Diana ile evlendi. Birleşik Krallık'ta Galler Prensi Charles, Lady Diana ile evlendi. .gg29..aa7..yy1981..aaTEMMUZ.||DÜNYA|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||İngiltere| |
| 8 AĞUSTOS 1981
| İç: | Dalaman HavalanıTürkiye'nin ilk turizm havaalanı olan Dalaman Havaalanı açıldı. .gg8..aa8..yy1981..aaAĞUSTOS.|Dalaman Havalanı|İÇ|Kalkınma|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Yatırımlar| |
| 12 AĞUSTOS 1981
| Dünya: | Kişisel Bilgisayar (PC)IBM firması tarafından IBM-PC with MS DOS adıyla kişisel bilgisayar ve işletim sistemi piyasaya sürüldü. .gg12..aa8..yy1981..aaAĞUSTOS.|Kişisel Bilgisayar (PC)|DÜNYA|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Bilim Tarihi| |
| 22 EYLÜL 1981
| İç: | Uçak KazasıPancarköy, Babaeski'de gerçekleştirilen 'Sonbahar Tatbikatı 81' de, Northrop F-5 tipi bir jet uçağı karargah üzerine düştü. Kazada 35 asker hayatını kaybederken, 72 asker de yaralı olarak kurtuldu. .gg22..aa9..yy1981..aaEYLÜL.|Uçak Kazası|İÇ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Kaza ve Felaketler|Anadolu||Terör| |
| 24 EYLÜL 1981
| Dış: | Ermeni Terörü - Büyükelçilik İşgaliTürkiye'nin Paris Başkonsolosluğu ile kültür Ataşeliği'nin bulunduğu binayı işgal eden 4 örgüt üyesi, 56 Türk görevli ve vatandaşı rehin aldı. Teröristler, kendilerine müdahale etmek isteyen güvenlik görevlisi Cemal Özen'i öldürdüler. Başkonsolos Kaya İnal'ı yaraladılar. Olayı ASALA üstlendi. Saldırıyı gerçekleştiren militan 4 saldırgan Vasken Sakosesliyan, Kevork Abraham Gözliyan, Aram Avedis Basmacyan ve Agop Abraham Turfanyan 31 Ocak 1984'te Fransa'da 7'şer sene hapis cezasına çarptırıldı. Mahkemenin sonucu Türkiye'de tepkiyle karşılandı. .gg24..aa9..yy1981..aaEYLÜL.|Ermeni Terörü - Büyükelçilik İşgali|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Terör|Ermeniler|Suikast|Fransa| |
| 25 EKİM 1981
| Dış: | Ermeni Terörü - Diplomat SaldırısıTürkiye'nin Roma Büyükelçiliği ikinci katibi Gökberk Ergenekon yolda yürürken uğradığı saldırıdan hafif yaralarla kurtuldu. .gg25..aa10..yy1981..aaEKİM.|Ermeni Terörü - Diplomat Saldırısı|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Avrupa|İtalya|Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 27 KASIM 1981
| Dış: | Ermeni-PKK İşbirliğiAvrupa'da bulunan "Ermeni Öğrenciler Birliği" ile "'Kürt Öğrenci Derneği", Londra'da ortak bildiri yayınladılar. .gg27..aa11..yy1981..aaKASIM.|Ermeni-PKK İşbirliği|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Terör|Ermeniler|PKK|İngiltere| |
| 3 ARALIK 1981
| Dış: | ABD'den Ankara'ya ZiyaretABD Savunma Bakanı Weinberger Ankara'yı ziyaret eder ve Türkiye'nin ekonomik ve askeri bakımdan güçlü olması dileklerini açıklar. .gg3..aa12..yy1981..aaARALIK.|ABD'den Ankara'ya Ziyaret|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Demokrasi|Amerika| |
| 1982
| Dünya: | Yapay Kalp NakliABD'de ilk yapay kalp nakli gerçekleştirildi. .gg..aa..yy1982..aa.|Yapay Kalp Nakli|DÜNYA|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Bilim Tarihi| |
| 1982
| Dünya: | CDHollanda şirketi olan PHILIPS çok düşük enerjili laser ile çalışan ilk kompakt diski (CD) Japon SONY firması ile aynı zamanda icat etti. .gg..aa..yy1982..aa.|CD|DÜNYA|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Bilim Tarihi| |
| 28 OCAK 1982
| Dış: | Ermeni Terörü 1 Diplomat ÖldürüldüTürkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Kemal Arıkan öldürüldü. Arıkan'ın katili Taşnak militanı Hampig Sasunyan, müebbet hapis cezasına çarptırıldı. .gg28..aa1..yy1982..aaOCAK.|Ermeni Terörü 1 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Terör|Ermeniler|Suikast|Amerika| |
| 30 OCAK 1982
| Dünya: | İlk Bilgisayar Virüsüİlk PC virus kodu Richard Skrenta tarafından yazıldı. Bu program 400 satır uzunluğundaydı ve kendisini "Elk Cloner" adlı bir Apple boot programı olarak kamufle ediyordu. .gg30..aa1..yy1982..aaOCAK.|İlk Bilgisayar Virüsü|DÜNYA|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Bilim Tarihi|Rusya| |
| 2 ŞUBAT 1982
| Dünya: | Hama KatliamıHafız Esed'in kardeşi Rıfat Esed komutanlığındaki özel kuvvetler, 2 Şubat 1982'de ülkenin orta kesimindeki Hama ilindeki Müslüman Kardeşler Teşkilatının rejime karşı başlattığı ayaklanmayı bastırmak için şehri kuşatarak önce havadan bombardıman yaptı daha sonra topçu atışları ve toplu idamlarla 27 günde on binlerce kişiyi katletti. Uluslararası Af Örgütüne göre, katliamda ölenlerin sayısının 10 bin ila 25 bin olduğu tahmin ediliyor. Suriye İnsan Hakları Örgütünün rakamlarına göre ise hayatını kaybedenlerin sayısı 30 bin ila 40 bin. Olaylar sırasında 30 bine yakın sivilin kaybolduğu Hama katliamından sonra 100 binden fazla kişi tutuklandı, 800 bine yakın kişi de ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. .gg2..aa2..yy1982..aaŞUBAT.|Hama Katliamı|DÜNYA|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Ortadoğu|Ortadoğu|Suriye|Katliam| |
| 29 MART 1982
| Dünya: | KanadaKanada Yasası ile Kanada bağımsızlığını aldı. .gg29..aa3..yy1982..aaMART.|Kanada|DÜNYA|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Bağımsızlık-Özerklik|Kanada|| |
| 2 NİSAN 1982
| Dünya: | Falkland SavaşıArjantin işgali İle Falkland Savaşı Başladı. .gg2..aa4..yy1982..aaNİSAN.|Falkland Savaşı|DÜNYA|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Arjantin|İngiltere| |
| 8 NİSAN 1982
| Dış: | Ermeni Terörü - Diplomat SaldırısıTürkiye'nin Ottowa Büyükelçiliği Ticaret Müşaviri Kani Güngör, uğradığı silahlı saldırı yaralandı. .gg8..aa4..yy1982..aaNİSAN.|Ermeni Terörü - Diplomat Saldırısı|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Amerika|Kanada|Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 13 NİSAN 1982
| İç: | Uçak KazasıErzincan'ın Refahiye ilçesinde ABD ye ait bir askeri uçak düştü. Kazada 28 kişi hayatını kaybetti. .gg13..aa4..yy1982..aaNİSAN.|Uçak Kazası|İÇ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Kaza ve Felaketler|Anadolu||Terör|Amerika| |
| 23 NİSAN 1982
| İç: | TRT'de Renkli YayınTRT, haftada iki gün renkli televizyon yayınına başladı. .gg23..aa4..yy1982..aaNİSAN.|TRT'de Renkli Yayın|İÇ|Kalkınma|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Yatırımlar| |
| 5 MAYIS 1982
| Dış: | Ermeni Terörü 1 Diplomat ÖldürüldüTürkiye'nin Boston Fahri Başkonsolosu Orhan Gündüz, uğradığı silahlı saldırıda hayatını kaybetti. .gg5..aa5..yy1982..aaMAYIS.|Ermeni Terörü 1 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Terör|Ermeniler|Suikast|Amerika| |
| 30 MAYIS 1982
| Dünya: | İspanya, NATO'nun 16. üyesi oldu. Aynı zamanda 1955 yılında Batı Almanya'nın katılımından sonra örgüte kabul edilen ilk ülke oldu. İspanya, NATO'nun 16. üyesi oldu. Aynı zamanda 1955 yılında Batı Almanya'nın katılımından sonra örgüte kabul edilen ilk ülke oldu. .gg30..aa5..yy1982..aaMAYIS.||DÜNYA|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Avrupa|İspanya|| |
| 7 HAZİRAN 1982
| Dış: | Ermeni Terörü 2 Diplomat ÖldürüldüTürkiye'nin Lizbon Büyükelçiliği idari Ataşesi Erkut Akbay otomobilinde uğradığı silahlı saldırıda öldürüldü; eşi Nadide Akbay yaralı olarak kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti. .gg7..aa6..yy1982..aaHAZİRAN.|Ermeni Terörü 2 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Avrupa|İspanya|Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 21 TEMMUZ 1982
| Dış: | Ermeni Terörü - Diplomat SaldırısıTürkiye'nin Rotterdam Başkonsolosu Kemal Demirer'e konutu önünde yapılan silahlı saldırıdan yara almadan kurtulurken, saldırgan yaralı olarak yakalandı. .gg21..aa7..yy1982..aaTEMMUZ.|Ermeni Terörü - Diplomat Saldırısı|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Avrupa|Hollanda|Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 7 AĞUSTOS 1982
| İç: | Ermeni Terörü - 8 Kişi Katledildi2 ASALA örgüt üyesi Ankara Esenboğa Havalimanında düzenlediği silahlı baskında 8 kişi öldü, 72 kişi yaralandı. Bu eylem ASALA'nın Türkiye'deki ilk eylemi oldu. 10 Ağustos 1982 günü, Artin Penik adlı Ermeni, Esenboğa katliamından duyduğu üzüntüyü dile getirerek, kendini yakmak suretiyle Ermeni terörünü lânetledi. .gg7..aa8..yy1982..aaAĞUSTOS.|Ermeni Terörü - 8 Kişi Katledildi|İÇ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Terör|Ermeniler|Suikast|Katliam| |
| 27 AĞUSTOS 1982
| Dış: | Ermeni Terörü 1 Diplomat ÖldürüldüTürkiye'nin Ottowa Büyükelçiliği Askeri Ataşesi Atilla Altıkat silahlı saldırı sonucu öldü. .gg27..aa8..yy1982..aaAĞUSTOS.|Ermeni Terörü 1 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Amerika|Kanada|Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 9 EYLÜL 1982
| Dış: | Ermeni Terörü 1 Diplomat ÖldürüldüTürkiye'nin Burgaz Başkonsolosluğu idari Ataşesi Bora Süelkan öldürüldü. .gg9..aa9..yy1982..aaEYLÜL.|Ermeni Terörü 1 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Balkanlar|Bulgar|Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 7 KASIM 1982
| İç: | 1982 Anayasası ve Halk OylamasıYapılan Halk Oylaması ile 1982 Anayasası yürürlüğe girdi. Kenan Evren Cumhurbaşkanı seçildi.
Oylama, % 8. 6 Hayır'a karşı % 91. 4 Evet oyuyla kabul edildi. .gg7..aa11..yy1982..aaKASIM.|1982 Anayasası ve Halk Oylaması|İÇ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Yönetim|Anadolu|Demokrasi|Anayasa|Terör| |
| 9 KASIM 1982
| İç: | Kenan Evren Cumhurbaşkanı Oldu Unvanı : | T.C. 7. Cumhurbaşkanı | Dönemi : | 9 Kasım 1982 / 9 Kasım 1989 | Seçim Şekli : | Anayasa ve Cumhurbaşkanı Seçimi Halk Oylaması | | | | !2 Eylül 1980 tarihinde Askeri Darbe ile yönetime el koydu. Darbe haberi, ABD'de "bizim çocuklar başardı" olarak yankılandı. Darbe rejiminin ardından, 7 Kasım 1982 yılında yapılan Anayasa ve Cumhurbaşkanlığı referandumunda "evet" çıkması ile Cumhurbaşkanı koltuğuna oturdu. | | | Doğum : | 17 Temmuz 1917 / Alaşehir, Manisa | Ölüm : | 9 Mayıs 2015 / Ankara | Memleketi : | Kula, Manisa | Mesleği : | Asker | Önceki İşi : | Genel Kurmay Başkanı | Eşi : | Sekine Evren | Çocukları : | Şenay, Miray, Gülay | .gg9..aa11..yy1982..aaKASIM.|Kenan Evren Cumhurbaşkanı Oldu |İÇ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Yönetim|Ankara|Devlet Adamı|Demokrasi|Cumhurbaşkanı|Terör| |
| 1983
| Kişi: | ö: R. Buckminster Fuller .gg..aa..yy1983..aa.|ö: R. Buckminster Fuller |KİŞİ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Felsefe Tarihi| |
| 1983
| Kişi: | ö: Abdullah Kızılırmak (d.1925-ö.1983). astronom .gg..aa..yy1983..aa.|ö: Abdullah Kızılırmak |KİŞİ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Bilim Tarihi| |
| 1983
| Dünya: | WindowsMicroSoft firması Windows işletim sistemini kurdu. .gg..aa..yy1983..aa.|Windows|DÜNYA|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Bilim Tarihi| |
| 16 OCAK 1983
| İç: | Uçak KazasıTHY'nin Paris-İstanbul-Ankara seferini yapan Boeing 727 tipi "Afyon" adlı uçağı, Ankara Esenboğa Havalimanına inişi sırasında, sis ve kar yağışı nedeniyle piste çakıldı. 60 yolcudan 47'si öldü, 22 kişi yaralandı. .gg16..aa1..yy1983..aaOCAK.|Uçak Kazası|İÇ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Kaza ve Felaketler|İstanbul||İstanbul|Terör| |
| 27 OCAK 1983
| Dünya: | Seikan TuneliDünyanın en uzun (53,9 km) denizaltı tüneli olan Seikan Tüneli açıldı. Tünel Japonya'nın Honshu ve Hokkaido adalarını birbirine bağlıyor. 53.85 kilometrelik demiryolu tünelidir. Dünyanın en uzun demiryolu tüneli olup 23.3 kilometresi denizin altından geçmektedir. Tünel en derin yerinde deniz seviyesinden 240 metre aşağısında ve deniz dibinden ise 100 metre derinlikte yer almaktadır. .gg27..aa1..yy1983..aaOCAK.|Seikan Tuneli|DÜNYA|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Doğu Asya|Japonya|Bilim Tarihi| |
| 15 ŞUBAT 1983
| İç: | TRT'de Renkli YayınTürkiye'de renkli televizyon yayını haftada 4 saate çıkarıldı. .gg15..aa2..yy1983..aaŞUBAT.|TRT'de Renkli Yayın|İÇ|Kalkınma|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Yatırımlar| |
| 3 MART 1983
| İç: | Siyasi Partiler YasasıYeni 'Siyasi Partiler Yasası', Danışma Meclisi'nce kabul edildi. .gg3..aa3..yy1983..aaMART.|Siyasi Partiler Yasası|İÇ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Yasama-Hukuk|Anadolu|Demokrasi|| |
| 9 MART 1983
| Dış: | Ermeni Terörü 1 Diplomat ÖldürüldüTürkiye'nin Belgrad Büyükelçisi Galip Balkara'ya 2 örgüt üyesi tarafından silahlı saldırı düzenlendi. Olayda ağır yaralanan Balkar, 11 Martta hayatını kaybetti. Olayda bir Yugoslav öğrenci de öldü. Saldırıyı yapan Kirkor Levonyon ile Raffi Aleksandr olaydan tam bir yıl sonra 9 Mart 1984'de 20'şer yıl ağır hapis cezasına çarptırıldılar. .gg9..aa3..yy1983..aaMART.|Ermeni Terörü 1 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Balkanlar|Yugoslavya|Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 20 MAYIS 1983
| İç: | ANAPAnavatan Partisi (ANAP) Turgut Özal başkanlığında kuruldu. .gg20..aa5..yy1983..aaMAYIS.|ANAP|İÇ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|STK ve Partiler|T.Özal|Demokrasi|Terör| |
| 20 MAYIS 1983
| İç: | HP - Halkçı Parti12 Eylül Darbesi'nden sonra kurulmuş merkez sol bir Türk siyasal partisidir. 20 Mayıs 1983'te kurulmuş, 2 Kasım 1985'te Sosyal Demokrasi Partisi (SODEP) ile birleşerek Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) adını almıştır. Bu partiyle, Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) 12 Eylül Darbesi'nden sonra kapatılmasının siyasal yaşamda yarattığı boşluğun doldurulması amaçlanmıştır. Halkçı Parti 12 Eylül 1980 Darbesinden sonra başbakanlık müsteşarlığı yapan, CHP'nin eski genel başkan İsmet İnönü'nün de özel kalem müdürlüğünü yapmış olan Necdet Calp ve arkadaşları tarafından kuruldu. Mucip Ataklı, Ahmet Kemal Aydar, Engin Aydın, Neriman Elgin, Fahrettin Özdilek, Mustafa Kemal Palaoğlu, Bahriye Üçok da kurucular arasındaydı. Calp genel başkan, Yılmaz Hastürk de genel sekreter oldu. 29 Haziran 1985'te yapılan HP Büyük Kongresi'nde parti yönetimi önemli ölçüde değişti; daha önce partinin genel sekreterliğinde bulunan Aydın Güven Gürkan genel başkan, Halil İbrahim Şahin de genel sekreter oldu. Gürkan'ın başkanlığında HP, SODEP ile birleşmek için yoğun girişimlerde bulundu. 17 Ağustos 1985'te Halkçı Parti Küçük Kurultayı toplandı ve SODEP ile birleşilmesi yolunda ilke kararı aldı. 21 Eylül'de iki parti arasında birleşme protokolü imzalandı. 2 Kasım'da toplanan HP Olağanüstü Kurultayı partinin tüzük ve programıyla birlikte adını da Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) olarak değiştirdi. .gg20..aa5..yy1983..aaMAYIS.|HP - Halkçı Parti|İÇ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|STK ve Partiler|Demokrasi|Terör|CHP| |
| 27 MAYIS 1983
| İç: | Kürtaj27 Mayıs 1983'de 2827 sayılı "Nüfus Planlaması Hakkında Kanun" yayınlanarak aynı yılın Kasım ayında Türkiye'de kürtaj belirli kurallar dahilinde uygulanmaya başlandı. Gebeliklerin, kanunen 10. hafta sonuna kadar, kadının mağdur olması durumunda ise 20. hafta sonuna kadar sonlandırılması yasal hale geldi. Boş gebelik, mol gebelik, bebeğin kalp atışının izlenmediği gebelikler hafta gözetmeksizin kürtaj ile sonlandırılabilir. .gg27..aa5..yy1983..aaMAYIS.|Kürtaj|İÇ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Yasama-Hukuk|Kadın|| |
| 6 HAZİRAN 1983
| İç: | SODEP - Sosyal Demokrat Parti12 Eylül Darbesi'nden sonra 1983'te siyasi faaliyetler serbest bırakılınca, kapatılan CHP tabanını sahiplenmek için kurulmuştur. Prof. Erdal İnönü tarafından kurulmuştur. Ancak MGK'nın kurucuları sürekli veto etmesi nedeniyle parti ancak 8 Eylül 1983'te kurucularını tamamlayabildi ve bu nedenle 6 Kasım seçimlerine katılamadı. Partinin ilk genel başkanı Erdal İnönü veto edilince yerine Cezmi Kartay genel başkan oldu. Ancak MGK'nın veto yetkisi kalkınca İnönü, 17 Aralık 1983 tarihinde genel başkanlığa döndü. 13 Nisan 1984'te toplanan SODEP 1. Olağan Kurultayı'nda Genel Başkan İnönü, solda tek çatının şart olduğunu belirtti. Ardından 13 Temmuz'da İnönü ve Halkçı Parti Genel Başkanı Necdet Calp iki partinin birleşmesi için prensip kararı aldılar. Haziran 1985'te Aydın Güven Gürkan Halkçı Parti genel başkanı seçildi. Gürkan da birleşmeden yana olduğunu belirtti. 16 Eylül 1985'te SODEP ve Halkçı Parti'nin birleşme protokolü imzalandı. 2 Kasım'da Halkçı Parti kurultay toplandı ve partinin adı Sosyal Demokrat Halkçı Parti olarak değiştirildi. 3 Kasım'da SODEP kurultayı toplandı ve partinin feshedilerek SHP'ye katılması kararlaştırıldı. Böylece SODEP'in hukukî varlığı sona erdi. .gg6..aa6..yy1983..aaHAZİRAN.|SODEP - Sosyal Demokrat Parti|İÇ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|STK ve Partiler|Demokrasi|Terör|CHP| |
| 13 HAZİRAN 1983
| Dünya: | Güneş Sistemi Dışına Çıkan İlk NesnePioneer 10 uzay sondası, güneş sistemi dışına çıkan ilk insan yapımı nesne oldu. .gg13..aa6..yy1983..aaHAZİRAN.|Güneş Sistemi Dışına Çıkan İlk Nesne|DÜNYA|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Bilim Tarihi| |
| 15 HAZİRAN 1983
| Dış: | Orly KatliamıErmeni Terör Örgütü ASALA, 15 Temmuz 1983'te, Fransa'da, THY'nin Paris Orly Havalimanı'ndaki bürosu önünde bomba patlattı. Olayda, 2'si Türk, 4'ü Fransız, 1'i Amerikalı, 1'ide İsveçli olmak üzere 8 kişi öldü. 28'i Türk, 56 kişi de yaralandı. Bu olay tarihe "Orly Katliamı" olarak geçti. .gg15..aa6..yy1983..aaHAZİRAN.|Orly Katliamı|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Terör|Ermeniler|Katliam|Fransa| |
| 16 HAZİRAN 1983
| İç: | Ermeni Terörü 2 Sivil Katledildiİstanbul Kapalıçarşı'da bir Ermeni terörist tarafından halkın üzerine ateş açıldı. Olayda 2 kişi hayatını kaybetti ve 21 kişide yaralandı. Saldırgan olay yerinde öldürüldü. .gg16..aa6..yy1983..aaHAZİRAN.|Ermeni Terörü 2 Sivil Katledildi|İÇ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 22 HAZİRAN 1983
| Dış: | Darbeye Amerikan DesteğiABD Dışişleri Bakanı Kissenger Ankara'ya geldi. Devlet Başkanı Kenan Evren ile görüşmesinde Türkiye ile askeri işbirliğini geliştirmek istediklerini, Türkiye'nin demokrasiye dönüşünden mutluluk duyacaklarını belirtti. .gg22..aa6..yy1983..aaHAZİRAN.|Darbeye Amerikan Desteği|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Demokrasi|Amerika| |
| 23 HAZİRAN 1983
| İç: | DYPDoğru Yol Partisi (DYP) kuruldu. .gg23..aa6..yy1983..aaHAZİRAN.|DYP|İÇ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|STK ve Partiler|Demokrasi|Terör| |
| 24 HAZİRAN 1983
| Dünya: | FilistinYaser Arafat'ın Şam'a girişi yasaklandı. .gg24..aa6..yy1983..aaHAZİRAN.|Filistin|DÜNYA|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Ortadoğu|Ortadoğu|Filistin|| |
| 24 HAZİRAN 1983
| Dış: | IMF ile Stand-By -14-IMF ile 14.stand-by antlaşması. 1 yıl süreli 225 milyon dolar atlaşma yapıldı… 53 milyon dolar kullanıldı. .gg24..aa6..yy1983..aaHAZİRAN.|IMF ile Stand-By -14-|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Demokrasi|Dış Borç| |
| 14 TEMMUZ 1983
| Dış: | Ermeni Terörü 1 Diplomat ÖldürüldüTürkiye'nin Brüksel Büyükelçiliği idari Ataşesi Dursun Aksoy silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetti. .gg14..aa7..yy1983..aaTEMMUZ.|Ermeni Terörü 1 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Avrupa|Belçika|Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 19 TEMMUZ 1983
| Kişi: | Refah Partisi KurulduAli Türkmen Genel Başkanlığında kurulan parti MSP görüşlerini benimsiyordu. 6 Eylül 1987'de yapılan halk oylaması ile bazı eski siyasi parti liderlerine siyaset yapma yasağı kaldırılınca, MSP eski başkanı Necmettin Erbakan, 11 Ekim 1987 tarihinde Refah Partisi genel başkanlığına seçildi. 21 Mayıs 1997'de Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş, iktidarda iken RP hakkında, "Lâik Cumhuriyet ilkesine aykırı eylemleri" gerekçesiyle dava açtı. Refah Partisi, 8 ay süren dava sonunda, 16 Ocak 1998'de Anayasa Mahkemesi tarafından kapatıldı. Necmettin Erbakan, Şevket Kazan, Ahmet Tekdal, Şevki Yılmaz, Hasan Hüseyin Ceylan ve İbrahim Halil Çelik'e 5 yıl süreyle siyaset yasağı getirildi. Kapatılma gerekçesinde, parti görevlilerinin laiklik karşıtı eylemleri, devletin kurucusuna karşı suçlamaları ve türbanla ilgili siyaseti de kanıtlar arasında sayıldı. .gg19..aa7..yy1983..aaTEMMUZ.|Refah Partisi Kuruldu|KİŞİ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|STK ve Partiler|N.Erbakan|Demokrasi|Terör| |
| 21 TEMMUZ 1983
| Dünya: | Dünyanın En Düşük IsısıDünyanın en düşük sıcaklığı ölçüldü: Vostok İstasyonu, Antarktika: -89.2 °C. .gg21..aa7..yy1983..aaTEMMUZ.|Dünyanın En Düşük Isısı|DÜNYA|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi||Bilim Tarihi| |
| 27 TEMMUZ 1983
| Dış: | Ermeni Terörü 3 Diplomat ÖldürüldüTürkiye'nin Lizbon Büyükelçiliği 5 örgüt üyesi tarafından basıldı ve büyükelçilik müsteşarı Yurtsev Mıhçıoğlu'nun eşi Cahide Mıhçıoğlu hayatını kaybetti. Portekiz polisi, düzenlediği operasyonla rehineleri kurtardı, 5 terörist operasyon sonucu ölü ele geçirildi. Saldırıyı "Ermeni Devrimci Ordusu" adlı örgüt üstlendi. Örgüt, üyelerinin öldürülmesi nedeniyle Portekiz Başbakanı Mario Soarez'i ölümle tehdit etti. .gg27..aa7..yy1983..aaTEMMUZ.|Ermeni Terörü 3 Diplomat Öldürüldü|DIŞ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Avrupa|Portekiz|Terör|Ermeniler|Suikast| |
| 17 EKİM 1983
| İç: | Tarım İşçileriTarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu ve Tarımda kendi Adına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu (17.10.83 tarih, 2925 ve 2926 sayılı kanunlar) 2925 sayılı kanun kapsamındaki tarım işçileri SSK bünyesine alınırken, 2926 sayılı kanun kapsamındaki tarımda bağımsız çalışan çiftçiler ise Bağ-Kur'a bağlanmıştır. .gg17..aa10..yy1983..aaEKİM.|Tarım İşçileri|İÇ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|SGK||| |
| 30 EKİM 1983
| İç: | Erzurum-Kars Depremi30 Ekim 1983'te Erzurumda meydana gelen deprem 7,1 büyüklüğünde meydana geldi. Bu depremde 1.400 kişi ölmüş, 537 kişi yaralanmış, 3.241 konut ağır, 3 bin konut orta ve 4 bin konut hafif hasar görmüş, 30 bini aşkın hayvan telef olmuştur. Depremin dış merkezi, Murat Dağı Kırklareli Köyü çevresinde yer almıştır. .gg30..aa10..yy1983..aaEKİM.|Erzurum-Kars Depremi|İÇ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Kaza ve Felaketler|Anadolu||| |
| 6 KASIM 1983
| İç: | 1983 Genel SeçimlerDönem : | 17. Dönem | Açıklama : | Olağan Genel Seçim | Seçim tarihi : | 6 Kasım 1983. | Toplam Vekil : | 400 | Oy Dağılımı % : | ANAP 45,1; HP 30,5; MDP 23,3 | MV Dağılımı : | ANAP 211; HP 117; MDP 71 | .gg6..aa11..yy1983..aaKASIM.|1983 Genel Seçimler|İÇ|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Yönetim|Anadolu|Demokrasi|Seçimler|Terör| |
| 15 KASIM 1983
| Türk: | Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti28 Aralık 1967 tarihinde kurulan Otonom Kıbrıs Türk Yönetimi'nin meclisi 13 Şubat 1975'te Kıbrıs Türk Federe Devleti'nin oy birliği ile kurulduğunu ilan etti. Meclis'te kuruluş bildirisini Otonom Kıbrıs Türk Yönetimi Meclisi'nde yönetim başkanı ve federe devletin ilk cumhurbaşkanı olan Rauf Denktaş okudu. Kıbrıs Türk Federe Devleti Meclisi, 15 Kasım 1983'de oy birliği ile aldığı bir kararla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kurulduğunu ilan ederek KTFD son buldu. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 17 Kasım 1983 tarihinde yaptığı toplantısında aldığı 541 sayılı kararla "Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin ilanı"nın gereksiz olduğu ve Türk tarafının kararından vazgeçmesi istenmiştir. Güvenlik Konseyi bu kararıyla "Siyasi statülerini serbestçe belirleyebildikleri ve ekonomik, sosyal ve kültürel gelişmeleri özgürce takip ettikleri takdirde bütün halklar self-determinasyon hakkına sahiptir" şeklindeki kendi yasalarına ters düşmüştür. BM Güvenlik Konseyi'nin bu taraflı kararı, Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti tarafından kabul edilmedi. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti, KKTC'ni resmen tanıdı. .gg15..aa11..yy1983..aaKASIM.|Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti|Türk|Kenan Evren|Bülent Ulusu|1. İstikrarsız|12 Eylül Darbesi|Bağımsızlık-Özerklik|Ortadoğu|Kıbrıs|Türk Tarihi| |
|